Er waren deze zomer blijkbaar mensen die zich zorgen maakten dat het mooie weer kon ‘opraken’, en ze hun tent in de regen moesten opzetten. Maar is het echt zo gek dat mensen dat dachten? Alles wat ooit oneindig leek, blijkt tegenwoordig eindig.
“Is de zon nu op?” Dat blijken mensen de NOS weerredactie te vragen. “Verregent straks mijn vakantie? Zo lang kan het toch niet droog blijven?” Een columnist in Trouw wijdde er een bezorgde column aan, die een vriend aan mij doorstuurde. Want als mensen zúlke domme vragen stellen, wat is de democratie dan nog waard? Toch vind ik het eigenlijk niet zulke vreemde vragen. En misschien zelfs wel niet zo zorgelijk. Want laten we wel wezen: als er iets de afgelopen jaren geërodeerd is, is het ons gevoel over wat er eindig is en wat niet.
Plastic, bijvoorbeeld. Wie had er gedacht dat een fleecetrui zorgt voor oceanen vol plastic soep? Kleine beetjes maken blijkbaar uit en plots is het plastic overal. De ruimte in de zee kan dus eigenlijk ‘op’. En dan kunnen we afbreekbaar plastic gaan maken, maar waarvan dan? Landbouwproducten? Grond kan ook ‘op’… En zand, wie verwacht er nou dat we dáár op een gegeven moment de bodem van bereiken? Zandkorrels zijn toch hét voorbeeld van iets waarvan er oneindig veel zijn? Niet dus. Zand kan op. En flink ook!
Maar de grootste oorzaak van deze verwarring is, denk ik, klimaatverandering. Dankzij dit begrip, moeten we nu accepteren dat wij iets alomvattends kunnen beïnvloeden dat ons voorheen alleen maar overkwam, omdat alles samenhangt. Met ook nog eens de meest onverwachte gevolgen – van zure oceanen tot anthrax-uitbraken. Extremer weer heeft zelfs een relatie met kindhuwelijken. Het is niet zo gek dat weerpresentatoren zich vaak op klimaat of milieu gaan richten.
Als milieubeweging hebben we de afgelopen jaren mensen gevraagd om tegen-intuïtieve denk-experimenten uit te voeren: hoe veel water zit er in jouw kledingstuk, hoe veel bos kost jouw stukje kaas? Wat oneindig leek, bleek eindig. Vinden we het dan echt gek, dat mensen zich afvragen of die zonnige dagen opraken? Ik ben geen optimist, maar misschien is dit juist goed nieuws, en betekent het dat er collectief iets verschoven is in hoe we naar de planeet kijken. Alles kan op.
Nouja, bíjna alles dus. Want in een zeeklimaat (en dat is hier) heeft het weer geen ‘geheugen’, zo legde weerman Peter Kuipers Munneke uit. Als de wind verandert, krijg je regen, en anders niet. En de zon, daar hebben we nog geen manier voor gevonden om die op te maken. Dus de droge zomer, nee, die kan niet op. Maar of dat nou zo goed is?
Geef een antwoord