Zonder een spier op zijn gezicht te vertrekken, noemde Paul Polman, de CEO van Unilever, zijn bedrijf onlangs “een van de grootste NGO’s ter wereld.” Een NGO die beursgenoteerd is en 5,3 miljard euro winst maakt? Een NGO waarvan de baas 8 miljoen euro verdient?
In India, waar miljoenen mensen onder de armoedegrens leven, bouwt Unilever een deodorantfabriek van 50 miljoen euro. NGO’s bouwen geen deodorantfabriek maar bestrijden armoede.
In de Verenigde Staten, waar miljoenen mensen lijden aan obesitas, voert Unilever oorlog tegen minder ongezonde mayonaise (Just Mayo) die het marktaandeel van meer ongezonde Unilever-mayo (o.a. Calvé) bedreigt. Dat zouden NGO’s nooit doen.
Nog even en Unilever beweert dat Axe een primaire levensbehoefte is en bovenaan in Abraham Maslow’s behoeftepiramide staat, het eten van Unox-worst de planeet redt en dat de mayonaise van Calvé helpt in de strijd tegen obesitas.
Het punt is: Unilever bepaalt haar succes of falen nog steeds primair aan de hand van financiële prestaties. Prestaties van NGO’s zijn altijd gerelateerd aan hun missie. Aan de doelen die NGO’s nastreven, valt meestal geen droog brood te verdienen, laat staan winst. NGO’s trekken zich bijvoorbeeld het lot aan van de armsten – die wel basisbehoeften hebben maar geen inkomen.
Voor Unilever worden mensen pas interessant als ze inkomen hebben en gaan behoren tot de consumentenklasse. Vanaf dat moment ziet Unilever hun oksels, haren, monden, magen en huid als doelwit. Daar moeten deodorant, shampoo en crèmes op gesmeerd en worst, ijs, soep en mayonaise in gestopt worden.
Om dat voor elkaar te krijgen, geeft Unilever 6 miljard euro per jaar aan marketing en reclame uit. Deze reclames helpen de plofconsument creëren, die vervolgens wordt volgestopt en vetgemest met deels vervuilende, deels overbodige, deels ongezonde producten. Dat ondermijnt, zo mag duidelijk zijn, een duurzame leefstijl. Dat zouden NGO’s nooit doen.
Hoewel Unilever terecht lof krijgt toegezwaaid voor haar inspanningen op het terrein van duurzaamheid, moet het geen te grote broek aantrekken. Het is lariekoek Unilever een van de grootste NGO’s ter wereld te noemen. Dat vinden ook mensen die bij Unilever werken. De brandmanager van Dove: “uiteindelijk willen we ook meer producten verkopen. We zijn deel van een beursgenoteerd bedrijf. We zijn geen NGO (…).”
Jan Juffermans zegt
Uitstekende column Herman! Polman is duidelijk over het paard getild. Laten we zijn doelstelling – halvering van de totale bedrijfsvoetafdruk in 10 jaar – extra kritisch volgen. Mooi rol voor Milieudefensie.