De OESO Richtlijnen voor Multinationals worden doorgaans door NGOs en vakbonden gebruikt om bedrijven ter verantwoording te roepen over hun doen en laten in ontwikkelingslanden. Maar afgelopen jaar diende een organisatie die zich inzet voor inheemse bevolkingsgroepen, Survival International, een zogenoemde OESO-klacht in tegen het World Wide Fund for Nature (WWF). In Kameroen zouden bewapende parkwachten – die door het WWF gesteund worden – gewelddadig zijn opgetreden tegen de inheemse Baka, een stam van jagers-verzamelaars. Aan de telefoon is Fred Kwame Kumah in Nairobi, regiodirecteur van WWF Afrika.
Parkwachten die geweld gebruiken tegen de inheemse bevolking, dat kan niet de bedoeling zijn?
“We nemen alle aantijgingen van mensenrechtenschendingen heel serieus. Het lukt ons echter niet om over alle beschuldigingen uitsluitsel te krijgen, we zijn geen opsporingsdienst. Wij spreken de overheid aan op berichten over misdragingen. De zogenoemde eco-guards zijn bij de overheid in dienst. Wij ondersteunen dat financieel en met trainingen.”
Voor het eerst een OESO-klacht tegen een natuurorganisatie. Was u verbaasd?
“De aantijgingen van Survival zijn niet nieuw. Wij kijken voortdurend hoe we de parkwachten beter kunnen ondersteunen om zich professioneel op te stellen in het contact met de bevolking. En hoe we de rol van de lokale gemeenschap kunnen versterken. In plaats van een klachtenprocedure bij de OESO hadden we ook, als organisaties met een gedeelde visie over het helpen van mensen en de natuur, samen om tafel kunnen gaan zitten. We hebben Survival International herhaaldelijk uitgenodigd om vanuit hun kantoor in Londen naar Kameroen te komen en met alle betrokkenen om tafel te gaan. De oplossing ligt in Kameroen.”
De Baka zijn onvoldoende betrokken bij de plannen voor natuurbehoud, stelt Survival International.
“WWF werkt al twintig jaar samen met de Baka. Zonder hun instemming kunnen we dit gebied niet beschermen. Maar het is moeilijk om iedereen tevreden te stellen. In Nederland betekenen verkiezingen ook niet dat iedereen blij is met de uitslag. Het is niet in het belang van de Baka dat stropers olifanten, gorilla’s of kleinere soorten wegroven. We stimuleren de overheid om eco-guards te werven onder de Baka en we organiseren mensenrechtentrainingen voor de parkwachten en de gemeenschap.”
Survival International citeert Baka, dat hebben ze toch niet verzonnen?
“Voor zover ik weet heeft Survival International geen mensen permanent in het gebied. Je kunt ergens langskomen en een verhaal ophalen, als een soort verslaggever, en dan weer vertrekken zonder je eraan te verbinden. Dat is iets anders dan werkelijk samen in dialoog gaan en aan een oplossing werken.”
Is het verstandig om de eco-guards te bewapenen?
“Het gebied ligt vlakbij de Centraal Afrikaanse Republiek (CAR), Tsjaad en Soedan. Vanwege de oorlog in de CAR en de situatie in Tsjaad en Soedan is het bezit van vuurwapens wijdverbreid. Rebellengroepen verdienen geld met stroperij, ook in Kameroen, en zijn tot de tanden bewapend. De eco-guards niet. In Kameroen is eind december nog een eco-guard omgekomen tijdens een vuurgevecht met stropers. De Baka kunnen de stroperijen niet tegenhouden. Daarom beschermen licht bewapende eco-guards de gemeenschap en het park. Survival International wil dat dat stopt. Maar dan zou zowel de natuur als de basis van het levensonderhoud van de mensen worden aangetast. Wat er nodig is, is dialoog.”
Recente reacties