Down To Earth Magazine

Milieu | Mensen | Meningen

Logo Down To Earth

Zoek op de site

  • Home
  • Onderwerpen
    • Uitgelicht
    • Energie & klimaat
    • Landbouw & voedsel
    • Mobiliteit
    • Bossen
    • Economie
    • Mensenrechten
  • Rubrieken
    • Interview
    • De Activist
    • Opinie
    • Boeken en films
    • Consument
    • Recept
    • Columns
  • Magazines
  • Nieuwsbrief
  • Over ons
Home > Columns > Wist je dat… ook de circulaire economie roofbouw pleegt op de Aarde?

Wist je dat… ook de circulaire economie roofbouw pleegt op de Aarde?

Kris de Decker | 19 september 2018 |

De circulaire economie kan niet zonder fossiele brandstoffen en zal nooit alles kunnen recyclen. Maar de grootste boosdoener is die ene, heilige graal: groei. Echter, het concept van de circulaire economie is er nu juist voor bedoeld om duurzaamheid te verzoenen met economische groei.

 

De circulaire economie is onderdeel geworden van de ambitie om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. In de circulaire economie zou geen roofbouw worden gepleegd en geen afval worden geproduceerd, omdat grondstoffen steeds opnieuw worden gerecycled.

 

Een kringloopeconomie is niets nieuws. Voor de Industriële Revolutie werden bijna alle afvalstoffen opnieuw gebruikt of aan de natuur teruggegeven. Maar moderne producten bestaan uit een veel grotere diversiteit aan (nieuwe) materialen, die meestal niet biologisch afbreekbaar zijn en ook slecht te recyclen zijn.

 

Hergebruik

 

Een onderzoek naar de modulaire Fairphone 2 – een mobiele telefoon die met het oog op recycling en een langere levensduur is ontworpen – laat zien dat slechts 30 procent van de gebruikte grondstoffen kan worden teruggewonnen. De lage efficiëntie van het recyclingproces is op zich al voldoende om het concept van een moderne kringloopeconomie onderuit te halen: het verlies van grondstoffen tijdens de recycling moet altijd weer worden gecompenseerd door nieuwe roofbouw op de planeet.

Groei maakt een circulaire economie onmogelijk, zelfs al zouden alle recyclingprocessen 100 procent efficiënt zijn

 

Fossiele brandstoffen

 

Een tweede deuk in de geloofwaardigheid van de circulaire economie is het feit dat 20 procent van de grondstoffen fossiele brandstoffen zijn. Meer dan 98 procent daarvan wordt ingezet als energiebron en kan niet worden hergebruikt of gerecycled.

 

Een overgang naar hernieuwbare energiebronnen maakt de cirkel nog steeds niet rond: voor de bouw en vervanging van hernieuwbare energiecentrales zijn ook veel grondstoffen nodig.

 

3 procent

 

Maar het meest fundamentele probleem is dat het grondstoffenverbruik met gemiddeld 3 procent per jaar stijgt. Groei maakt een circulaire economie onmogelijk, zelfs al zouden alle recyclingprocessen 100 procent efficiënt zijn. De hoeveelheid gerecyclede grondstoffen zal namelijk altijd kleiner zijn dan de benodigde hoeveelheid nieuwe grondstoffen.
Een aanzienlijk deel van alle grondstoffen – ongeveer een derde van het totaal – wordt noch verbrand, noch gestort en komt daarom niet voor recycling in aanmerking. Ze komen terecht in gebouwen, infrastructuur en consumentenproducten die langer meegaan. Het verschil tussen vraag en aanbod is dus groter dan op het eerste gezicht lijkt.

 

Voor een circulaire economie is meer nodig dan recycling. Het vereist ook dat we minder fossiele brandstoffen gebruiken (wat niet hetzelfde is als meer hernieuwbare energiebronnen gebruiken), dat we minder grondstoffen vastzetten in goederen, en dat we niet langer gebruik maken van niet te recyclen of energie-intensieve producten als microchips, kunststoffen, batterijen en composietmaterialen.

 

Het is zeer onwaarschijnlijk dat de voorstanders van de kringloopeconomie zich achter deze bijkomende voorwaarden zullen scharen. Het concept van de circulaire economie is er juist op gericht om duurzaamheid te verzoenen met economische groei. Die illusie kan alleen maar in stand worden gehouden door naar een erg klein deel van de grondstoffencyclus te kijken.

Beeld: Flickr/Friends of Europe

Kom op de mailinglijst

Schrijf je in voor de D2E nieuwsbrief

Categorie: Columns, Lowtech Tags: circulaire economie, economische groei Dossier: Andere economie Verschenen in: — Down to Earth 48 (augustus 2018)

Kris de Decker

Kris de Decker

Kris de Decker is oprichter vann Lowtech magazine. In zijn columns geeft hij feit en fictie rond een hightech oplossing voor een duurzame wereld.

  • Website van Kris de Deckerlowtechmagazine.be
  • Alle artikelen van Kris de Decker op Down To Earth Magazine

Reacties

  1. Thecla de Waal zegt

    21 september 2018 om 19:27

    Een indrukwekkend artikel. Graag zou ik, eventueel in een vervolg-artikel, m.b.t. de voorlaatste alinea (onder het hoofdje ‘3 procent’) iets vernemen omtrent mogelijke alternatieven voor de genoemde niet te recyclen of energie-intensieve producten als microchips, kunststoffen, batterijen en composietmaterialen. Daarbij zou het voor leken moeilijk vatbare begrip ‘groei’, de heilige koe van economen, misschien eens onder de loep kunnen worden genomen.

  2. Anke zegt

    21 september 2018 om 19:53

    High tech is zelf een deeloplossing, dus wat kan men dan van een deeloplossing daarbinnen, zoals de circulaire economie in zijn huidige typering, verwachten? ( Met een deeloplossing bedoel ik hier geen echte oplossing voor iets, wat als deelprobleem is omschreven. maar wat de Romeinen ‘pars pro toto’ noemden: men gelooft eenvoudig met de deeloplossing ook het geheel te dienen.)

    Zo dringt het ook maar langzaam door, dat de high tech methoden waarmee kooldioxide uit de lucht gehaald kan worden alleen al door hun onbetaalbaarheid helemaal geen oplossing voor het zich snel ontwikkelende klmaatprobleem kunnen zijn. Er lijkt eerder een soort benadering nodig zoals die wordt vertegenwoordigd door de beweging, waarvoor ik hier kortheidshalve naar de website http://www.4p1000.org verwijs.

Gerelateerde berichten

Artikel

Groene ambities Amsterdam begraven onder een bedrijvenpark

In de Lutkemeerpolder lagen kansen voor Amsterdam om plannen op het gebied van klimaatverandering te realiseren. Er komt een bedrijvenpark.
Grondstoffen

Circulair bouwen: van scoutingclubhuis tot oogstkaart en betonmachine

Hoe spoor je de bouwwereld aan om materialen circulair te gebruiken? Scouting Brigitta, architectenbureau SuperUse en sloopondernemer Michel Baars proberen het op verschillende manieren. Ze trekken en duwen van onderop, buitenaf en binnenuit aan de gevestigde bouwreuzen.
Columns, Lawrence

De liefde

Columnist Lawrence Cheuk vraagt zich af: hoe lang blijven we nog wegkijken?
Columns

Verschillen op de barricade

Gastcolumnist Erica Meijers probeert de eenheid in de klimaatbeweging te bewaren zonder de verschillen tussen mensen te ontkennen.
Ontvang ons magazine

Recente reacties

  • Alexa op Fluweelzachte muren zonder latex
  • Loek Beukman op Protesteren met een smiley
  • Ingrid Staal op Gek van insecten: Paul Beuk
  • Ronaldo op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”
  • Loek Beukman op “Het probleem ligt bij de machine”
  • Loek Beukman op Kaas zonder koe
  • Ad op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”

Lees ons papieren magazine

Lees — Down to Earth 56

Contact

Redactieadres:
Nieuwe Looiersstraat 31
1017 VA Amsterdam
Tel: 020-5507433
redactie@downtoearthmagazine.nl

Over ons

  • Over ons
  • Auteurs
  • Word abonnee
  • Disclaimer
  • Privacy en cookies

Volg ons