Ik geloofde wel in Frans Timmermans als Eurocommissaris. Een beetje tegen beter weten in misschien, maar toch. In 2009 zag ik namelijk de speech die hij had gehouden op TEDxAmsterdam. ‘Wees als Jack Sparrow’, was de catchy titel – de piraat uit Pirates of the Caribbean die geen vrees leek te kennen. Timmermans hield daar, als minister van buitenlandse zaken, een metaforisch sterk pleidooi om onze angsten onder ogen te zien, omdat er grote, overweldigende, beangstigende dingen zijn waar we moeilijke keuzes voor moeten maken. A-la Jack Sparrow’s confrontatie met het zeemonster de kraken: “Hello beastie!”
Klimaatverandering is onze kraken, betoogde hij, en dat vereist het lef om moeilijke politieke keuzes te maken! Dat uit de mond van een minister? Ik werd er wárm van. Hij bracht het zó overtuigend, dat ‘ie sindsdien een van de weinige politici was, waarin ik een licht ongefundeerd vertrouwen had dat ‘ie op willekeurige vlakken redelijke keuzes zou maken.
Toen werd Timmermans Eurocommissaris in een commissie die iedereen in de milieubeweging vrees aanjoeg – de agrarische en oliebelangen van Canete en Juncker, het compleet gebrek aan milieu en klimaat in de missiebrieven, nadruk op deregulering… Dat klonk niet goed. Kon Jack Sparrow daar niet eens kamervragen over stellen?
We interviewden er destijds Erik Wesselius van Corporate Europe Observatory over en de directeur van Milieudefensie schreef een opiniestuk voor Trouw, betogend dat milieu helemaal niet gebaat is bij minder regels.
Misschien was ik één van de weinigen die toen nog dacht: als je dan toch iemand op deregulering wilt hebben, dan misschien maar Timmermans, die man die gelooft in Europa en die zei moeilijke keuzes te willen maken voor het dealen met klimaatverandering.
In het verse Europese motto ‘groot op grote zaken, bescheiden op kleine zaken’, zou klimaatbeleid niet onder klein vallen, maar onder ‘groot’. Want dat had hij nota bene in 2009 zelf gezegd. Toch?
Wat blijkt, je wilt Timmermans niet op deregulering. Want wat hij in 2009 zei, is niet wat ‘ie in 2014 doet. Afgelopen donderdag lekten plannen uit die laten zien hoe ongefundeerd mijn vertrouwen in hem achteraf gezien precies was. Want wat sneuvelt er? Beleid voor betere luchtkwaliteit. Energielabels voor diepvriezers, koelkasten, afwas- en wasmachines. Wetgeving voor circulaire verwerking van afval. Oh en ook wetgeving rond zwangerschapsverlof en transparantie van de prijzen van medicijnen. Regelgeving die mensen geld, banen en een betere gezondheid oplevert. Niet echt iets waar burgers over klagen lijkt me. Wel bedrijven. Niet geheel toevallig wijzen Evert Hassink van Milieudefensie en Paul de Clerck van Friends of the Earth Europe vandaag in Trouw op de overeenkomsten van deze deregulering met de inhoud van een lobbybrief van BusinessEurope.
Met weemoed denk ik terug aan het warme hart dat ik kreeg toen ik Timmermans dit hoorde zeggen:
“We staan tegenover de grootste uitdaging die we als mensheid misschien ooit gehad hebben. We moeten de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving herdefiniëren”, had hij gezegd op TEDx. En ook: “Goed bestuur is nodig op een continentaal niveau, op wereldniveau. Het goede nieuws is: het kán. Dit is geen technologisch of wetenschappelijk probleem. (…) Het is een politiek probleem: hebben we het lef om de confrontatie aan te gaan en de juiste keuzes te maken?”
Helaas, Timmermans is een stuk minder Jack Sparrow dan hij zelf dacht, blijkbaar. Want met hem als Eurocommisaris op beter besturen, negeren we de kraken in de kamer harder dan ooit.
Geef een reactie