Verbinden. Dat was het centrale begrip tijdens het Milieudefensie jubileumcongres dat op 27 mei in Pakhuis de Zwijger plaatsvond.
Volgens de transitiedenker Jan Rotmans is onduurzaamheid een ‘verbroken’ verbinding, tussen boer en consument, tussen mens en natuur. Het streven naar duurzaamheid is het herstellen van deze verbindingen.
Om te weten hoe je breuken herstelt, moet je eerst weten waardoor ze ontstaan zijn. Grote schuldige is, zo werd gesteld, ons op economische groei gebaseerde systeem. De journalist Frank Mulder vergeleek deze met de autobus uit de film Speed. Onder de bus zit een bom die ontploft op het moment dat de bus minder hard gaat rijden. Hard doorrijden lijkt dus de enig optie om te overleven. Of stiekem uitstappen, zoals de passagiers in de film doen.
Volgens Mulder moeten we vooral dit laatste doen. Een prima idee, maar zolang de meeste mensen maar al te graag in die bus blijven zitten en zelfs graag willen instappen, dendert deze gewoon door. Met alle gevolgen van dien, voor mens en milieu. Uitstappen is dus niet genoeg. We zullen de bus ook moeten stoppen voordat deze, net zoals in de film, tenslotte explodeert.
Maar is het door Mulder geschetste beeld wel juist? Jan Rotmans vond van niet. Volgens hem is er niet maar één bus, er rijden vele verschillende bussen rond. Een aantal daarvan is een rijdende bom, maar er zitten ook veel ‘groene’ bussen tussen. Deze ‘koplopers’ zijn hard op weg naar een duurzame samenleving, maar vinden op hun weg talloze obstakels. Milieudefensie zou hen moeten helpen deze obstakels in kaart te brengen en uit de weg te ruimen.
Belangrijker nog is het om deze koplopers met elkaar te verbinden, zo werd gesteld. Nu nog volgt elke bus teveel zijn eigen route. De een wil een beter milieu, de ander betere arbeidsomstandigheden en een derde een ‘eerlijkere’ prijs. De uitdaging is deze verschillende bussen en routes samen te brengen.
Daar lijkt geen speld tussen te krijgen. Of het gaat lukken? De aanwezige vertegenwoordigers van de FNV en de ZLTO waren daartoe graag bereid. Opvallender was echter dat maar heel weinig potentiële samenwerkingspartners aan de uitnodiging voor het congres gehoor hadden gegeven. Te druk met het besturen van de eigen bus? Of is Milieudefensie voor veel van hen gewoon niet de meest voor de hand liggende partner? Aantonen dat we dat wel zijn, is misschien wel de grootste uitdaging voor de komende jaren.
Meer over het jubileumcongres
Geef een reactie