Met mediteren en biologische aardappelen kopen in tasjes van afbreekbaar plastic, gaan we het klimaat niet redden. Zegt Naomi Klein met haar nieuwste boek This Changes Everything. Alleen met een afschaffing van het kapitalisme kunnen we de permanente oorlog tegen het leven op aarde stopzetten. Een sociale revolutie voor kleinschaligheid en zelfbestuur dát is het enige wat helpt, volgens de Canadese schrijvende activiste.
Naomi meid, ik ben het helemaal met je eens. Toch bemerkte ik bij je verhaal een oprispinkje van treurigheid. Waarom? Het kritische duveltje in mij piepte dat het niet gaat gebeuren, die revolutie. In de jaren zeventig en tachtig waren de antikapitalistische sociale bewegingen veel krachtiger en zichtbaarder dan nu, terwijl de wereldeconomie toen nog lang niet zo klimaatonvriendelijk was. Waar is de Occuypy-beweging van een paar jaar geleden gebleven, terwijl er in de financiële wereld niks fundamenteel veranderd is? De oorlogen die net over de randen van Europa gevoerd worden, werken evenmin mee het idee te doen postvatten dat de antikapitalistische omwenteling in de wereld prioriteit heeft.
En dan beleef ik nog een mentaal dilemma met je analyse, Naomi, die – ik kan er niks aan doen – mijn eigen revolutionaire spirit ondergraaft. Een maatschappelijke beweging heeft een hele lange adem nodig, het blik gericht op de einder. Het vervelende van werken aan een langetermijnrevolutie is dat je én voortdurend moet benadrukken dat er nu heel erg veel niet deugt en de betere wereld in de toekomst ligt. Op individueel niveau kun je ongelukkig worden van zo’n levenshouding: om niet als treurige azijnpisser te eindigen, moet je toch als mens nú leven en zien wat er allemaal mooi is en goed gaat.
Dus revolutie, ja graag als het ff kan. Maar ondertussen koop ik toch maar biologische aardappelen in tasjes van afbreekbaar plastic, mediteer en beleef de woordeloze schoonheid van het najaarszonlicht dat de gouden overdaad beschijnt van de wulpse vruchten aan de kweepeerboom.
Recente reacties