Gelukkige consumenten zijn beter voor het milieu, las ik op de wetenschapspagina van nu.nl. Materialisme is niet alleen slecht voor het milieu, het is ook niet best voor het welzijn van de consument, zo concludeert de Amerikaanse positief psycholoog Miriam Tatzel.
De maatschappij moet de bizarre rijkdom van de extreem rijken minder verheerlijken, vindt zij, want mensen spiegelen zich daaraan en willen daardoor zelf ook een hoog inkomen en dure spullen. Juist dat is een recept voor ontevredenheid, vooral als de kloof met de realiteit groot is. Daardoor gaan ze meer kopen, en omdat al dat bezit al vrij snel geen voldoening meer geeft, is er ook snel weer behoefte aan meer en zo zitten velen vast in een vrij troosteloze spiraal.
Het suffe is dat het najagen van al die rijkdom en spullen vaak zoveel energie kost, dat er geen tijd overblijft voor wat volgens de positieve psychologie echt bijdraagt aan geluk: het opdoen van mooie ervaringen, het ontwikkelen van persoonlijke talenten, een goed zelfbeeld en het hebben van waardevolle relaties. Dingen die niet per se duur hoeven te zijn en ook een veel langer positief effect hebben. Zuinige mensen zouden ook vaak gelukkiger zijn dan materialistische.
Materialisme
Zo bekeken is de boodschap van Milieudefensie dat het vooral allemaal minder in plaats van meer moet misschien wel gewoon goed nieuws. En is er helemaal geen reden voor dat chagrijnige sfeertje wat ik vaak bespeur rond discussies over een eerlijke mondiale, ecologische voetafdruk en de offers die we daarvoor moeten laten. Er is vooral veel nadruk op wat we straks niet meer kunnen. Niet op wat er daardoor allemaal mogelijk wordt.
Waarschijnlijk gaat het ook hier om een groot verschil tussen wat mensen (denken te) willen en tussen wat realistisch is. Misschien valt daar nog een wereld te winnen.
Het doet me denken aan wat Pauline Westendorp van We Krijgen Kippen zegt: we willen wat de ander heeft en als één iemand in een straat zonnepanelen neemt, volgen er vaak meer. Kantelaars zoals zij, er komen er meerdere in het themanummer over ‘verandering’ van Down to Earth aan het woord, maar ook al die mensen in coöperaties en pioniers van de WEconomy, worden hopelijk de nieuwe rolmodellen van de samenleving. Ze maken allemaal ook een opvallend gelukkige indruk, en daar is het in het leven uiteindelijk allemaal om begonnen.
Wendy Koops is freelance redacteur van Down to Earth
Geef een reactie