De occupiers hebben het vertrouwen in de politieke en economische elite ingeruild voor een geloof in zichzelf. En dat is een heel belangrijke voorwaarde voor maatschappelijke verandering.
In de documentaire Another life is possible zoomt de Spaanse socioloog Manuel Castells in op Catelanen die een groot deel van hun leven in eigen hand hebben genomen. Op verschillende manieren: door in of buiten de stad groenten te verbouwen, voedselcoöperaties op te zetten, een alternatieve woningbouwvereniging te starten, een kinderdagverblijf, school of zelfs universiteit te beginnen en alternatieve ruil- en geldsystemen op te zetten.
Casttels vertoonde de film voorafgaand aan zijn Globaliseringslezing in Amsterdam waarin hij zijn licht liet schijnen op de huidige economische en politieke crisis. Vanuit de zaal kwam na afloop enige kritiek omdat de suggestie werd gewekt dat dit soort initiatieven een antwoord zouden zijn op deze crisis. Dat kon hij toch niet menen, daarvoor waren ze toch veel te kleinschalig en lokaal, te weinig politiek?
Castells zag dat anders. Hij wilde het politieke theater rond de eurocrisis, dat, daarvan was hij overtuigd, hoe dan ook in een tragedie zou eindigen, contrasteren met het dagelijks leven van mensen die weinig tot niks verwachten van deze dagelijkse politieke media-show en daarom al lang zijn begonnen met het opbouwen van een eigen leven, voorbij de crisis.
Een parallel met de klimaatcrisis dringt zich op. Na het echec van Kopenhagen geloven nog maar weinigen dat de ondoorzichtige politieke onderhandelingen tijdens klimaattoppen, zoals momenteel in Durban, tot resultaten zullen leiden. Sommige activisten nemen nog wel de moeite hier naar toe te gaan, maar steeds meer mensen denken dat die klimaatbestendige wereld eerder zonder dan mét de inzet van politici en regeringsleiders tot stand zal komen. Die zijn daarom zelf begonnen met het ontwikkelen van andere manieren van vervoer, landbouw, wonen of energie-opwekking. Zoals de bewoners van het Friese dorpje Pingjum die hun eigen dorpswindmolens hebben aangeschaft en daar de vruchten van plukken.
Niet politiek? Dat valt te bezien. Het geeft mensen in ieder geval zelfvertrouwen en kracht, meent Castells. Het is dan ook niet verwonderlijk dat juist vanuit de door hem gefilmde alternatieve economische culturen dit voorjaar het initiatief kwam voor bezetting van pleinen in de talloze Spaanse steden. Deze protesten van de Indignados, verontwaardigden, waren op hun beurt weer een belangrijke inspiratiebron voor de wereldwijde Occupy protesten. Al deze betogers hebben het vertrouwen in de politieke en economische elite ingeruild voor een geloof in zichzelf. En dat is een heel belangrijke voorwaarde voor maatschappelijke verandering.
Geef een reactie