Wat ongemakkelijk zaten ze naast elkaar in de Amsterdamse Balie. Ondernemer én milieuactivist Paul Gilding en Shell-directeur Dick Benschop.
Gilding was in Amsterdam om zijn boek Helden uit noodzaak te promoten. ‘Hoe onze generatie dankzij de ecologische en economische crisis de wereld gaat redden’, luidt de ondertitel. Dankzij dus, niet ondanks. Volgens Gilding zullen de gevolgen van deze crises zo ernstig zijn dat we ten lange leste wel moeten beseffen dat onze op materieel gewin gerichte levensstijl niet langer houdbaar is. Een soort ecologische verelendung-theorie dus. Maar we hebben ook haast, benadrukte hij. Daarom moeten we ondertussen luidkeels en kernachtig duidelijk maken dat wat de grote oliemaatschappijen doen, gewoon fout is en met spoed een halt toegeroepen moet worden.
Benschop keek nog maar eens meewarig naar zijn zorgvuldig gepoetste schoenen. Als sociaal-democraat – hij was PvdA-staatssecretaris van Buitenlandse Zaken in het kabinet Kok II – voelde hij zich aangesproken door de boodschap van Gilding dat het terugdringen van de wereldwijde ongelijkheid een van de belangrijkste voorwaarden is voor het oplossen van de ecologische crisis. Maar daar is Shell juist mee bezig! Immers, ook Chinezen, Indiërs, Afrikanen, Brazilianen en al die andere mensen willen graag net als wij scooter of auto rijden. Shell wil, nee móet, ze die kans bieden. Daarom is het haar maatschappelijke plicht om haar miljardenwinst in de ontginning van nieuwe, vaak onconventionele oliebronnen te stoppen. Ook in Alaska, of de Canadese Teerzanden? Natuurlijk! Canada is een beschaafd land en als zij hun teerzanden willen ontginnen, kunnen wij moeilijk weigeren hen daarbij te helpen. Shell helpt immers graag.
Een paar dagen later lees ik de krant dat de internationale wapenhandel floreert als in de tijd van de Koude Oorlog. Onze industrie laat zich hierin niet onbetuigd, de Nederlandse wapenexport groeide vorig jaar met 22 procent. Zullen ook deze ondernemers beweren dat zij hun verantwoording nemen? Dat het hun maatschappelijke plicht is? Mensen schieten elkaar nu eenmaal graag overhoop en wie zijn wij om hen een eigen wapen te ontzeggen? Net zoals mensen graag veel te vet en ongezond eten. Ook hierin nemen ondernemers hun verantwoordelijkheid. Iedereen heeft recht op vet en ongezond eten. Het is dus onze maatschappelijke plicht hen van deze ongezonde maaltijd te voorzien. Wie zijn wij om anderen hun obesitas te onthouden?
Tja, wie zijn wij? Gilding heeft daarop wel een antwoord. Wij zijn degenen die ónze verantwoordelijkheid moeten nemen. De mogelijkheden om anders te leven en produceren zijn talrijk, die moeten we nabootsen en versnellen. Maar dat niet alleen, zo benadrukt hij. “Bovenal moeten we de waarheid vertellen, resoluut en voortdurend. Fossiele brandstoffen verpesten de enige aarde die we hebben. Dat probleem gaat niet verdwijnen als we het vriendelijk vragen. Als we een wereld willen die werkt, dan zullen we onze stem moeten verheffen.”
Geef een reactie