“Sorry”, zei Mark Lynas, dat hij tegen gentech was geweest. Naar die speech luisteren is kromme tenen krijgen. Ik heb een zwak voor kritische denkers, waarom kan ik hier dan niet tegen?
Er zijn dingen die écht níet kúnnen binnen de milieubeweging. Taboes, jawel. Zo ben je niet voor kernenergie en vind je de nadelen van windmolens altijd ondergeschikt aan de voordelen. Gentech is er ook een. Daar ben je tegen.
Zitten we overal goed? Geen idee. Soms moet je je taboes updaten. Zo waren we ooit voor biobrandstof, terwijl we nu vooral tegen zijn. Met goede redenen. Die mensen die durven veranderen, verdienen ons respect. Want het is lastig je gemeenschap af te vallen. De eerste die iets aankaart, wil je niet zijn.
Of toch wel? Publicist en klimaatactivist Mark Lynas lijkt een uitzondering. Hij schreef de boeken Zes graden en De mens als god. Hij zit diep in de beweging. Maar in 2010 publiceerde hij een stuk, en werkte hij mee aan een tv-programma, waarin hij zijn mening over kernenergie, DDT en gentech herriep. Auw. En hij deed het zo weer. Januari vorig jaar publiceerde hij een verdediging van kernenergie. Afgelopen januari, in een speech voor de Oxford Farming Conference, pakte hij groots uit. “Sorry”, zei hij. Een publiekelijk mea culpa dat hij tegen gentech was geweest. Hij heeft “de wetenschap ontdekt”, en hij verwijt de rest van de milieubeweging dat ze de feiten negeren. Gentech, zo zegt hij, is veilig. Roundup is bovendien goedaardig spul.
Zijn speech luisteren is kromme tenen krijgen. Ik heb een zwak voor kritische denkers, waarom kan ik hier dan niet tegen? Ergerlijk is dat Lynas uiterst selectief uit de wetenschap citeert, ook volgens wetenschappers zelf, en dat hij lelijke argumentatietechnieken gebruikt. Stropoppen, Mark, je kunt toch wel beter? Bovendien, en dat vind ik niet alleen, mist hij het punt volledig. De bulk van het probleem met gentech is niet technisch, maar sociaal, politiek en economisch. En hij wéét dat, want in een commentaar in The Guardian uit 2008 waren dit zijn eigen argumenten.
Los van het feit of Lynas kan argumenteren (niet dus): wat me tegen de borst stuit is het genoegen waarmee hij ‘sorry’ zegt. Het is zo over de top. Bij iemand die zijn nek uitsteekt om zijn eigen beweging te verbeteren, verwacht ik een andere houding. Bijvoorbeeld: irritatie als de grote industrie hongerig om je heen cirkelt. Nogmaals: controverse is nodig, de milieubeweging moet leren incasseren. Maar een milieuactivist die het in dat proces weinig kan schelen dat zijn beweging beschadigd raakt, of hem niet meer hoeft… daar klopt iets niet. Dit is wat ik denk: Mark Lynas beschouwt de milieubeweging niet meer als zijn gemeenschap. Jammer voor de industrie die blij dacht een milieuactivist binnengehaald te hebben. Want wat is zijn sorry nu nog waard?
Geef een reactie