Volgens De Nederlandsche Bank spaarden we in 2020 meer dan ooit: 42 miljard euro. Dat is twee keer zoveel als het jaar ervoor: een gelukkige bijkomstigheid van de lockdown én een goed uitgangspunt voor groen herstel. Maar hoe zet je je (spaar)geld nou het beste in voor het klimaat? Down to Earth doet een duurzame duit in het zakje en zet een aantal mogelijkheden op een rij.
Sparen, beleggen, investeren
Je (spaar)geld op een groene bank zetten, dat is het begin. Dan weet je zeker dat je poen niet naar bont, olie of plofkip gaat. Met beleggen in een groenfonds of investeren in microkredieten ga je een stapje verder. Ook als je niks te makken hebt, kun je wat doen: vraag je verzekeringsmaatschappij en pensioenfonds waar jouw centen naartoe gaan. Er is 1300 miljard euro aan pensioengeld in Nederland. Genoeg voor een groene toekomst, maar dan moet er wel in geïnvesteerd worden natuurlijk.
Voordelen Overstappen is zo gedaan met de overstapservice.Er geldt een vrijstelling op belasting en extra heffingskorting bij groene beleggingen en groen sparen. Volgens het IMF is geen verschil in rendement tussen conventionele en duurzame beleggingen.
Nadelen Veel uitzoekwerk, als je zelf wilt beleggen of investeren. Rente op een spaarrekening bij een groene bank is laag. Er zijn niet genoeg groene projecten voor banken om in te investeren: sommige banken zijn daardoor gesloten voor nieuwe spaarders, volgens de Consumentenbond.
Impact In een poging de financiële wereld transparanter te maken is er sinds maart 2021 een Europees keurmerk voor duurzame beleggingen: de SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation). Ook ontwikkelde de ASN Bank rekenmethoden om de CO2-voetafdruk en biodiversiteitsimpact van bedrijven te meten. Niet alle groenfondsen zijn namelijk even groen: sommige investeringen worden duurzaam genoemd omdat bedrijven hun negatieve impact op milieu of klimaat proberen te verkleinen, terwijl andere bezig zijn met positieve verandering, zoals het vergroenen van de woestijn of het maken van klimaatvriendelijke airconditioning. Het investeren in die tweede categorie heet impact-investment. Die manier van investeren wordt nog sneller hot dan de aarde.
Goed doel
Nederlandse huishoudens geven gul aan goede doelen. In 2018 was dat 2,4 miljard euro, berekende het Centrum voor Filantropische Studies. 632 miljoen euro daarvan ging naar natuur en milieu.
Voordelen Weinig werk, goed gevoel, veel keus.
Nadelen Passief. Verschillen in effectiviteit tussen goede doelen is enorm. Niet altijd duidelijk waar geld precies heen gaat.
Impact De impact van een goed doel is moeilijk te meten. Toch doet Give Well er onderzoek naar, volgens de uitgangspunten van effectief altruïsme. Ook het Nederlandse platform Kinder legt goede doelen op die manier langs de meetlat. De belangrijkste criteria: hoeveel mensen kun je redden met je gedoneerde euro? Besteed je het aan een urgent probleem dat te weinig aandacht krijgt? Is het meet- en oplosbaar?
Grond kopen
Investeren in biodiversiteit hoeft niet via de bank, maar kun je ook zelf doen. Koop, eventueel samen met een stel andere enthousiastelingen, een stuk grond en maak er een voedselbos van of wordt Hereboer. Of betaal mee aan biologische landbouwgrond via Land van Ons of Stichting Aardpeer.
Voordelen Bij Stichting Aardpeer is financieel rendement te behalen, Herenboeren delen in de oogst. Moestuin of bos: je ziet de waarde letterlijk groeien. Een voedselbos vergt veel werk de eerste jaren, daarna gaat het vanzelf.
Nadelen Grond is duur en vaak vervuild. Je moet wel van samenwerken houden. En geduld hebben: het aankopen van grond is niet altijd even makkelijk en een voedselbos heeft tijd nodig voordat je kunt oogsten.
Impact 54 procent van Nederland bestaat uit landbouwgrond. Dat is ruim 2 miljoen hectare. Minder dan 5 procent daarvan wordt gebruikt voor biologische landbouw. 100 hectare is voedselbos. Volgens pril onderzoek door het Nationaal Monitoringsprogramma Voedselbossen slaan voedselbossen na 20 jaar bovengronds per hectare ongeveer 150 ton CO2 op.
Duurzaam consumeren
Als je geld over hebt, kun je ook eens kijken naar hoe je consumeert. Betaal je de eerlijke prijs voor wat je eet, drinkt en draagt of ben je stiekem toch een koopjesjager?
Voordelen Meer kwaliteit. Schoon geweten. Er is steeds vaker een duurzaam alternatief.
Nadelen Duurder in aanschaf. Er is veel greenwashing: het is soms moeilijk te bepalen wanneer iets echt duurzaam is. Kost meer tijd en moeite. Duurzaam consumeren is leuk, consuminderen is beter.
Impact Wie betaalt, bepaalt, zegt men. Helemaal waar is dat niet: ook al doe je nog zo je best, als consument is je invloed op het verbeteren van het klimaat beperkt. Alleen het laten staan van vlees en vliegtuig zet echt zoden aan de dijk. En je stem laten horen aan grote bedrijven. Daar zijn pas klimaatklapperste maken. 71 procent van de wereldwijde CO2- uitstoot komt immers van honderd bedrijven.
Huis verduurzamen
Ook hiervoor hoef je de deur niet uit, behalve als je naar de bouwmarkt gaat. Stop je spaargeld in je huis en tel uit die ( klimaat)winst!
Voordelen Goed voor jezelf, het milieu en je portemonnee. Huis stijgt in waarde. Meer comfort. Je hoeft het niet alleen te doen: er zijn potjes, subsidies en initiatieven genoeg.
Nadelen Oude woningen zijn lastig te isoleren. Grote investering.
Impact Met zonnepanelen en warmtepompen ben je al lekker groen bezig, maar het echte verschil maak je door je huis te isoleren. Logisch. Pas als je weet hoeveel energie je nodig
hebt, kun je kijken naar hoe je die het beste opwekt. Milieu Centraal rekende uit dat je met het isoleren van je spouwmuur 1600 kilo CO2 per jaar bespaart, versus 1200 kilo CO2 per tien zonnepanelen of 750 kilo door een warmtepomp.
Rudi zegt
71 procent van de wereldwijde CO2 uitstoot komt van honderd bedrijven? Welke?