Wie kan zich nog op een bergtop begeven zonder zich te af te vragen waar alle sneeuw toch is gebleven? Wintersport is een nogal milieubelastende hobby, dus zocht Down to Earth uit of het misschien ook wat duurzamer kan. Zes alternatieven onder de loep.
Duurzame skibestemming
Er zijn oorden die hun best doen. Die experimenteren met snowfarming (het bewaren van sneeuw tot het volgende seizoen), met liften op zonne-energie, CO2-neutraal openbaar vervoer. Waar andere dingen te doen zijn behalve skiën, zoals racketwandelen. En dat is nodig, want volgens Vrij Nederland gebruikt een sneeuwkanon – bijna elk skigebied maakt er gebruik van – 10 liter water per seconde. Daarnaast rekende Groen Licht uit dat een enkele rit met de skilift net zoveel energie opslurpt als een heel huishouden per dag. Bovendien worden voor de piste waar je vanaf suist bomen omgehakt, soms zelfs hele bergen opgeblazen, en zorgt al dat geski voor erosie en verstoring van het leefgebied van planten en dieren.
Nadelen
Geen sneeuwzekerheid. Racketwandelen? Daar kom ik niet voor!
Voordelen
Je kunt toch op wintersport. Geweten wordt gesust.
Impact
De reis moet gemaakt worden en tenzij je met de trein gaat, is die de grootste veroorzaker van je CO2-uitstoot (35 procent volgens Milieu Centraal, mits volle auto). Pas als je duurzaam reist, net zo energiezuinig leeft als thuis, een fiks aantal dagen wat anders gaat doen dan skiën en sneeuwkanonnen vermijdt, pakt het wellicht wat beter uit dan een regulier ski-oord.
Grasskiën
Daarvoor heb je geen sneeuw nodig. Dus ook geen kanonnen, hoezee! Maar wat dan wel? Gras natuurlijk. Heuvels. En – het vergt een kleine investering, maar dan heb je ook wat – heuse grasski’s. Korter dan gewone ski’s en met een soort rupsbandjes eronder.
Nadelen
Gras valt harder, het gevoel is anders. Reizen is onvermijdelijk, want heuvels nodig. Geen sneeuwballengevechten en sneeuwpoppen. Of racketwandelen.
Voordelen
Niet afhankelijk van sneeuw. Het kan op veel meer plekken. Goedkoop.
Impact
Ook grasskiën kost ruimte. En belast de bergen als je het met miljoenen tegelijk doet. Bovendien lijkt het perfecte gras voor een grasskibaan op dat van een golfbaan en het onderhoud daarvan kent weer andere problemen, zoals een hoog waterverbruik en pesticiden. Zover is het nog niet. Het WK grasskiën had afgelopen jaar tachtig deelnemers.
Roetsjen in eigen land
Op naar een kunstmatige sneeuwwereld! In Snowworld Landgraaf bijvoorbeeld, compleet met skiliften, overnachtingen en sneeuw natuurlijk.
Nadelen
Geen mooie vergezichten en frisse berglucht. Een sneeuwwereld maken kost nogal wat energie. Niet bepaald goedkoop. Ook hier sneeuwkanonnen.
Voordelen
Lekker dichtbij, gegarandeerd sneeuw en dus elke dag skiën. Door de korte reis stoot je minder CO2 uit. Je molesteert geen bergen en geen enkele berggeit heeft wat te mekkeren.
Impact
Skiresort Snowworld heeft een sneeuwoppervlak van meer dan 20.000 m2. In de hal is het altijd -5 graden en het maken van kunstmatige sneeuw en licht kost bergen energie. Hoeveel precies is onbekend. Volgens het jaarrapport 2017-2018 heeft de plaatsing van ledlampen en zonnepanelen het energieverbruik wel met 40 procent verminderd.
Kunststofijsbaan
Wie heeft het over skiën als je ook kunt schaatsen? En dan niet op natuur- of zelfs kunstijs, maar op kunststof!
Nadelen
Stroever dan natuurijs. Door gebruik laten minieme, plastic deeltjes los.
Voordelen
Goedkoop, niet afhankelijk van buitentemperatuur, kan overal, kost geen energie of water, niets nodig dan een vlakke ondergrond.
Impact
Synthetisch ijs wordt gemaakt van HDPE-platen. Eenvoudig recyclebaar plastic en veilig in gebruik. Er komen geen giftige stoffen vrij bij de productie. De platen gaan 6 tot 12 jaar mee. Het schaafsel dat ontstaat kan wel in de natuur terechtkomen. Niet fijn voor plant, dier en mens. Het is nog onduidelijk wat de precieze effecten zijn van microplastics, maar de bevindingen van een aantal Nederlandse onderzoeken zijn volgens De Volkskrant tot nu toe verontrustend te noemen.
Wintersport op wieltjes
Ofwel rolskiën. Nog het meest vergelijkbaar met langlaufen. Maar dan op wieltjes dus.
Nadelen
Moeilijk remmen. Saai imago.
Voordelen
Kan op bijna iedere ondergrond. Weer of geen weer, er kan altijd gerold worden. Goedkoop. Geen sneeuw nodig. Makkelijk te leren.
Impact
Weinig! Nederlandse fietspaden rollen als de beste. Voor wie meer wil dan dat, is er een echt parcours. Een beetje geoefend rolskiër rolt er zo naartoe: het Hoge Bergse Bos in Rotterdam. Ooit een vuilstortplaats, nu recreatief parkbos compleet met skischans, vogelclub en roeivijver die dienst doet als waterberging.
Zelf sneeuw maken
Mocht je de sneeuw toch te veel missen, dan kan je het ook zelf maken. Heel eenvoudig, met babyolie en bloem.
Nadelen
Je kunt er niet zo veel van maken dat je er ook op kunt sleeën of skiën. Het smelt niet, dus na een sneeuwballengevecht moet je opruimen. Je ruikt de hele winter naar baby.
Voordelen
Niet koud, goedkoop, kan overal. Je sneeuwpop(je) blijft tot ver in de zomer staan.
Impact
De impact van bloem is laag. Babyolie is iets minder onschuldig. Het bevat bijvoorbeeld paraffine, gemaakt van aardolie en bruinkoolteer. Paraffine wordt vervoerd over zee en regelmatig gedumpt. Het is schadelijk voor vogels. Ook kan babyolie palmolie bevatten.
Marjon Landré zegt
Interessant artikel. Het is wel duidelijk dat alles wat we doen invloed heeft op onze omgeving. Niet teveel doen is misschien nog het beste, ook wat reizen betreft. En wat gebruiken jullie het woord inpact veel. Er zijn zat nederlands woorden voor, zoals invloed, gevolgen enz. In plaats van dit overheersende amerikanisme. Verder dank voor jullie inspirerende artikelen. Met vriendeke groet, MarjonLandré.
H.J. Meilink zegt
Het water dat door een sneeuwkanon wordt gebruikt komt vaak uit een plaatselijk aangelgd waterbekken. Dat waterbekken krijgt zijn water van smelt- en regenwater, denk ik. Dan is er toch sprake van een min of meer gesloten kringloop. Wat is dan nog het bezwaar van het waterverbruik van een sneeuwkanon.
Iets anders lijkt mij het energieverbruik. Het water voor het kanon moet wel omhooggepompt worden. Ik kan me voorstellen dat die pompen nogal wat energie vebruiken.
Zit ik er nou helemaal naast met deze kwalitatieve redenering?
H.J. Meilink zegt
Het elektriciteitsverbruik van één persoon met een skilift naar boven wordt in het artikel gelijkgesteld aan het dagelijks elektraverbruik van een huishouden.
Zeg dat dat laatste 10 kWh per dag is. Dat is gelijk aan 10 x 3600 x 1000 = 36000000 J. (3600 s in een uur en 1000 Wh in een kWh en 1 Ws = 1 J).
Zeg dat de skilift je 1000 m hoger brengt en dat je incl skiuitrusting 80 kg weegt. Om jou dan 1000 m hoger te krijgen is een hoeveelheid energie van E=ro x g x h = 80 x 10 x 1000 = 800000 J nodig. Stel dat die skilift met 50% rendement draait dan is daarvoor nodig 2 x 800000 = 1600000 J.
Dit sommerje leert mij dat je met het dagelijks elektraverbruik van een woning 36000000/1600000= 22,5 ritjes met de skilift kunt maken. Dat is toch wel net even een ander verhaal.
Ben benieuwd naar reacties op bovenstaande!
H.J. Meilink
H.J. Meilink zegt
Ik geloof dat ik een nulletje verkeerd geschreven heb, maar de uitkomst klopt volgens mij wel!
Michel Jehae zegt
Waarom staat de reis naar de wintersportbestemming niet in dit overzicht? De keuze om per rein of per bus naar de sneeuw te gaan, en dus ook de keuze om je lokaal alleen met het openbaar te verplaatsen maakt een groot verschil in de milieubelasting. De laatste jaren zijn er steeds meer mogelijkheden om met de (nacht)trein naar bijvoorbeeld Oostenrijk te gaan. Overigens zijn er ook nog meer alternatieven voor skiën. Wat te denken bijvoorbeeld van langlaufen.
eric zegt
In de zomer kan je prachtig wandelen in de bergen. Ben je ook lekker actief en loop je gewoon de berg op en er weer af. Dit alles met misschien nog wel mooier uitzicht….