Van city naar citrus

Met een mix van traditionele landbouwtechnieken en moderne permacultuur keren drie broers terug naar Pakistan om daar de voedselcrisis te lijf te gaan.

Rashid Rasul (32) werkte 10 jaar lang als beleggingsbankier in Londen en het Midden-Oosten. Totdat hij er genoeg van kreeg dat zijn leven alleen maar draaide om geld verdienen. Samen met zijn twee broers, eveneens ondernemers in Groot-Brittannië, kocht hij 10 hectare grond in Pakistan, het land waar hij is geboren. Ze begonnen er een biologische boomgaard netbuiten het geboortedorp van hun moeder, Dhok Padhar, op het platteland van de provincie Punjab.

Het is tijd om de zwaar verouderde landbouwsector te moderniseren, vinden de broers. “Pakistan kampt met een feodaal systeem waarin machtige politieke families hun grond verpachten aan landloze boeren. De grootgrondbezitters hebben nauwelijks interesse in nieuwe landbouwtechnieken. Overgebruik van pesticiden heeft de grond uitgeput en veroorzaakt een dreigende voedselcrisis”, stelt Rasul. Voordat ze de lap grond kochten, experimenteerde hij tijdens zijn vakanties in Pakistan al met biologische landbouw in de tuin van zijn grootvader. “Ik geloof in permanente landbouw, waarin de mens en de natuur in harmonie met elkaar samenwerken, en niet tegen elkaar door bijvoorbeeld chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken”, legt hij uit. Tegen het hek van het perceel staan duizenden jonge fruitbomen te wachten om geplant te worden in zijn nieuwe citrusboomgaard. In de komende jaren moet de boomgaard uitgroeien tot een voedselbos met een grote biodiversiteit. Rasul bestudeerde de permacultuur die in de jaren 70 in Australië werd ontwikkeld om monocultuur en verbruik van fossiele brandstoffen tegen te gaan. Ook wil hij op zijn land geen kunstmest die grondwater vervuilt en bodemerosie of verwoestijning veroorzaakt. En hij kiest voor een verantwoord gebruik van irrigatie.

Tegelijkertijd grijpen de broers terug op de ouderwetse landbouwmethoden van hun grootvaders. “Tussen de bomen planten we geurende bloemen en struiken die de insecten aantrekken, zodat ze de citrusbomen met rust laten. Op de geur komen ook bijen af.De bomen lokken straks de vogelsoorten die hier bijna waren verdwenen. De grond wordt bedekt met dode bladeren. Wilde konijnen kunnen straks het onkruid dat toch nog omhoog schiet opeten.” In Pakistan werkt 70 procent van de bevolking in de landbouw en de sector draagt 20 procent bij aan het BNP. Toch bestaat de angst dat het land ooit voedsel moet gaan importeren, omdat de landbouwsector door de verouderde technieken en de uitputting van de grond het tempo waarin de Pakistaanse bevolking groeit niet kan bijbenen. De broers geloven dat hun natuurlijke voedselbos een begin van de oplossing kan zijn.