Last Call at the Oasis, in november op het documentairefestival IDFA, behandelt nogal wat aspecten van de wereldwijde watercrisis. Regisseur Jessica Yu laat zien dat alles met elkaar te maken heeft en in elkaar grijpt, zoals onze watervooraad zelf. “Mensen willen pas veranderen als er geen water uit de kraan komt. Maar dan is het te laat.”
Eigenlijk wilde Jessica Yu haar film A River in Egypt noemen, naar het Amerikaanse gezegde denial ain’t just a river in Egypt. Maar de meeste van haar landgenoten zijn zich überhaupt niet bewust van problemen met de kwantiteit of kwaliteit van hun water, dus van ontkenning is geen sprake. “Water is geen issue. Afgelopen jaar was er hier extreme droogte. In plaats van te zoeken naar lange termijn-oplossingen worden boeren voor de geleden schade gecompenseerd. Terwijl ons waterbeleid en -gebruik drastisch moeten worden omgegooid.”
De film begint bij wat bekend is (de penibele situatie van Las Vegas, dat de watervoorraden uit de omgeving bijna heeft opgesoupeerd) en duikt steeds dieper in de problematiek. Zo zien we een wetenschapper die uit satellietbeelden van de ondergrondse waterreservoirs afleidt dat de wereldvoorraad in hoog tempo opdroogt. Maar hij is een roepende in de woestijn. Yu schrok enorm van de urgentie. “Hij vertelt dat over zestig jaar de grondwatervoorraden in Central Valley, een streek in Californië die goed is voor een kwart van de Amerikaanse voedselproductie, op kunnen raken. Ik woon daar, dus mijn kinderen gaan dat meemaken.”
Een hilarische commercial met Jack Black die gerycled water van het merk Porcelain Springs aanprijst zorgt voor een welkome lichte noot. Yu wilde de marketing waarmee flesjes water (vervuilend en enorm verspillend) aan de man zijn gebracht inzetten om het imago van gerecycled water op te krikken. “Amerikanen hebben daar een enorme aversie tegen, maar in Singapore is het heel gewoon.”
Schijnoplossingen als zout water zoet maken worden door Yu ontkracht en deelproblemen worden behandeld aan de hand van mensen die daartegen vechten. Zoals Erin Brockovich, bekend van de film met Julia Roberts. De zaak waarover de film gaat (grondwatervervuiling met het giftige hexavalent chroom) speelt sinds 1991 en is nog steeds niet opgelost. Sterker, wekelijks komen er tientallen soortgelijke gevallen bij.
“Iedereen vraagt Erin om hulp, inmiddels heeft ze duizenden getroffen gemeenschappen gedocumenteerd. Ze probeert die met elkaar te verbinden; samen kunnen ze misschien de publieke opinie veranderen en verdere vervuiling tegengaan. Brockovich’ verhaal laat zien dat je niet altijd op de instanties moet wachten, maar zelf actie moet ondernemen.”
Dat is ook de ervaring van Friends of the Earth Middle East, de enige organisatie in het Midden-Oosten waar Jordaniërs, Israëliërs en Palestijnen in vertegenwoordigd zijn. Enkel en alleen vanwege het belang van water. “Zij zeggen: we moeten niet wachten tot politici de oorlog hebben opgelost, we moeten zelf onze verschillen overbruggen. Er wordt altijd beweerd dat er in de toekomst oorlogen over water gevoerd zullen worden. Uit onderzoek naar waterconflicten van de afgelopen vijftig jaar blijkt dat dit nergens het geval. Wel bracht het gezworen vijanden samen aan tafel.”
Bekijk de trailer op YouTube.
Geef een reactie