PR-machine

Genetisch gemanipuleerd voedsel komt er bij “jullie” toch niet in? Nederlanders kennen de gevaren van chemicaliën in voeding en gebruiksartikelen toch allemaal? In Amsterdam is iederéén toch tegen schaliegas? Onze vooruitstrevendheid wordt door buitenlandse regisseurs altijd enorm overschat, viel me ook dit jaar op het documentaire filmfestival IDFA weer op.

Tijdens een interview met de Australische Anna Broinowski, die een antischaliegasfilm maakte, raakten we hierdoor op een zijspoor. Ik betwijfelde de ruimdenkendheid van Nederlanders, gezien het publiek bij Pandora’s Promise, een omstreden documentaire waarin omgeturnde antikernenergieactivisten betogen dat we alleen met kernenergie de klimaatdoelen van 2050 halen. De zaal zat vol voorstanders, zo bleek. “Doodeng”, zei ze vanuit de grond van haar hart. Om angstig te vervolgen: “Jij bent toch niet ook overtuigd?”

Natuurlijk niet, maar het gaf me wel een inzicht (verontrust gefrons). In mijn onvolwassen brein waren het saamhorigheidsgevoel van de grote antikernwapendemonstraties en het ongeloof over de Tsjernobylramp met elkaar verweven geraakt, wat ook op latere leeftijd mijn blik beïnvloedde. Het kwartje viel bij een stukje over de olie-industrie die de antikernenergielobby destijds maar al te graag voedde. Logisch, dat doen oliemaatschappijen (bijvoorbeeld in de VS) ook met protesten tegen grote windparken. Dat had ik zelf dus kunnen bedenken. Het beïnvloeden van de publieke opinie is al heel lang prioriteit van door geldzucht gedreven bedrijven. Maar over kernenergie was mijn mening al gevormd, dus heb ik er nooit dieper over nagedacht.

Een reminder dat alleen luisteren naar gelijkgestemden, want dat is IDFA doorgaans, vandaar dat regisseurs zo’n vertekend beeld hebben van ons Hollanders, niet erg verstandig is. Broinowski weigert echter geld uit te geven aan een kaartje: “Ik zit me toch maar kwaad te maken.” Enigszins begrijpelijk, want haar tante, de bekende Australische activist dr. Helen Caldicott, wordt erin weggezet als enigszins hysterische dame die geen tegenspraak duldt. Toch moet Broinowski beter weten; haar film Aim High In Creation toont hoe verhelderend een ander perspectief kan zijn. Ze vertelt Noord-Koreanen over de problemen rond onconventioneel gas en zij reageren verbaasd: waarom zou je dat doen als je de natuur ermee vernielt?

Ondertussen blijkt uit een begin december door WikiLeaks online gezette PowerPoint-presentatie dat multinationals de milieubeweging zien als een grote bedreiging. Het bedrijf Strategic Forecasting waarschuwt de fossiele brandstofindustrie voor grootschalig verzet tegen winning van teerzandolie, een tegenoffensief is gewenst. De documentaire Gasland II, niet in Nederland uit maar wel online te vinden, geeft een beeld van de enorme pr-machine die de gasindustrie al tegen schaliegas inzet. De fossiele industrie zal die ongetwijfeld alleen maar intensiveren. Ik ben er gelukkig weer alert op. U ook?