Altijd energie willen hebben, zorgt ervoor dat er veel extra infrastructuur nodig is. Dat is alles behalve duurzaam. Hoe zou een moderne wereld werken als we duurzame energie gebruikten wanneer het beschikbaar is?
In het tijdperk voor de Industriële Revolutie werd hernieuwbare energie alleen maar gebruikt wanneer ze beschikbaar was. Als er geen wind was, dan lagen windmolens en zeilschepen stil. De energievraag aanpassen aan het wisselende aanbod – zoals toen gebeurde – is nog steeds een interessante strategie. Het aanbod ten allen tijd aanpassen aan de vraag – de huidige aanpak – vereist namelijk een grootschalige infrastructuur van energieopslag, transmissie, en reservecapaciteit. Die infrastructuur maakt hernieuwbare energieproductie veel duurder en, vooral, minder duurzaam. Hoe zou een moderne wereld werken als we duurzame energie gebruikten wanneer het beschikbaar is?
Kwaliteit
Net zoals vroeger zouden fabrieken en vrachtschepen dan alleen maar gebruikt worden als er hernieuwbare energie is. Zo zijn veel mechanische processen die door windmolens werden uitgevoerd, nog steeds essentieel: zagen, snijden, boren, vergruizelen, polijsten, enzovoort. Deze bewerkingen kunnen met een variabele energiebron gebeuren. Onderbrekingen in het productieproces hebben geen invloed op de kwaliteit ervan, ze beïnvloeden alleen de productiesnelheid. Afgewerkte producten kunnen vervoerd worden met zeilsschepen – maar alleen als het waait.
Moderne middelen
Dat betekent niet dat we terug moeten grijpen naar pre-industriële middelen. We hebben betere technologie en kennis, waarmee het makkelijker wordt om de economische activiteit af te stemmen op de grillen van het weer. Zo zijn windmolens en watermolens niet alleen praktischer en krachtiger geworden, we kunnen nu ook zonne-energie omzetten in mechanische energie, wat vroeger niet mogelijk was. Ook nieuw is dat we wind- en zonne-energie kunnen gebruiken voor industriële processen die op thermische energie werken.
De vraag aanpassen aan het aanbod betekent evenmin dat energieopslag en andere methodes taboe worden, wel dat ze een ondergeschikte rol zullen spelen. Voor beperkte energieopslag kunnen we rekenen op biomassa, iets wat pre-industriële molenaars niet konden: pas met de stoommachine werd het mogelijk om biomassa in mechanische energie om te zetten. We kunnen ook betere zeilschepen bouwen, we hebben betere navigatie- en communicatie-instrumenten, en veel meer kennis over winden en stromingen.
Alles altijd beschikbaar
Een nieuwe toepassing van deze eeuwenoude benadering is de goederentrein op windenergie. Goederentreinen rijden vaak ‘s nachts, wanneer er meer wind is en de energievraag het laagst is. Bovendien hebben goederentreinen onregelmatige uurroosters omdat ze vaak stilstaan op rangeerterreinen, wachtend op extra vracht.
Als industriële productie en goederentransport afhankelijk zijn van het weer, dan zouden niet alle producten altijd beschikbaar zijn. Wie nieuwe schoenen wil kopen, moet wachten op het juiste seizoen om ze geproduceerd en geleverd te krijgen. Tegelijk stimuleert het andere duurzame oplossingen, zoals (in dit voorbeeld) de reparatie van schoenen, het bestellen van handgemaakte schoenen, zelf schoenen maken, of een ruil op poten zetten.
Dit is het tweede deel van een column over hernieuwbare energie zonder opslag. Lees deel 1 hier: Hoe duurzaam is een duurzaam elektriciteitsnet?
Recente reacties