Down To Earth Magazine

Milieu | Mensen | Meningen

Logo Down To Earth

Zoek op de site

  • Home
  • Onderwerpen
    • Uitgelicht
    • Energie & klimaat
    • Landbouw & voedsel
    • Mobiliteit
    • Bossen
    • Economie
    • Mensenrechten
  • Rubrieken
    • Interview
    • De Activist
    • Opinie
    • Boeken en films
    • Consument
    • Recept
    • Columns
  • Magazines
  • Nieuwsbrief
  • Over ons
Home > Columns > Lowtech > Koken zonder vuur

Koken zonder vuur

Kris de Decker | 13 juli 2014 |

Tijdens het traditionele kookproces gaat veel energie verloren, zowel via de stoom die vrijkomt als via de wanden en het deksel van de kookpot. Niet met de zogenaamde hooikist.


Ouderwetse hooikist

 

Tijdens het traditionele kookproces gaat veel energie verloren, zowel via de stoom die vrijkomt als via de wanden en het deksel van de kookpot. Om een gerecht aan de kook te houden, moet het kookfornuis dat energieverlies continu compenseren, en dat kost gas of elektriciteit. Wordt het voedsel in de kookpot echter aan de kook gebracht en vervolgens snel in een zeer goed geïsoleerde container gestopt, dan kan het urenlang verder sudderen zonder dat er nog gas of elektriciteit aan te pas komt. Ziehier het principe van de zogenaamde hooikist.

Isolatiefornuis

De naam ‘hooikist’ verwijst naar het feit dat er oorspronkelijk hooi (of stro) werd gebruikt als isolatiemateriaal. Er zijn echter veel meer isolatiematerialen geschikt, en dus spreekt men in het Engels liever over de fireless cooker of de heat retention cooker. Een Nederlandse vertaling is niet beschikbaar, maar ‘isolatiefornuis’ dekt de lading. Voorbeelden van geschikt isolatiemateriaal zijn krantenpapier, gemalen kurk, houtwol, zaagsel, wol, katoen (oude kleren), piepschuim, enzovoort.

Hoewel het isolatiefornuis in sommige streken al bekend is sinds de oudheid, werd het vooral populair vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw. Tijdens de eerste decennia van de twintigste eeuw werd het zelfs een vaste waarde in veel Europese en Amerikaanse huishoudens. Het ging in dit geval om echte meubelstukken, vergelijkbaar met een kookfornuis of een koelkast.

Vacuüm

De energiebesparing van een isolatiefornuis bedraagt ongeveer 50 procent, en is nog groter bij gerechten die lang moeten koken. Begin twintigste eeuw was niet energiebesparing maar tijdwinst het belangrijkste verkoopargument. Dat lijkt vreemd, aangezien de kooktijd gemiddeld genomen verdubbelt. Maar langs de andere kant vermindert de tijd die de kok aan het fornuis moet doorbrengen. Nadat de kookpot in de geïsoleerde container is geplaatst, moet er niet meer naar worden omgekeken.

Vandaag wordt de technologie vooral gepromoot in ontwikkelingslanden, waar voedselbereiding vaak nog gepaard gaat met een ongezonde rookontwikkeling binnenshuis. Dat leverde een aantal innovatieve concepten op, zoals de Wonderbag en de Onil, beide gebaseerd op een isolatie van gerecycleerd piepschuim. Maar ook voor de westerse markt is het isolatiefornuis verder ontwikkeld, met behulp van de vacuümtechnologie – het principe van de thermosfles. De efficiëntie van deze zogenaamde thermokokers is gelijk aan die van een goed isolatiefornuis, maar ze zijn veel compacter.

Kris de Decker is oprichter van LowTech Magazine. Elk nummer geeft hij ons feit en fictie rond een hightech oplossing voor een duurzamere samenleving.

Kom op de mailinglijst

Schrijf je in voor de D2E nieuwsbrief

Categorie: Lowtech Verschenen in: Down to Earth 23 (juni 2014)

Kris de Decker

Kris de Decker

Kris de Decker is oprichter vann Lowtech magazine. In zijn columns geeft hij feit en fictie rond een hightech oplossing voor een duurzame wereld.

  • Website van Kris de Deckerlowtechmagazine.be
  • Alle artikelen van Kris de Decker op Down To Earth Magazine

Gerelateerde berichten

Lowtech

De neveldouche: duurzame decadentie?

Een dagelijkse warme douche is moeilijk vol te houden in een wereld zonder fossiele brandstoffen. De neveldouche biedt een mogelijke oplossing.
Lowtech

Te veel verbranding, te weinig vuur

Houtstook zorgt voor luchtvervuiling, maar kan veel efficiënter worden ingezet dan je denkt, stelt Kris de Decker.
Lowtech

Wat is lowtech?

Kris de Decker is onze columnist rond hightech oplossingen voor een duurzamere samenleving. Hij is ook oprichter van Lowtech Magazine. Wat is lowtech eigenlijk?
Columns, Lowtech

Kunnen we windturbines volledig uit hout bouwen?

Windturbines leveren groene stroom, maar de turbines zelf worden niet groen geproduceerd. Het met glasvezel versterkte kunststof wordt geproduceerd uit fossiele brandstoffen en is niet recyclebaar. Kris de Decker van Lowtech Magazine onderzoekt of deze turbines niet duurzamer geproduceerd kunnen worden.
Ontvang ons magazine

Recente reacties

  • Alexa op Fluweelzachte muren zonder latex
  • Loek Beukman op Protesteren met een smiley
  • Ingrid Staal op Gek van insecten: Paul Beuk
  • Ronaldo op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”
  • Loek Beukman op “Het probleem ligt bij de machine”
  • Loek Beukman op Kaas zonder koe
  • Ad op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”

Lees ons papieren magazine

Lees — Down to Earth 56

Contact

Redactieadres:
Nieuwe Looiersstraat 31
1017 VA Amsterdam
Tel: 020-5507433
redactie@downtoearthmagazine.nl

Over ons

  • Over ons
  • Auteurs
  • Word abonnee
  • Disclaimer
  • Privacy en cookies

Volg ons