De Partij voor de Dieren presenteert zich al een tijd als de enige partij met een planeetbrede visie. Met One Single Planet, een klimaatfilm over de eindigheid van de aarde, zet Marianne Thieme daar een paar vette uitroeptekens achter. Gewapend met mes en vork de wereldwijde systeemcrisis te lijf.
Op de vraag “Wat vindt u van Westerse beschaving?”, zou Ghandi geantwoord hebben: “Lijkt me een goed idee.” Maar met die beschaving is het nooit echt wat geworden, zo concludeert Marianne Thieme in One Single Planet, de nieuwste documentaire van het wetenschappelijk bureau van de Partij voor de Dieren. Economische belangen en de zucht naar meer winnen het steeds weer van de belangen van de aarde en haar bewoners. Onze ecologische creditcard staat diep in het rood.
Dit wordt geïllustreerd door de razend knappe (al wel bekende) animatie Man van Steve Cutts, waarin de mens zich respectloos toe-eigent wat Moeder Aarde te bieden heeft en daarbij een spoor van destructie achterlaat. In de analyse die Thieme presenteert is het veelbesproken rendementsdenken de grote boosdoener, en dat heeft ons met een aantal grote duurzaamheidsproblemen opgezadeld. In deze documentaire zet ze die verschillende problemen uiteen en gaat ze samen met enkele wetenschappers op zoek naar mogelijke oplossingen.
Crisismanagers
Net als in voorgangers Meat the Truth (2007) en Sea the Truth (2011), Thiemes antwoorden op Al Gores An Inconvenient Truth, vormt haar TEDTalk-achtige presentatie de basis. Er komen interessante filmfragmenten, anekdotes en citaten van beroemdheden voorbij. Nieuw is dat de vier hoofdthema’s die ze behandelt – zoönosen (van dier op mens overdraagbare ziekten), water, biodiversiteit en voedsel – ook op zichzelf kunnen staan. Sterker, de vier losse onderdelen zijn op de website van de film te zien, mede door de nieuwe uitbraak van de vogelgriep in Barneveld. Heel slim, die opdeling in clusters, want achter elkaar is bijna twee uur confronterende informatie over de manier waarop we de aarde misbruiken en leegzuigen best een hele kluif, zeker voor wie de thema’s nieuw zijn. De ‘hapklare brokken’ kunnen gemakkelijk gedeeld worden en zo wordt het gedachtegoed van de partij gemakkelijker verspreid.
Wie nu meteen wil afhaken, wees gerust: het is geen politiek verhaal al heeft Marianne Thieme natuurlijk een duidelijke agenda. De nadruk ligt echter vooral op onze eigen verantwoordelijkheid. Op je realiseren dat alles met elkaar samenhangt, in de natuur, maar ook in wat je consumeert. De revolutie moet bij onszelf beginnen. Onder andere op ons bord. Geen of minder vlees en vooral: kiezen voor biologisch. En al is het een open deur: de mens kan ook de oplossing zijn. Traditionele politici krijgen er van Thieme overigens wel van langs: ze zijn verworden tot crisismanagers, in plaats van problemen te voorzien. Ze citeert Einstein: “We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt”.
Wateroorlogen
De film is dus een pleidooi voor systeemverandering, maar probeert een alomvattende crisis ook voor te zijn. Veel is verweven met onze voedselproductie, die wereldwijd zijn sporen nalaat. De verbinding tussen Nederland en rest van de wereld wordt hierin steeds benadrukt. Ook wij zijn voor onze drinkwatervoorziening afhankelijk van gletsjers, de productie van onze groenten zorgt voor watertekorten in andere delen van de wereld. De bekende Indiase voedselactivist en atoomgeleerde Vandana Shiva benadrukt in de film dat veel oorlogen die ‘geframed’ zijn als religieuze conflicten in werkelijkheid wateroorlogen zijn. Meer voedsel in eigen land gaan verbouwen (regionaliteit) zou daarvoor een oplossing zijn. Geen soja en maïs meer importeren, overgaan op biologische landbouw en natuurlijk stoppen met de intensieve veehouderij. Enkele oplossingen voor prangende problemen die aan de orde komen: de verziekte bodem, stervende bijen, het verlies aan biodiversiteit (in Nederland is nog maar 15 procent over van wat het ooit was!), voedsel- en waterzekerheid, het opraken van grondstoffen.
Geen vlees
Veel komt uiteraard samen in de consumptie van dierlijke producten. Naast bekende argumenten om geen vlees meer te eten wordt bijna twintig minuten besteed aan het gevaar van de intensieve veehouderij voor de gezondheid van mens en dier. De bio-industrie wordt hier gepresenteerd als tikkende tijdbom, die mogelijk een pandemie zou kunnen voortbrengen, iets waar ook de Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank rekening mee houden. Een virus wat van dier op mens overgaat is daarvoor niet nodig; het eten van niet goed gegaard vlees of het in aanraking komen met uitwerpselen is al voldoende voor ziektes als hepatitis E.
De Q-koorts kun je zelfs krijgen door in besmette gebieden te wandelen of fietsen. Een duidelijk voorbeeld waarbij de economische belangen zwaarder wegen dan de gezondheid van mens en dier: waar buitenlandse regeringen burgers die Nederland wilden bezoeken hiervoor waarschuwde, bleef onze eigen regering stil. Een op de tien Noord-Brabanders kreeg dan ook Q-koorts en heeft nog steeds last van de gevolgen. En zo heeft deze film over onze hele planeet toch ook weer met de Provinciale Statenverkiezingen te maken. Megastallen, die moeten we niet willen.
Recente reacties