Het kabinet laat onderzoeken welke gezondheidsrisico’s omwonenden van landbouwpercelen lopen door verwaaiend landbouwgif. In 2015 en 2016 vindt er een blootstellingsonderzoek plaats onder omwonenden van bollenvelden, fruitboomgaarden en andere teelten met intensief gebruik van landbouwgif, zo heeft staatssecretaris Mansveld op 18 februari jl. aan de Tweede Kamer geschreven. Daarmee volgt het kabinet het advies van de Gezondheidsraad, die vorige maand het advies Gewasbescherming en omwonenden publiceerde.
Boeren mogen landbouwgif alleen gebruiken als zij daarbij de regels naleven. Die zijn bedoeld om de boer te beschermen, maar omwonenden liften deels mee in die bescherming, zo stelt de Gezondheidsraad. Toch kan de gezondheid van omwonenden er onder lijden, vooral als hoge blootstelling samengaat met hoge gevoeligheid. Het laatste is het geval bij kinderen en zwangere vrouwen. Hoge blootstelling is mogelijk omdat boeren, zo blijkt uit evaluatie, regels niet altijd naleven en zelfs verboden middelen gebruiken.
Buitenlands onderzoek onder boeren koppelt het gebruik van landbouwgif aan ziekten als Parkinson, ALS en kanker. Of omwonenden worden blootgesteld aan landbouwgif en wat dat met hun gezondheid doet, is in Nederland amper onderzocht. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) start, op verzoek van de staatssecretaris, dit jaar een pilot op voor het blootstellingsonderzoek in 2015 en 2016. Fred Woudenberg, voorzitter van de onderzoekscommissie van de Gezondheidsraad, schat dat de onderzoeksresultaten over drie à vier jaar bekend zijn.
Om intussen risico’s op blootstelling zo veel mogelijk te beperken, geeft de Gezondheidsraad maatregelen die nu alvast genomen moeten worden. Het kabinet zegt toe deze aanbeveling op te volgen. Dat betekent dat er een aangescherpte toelatingsprocedure voor landbouwgif komt, dat duidelijk wordt waar omwonenden met klachten en vragen terecht kunnen en dat de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit dit jaar meer toezicht houdt op het gebruik van landbouwgif.
Of er spuitvrije zones komen, zoals de Gezondheidsraad wenst, is onduidelijk. De staatssecretaris schrijft in de brief aan de Tweede Kamer dat ze dat wel wil, maar dat dat juridisch lastig is. De Raad van State heeft eerder zo’n maatregel afgeschoten omdat de wetenschap onvoldoende kan bewijzen dat omwonenden daar baat bij hebben. Het kabinet gaat onderzoeken of er toch juridische openingen zijn. Anders wil het vrijwillige afspraken maken met de landbouwsector. Organisaties van omwonenden willen een spuitvrije zone van minstens vijftig meter, LTO adviseert haar leden een spuitvrije zone van anderhalve meter aan te houden.
Lees ook het artikel Hoe giftig is gif
Recente reacties