Fossielvrij NL voert actie tegen Dentsu, een bureau dat misleidende reclames maakt voor vervuilende bedrijven. Eerst voor KLM en recentelijk voor cruisemaatschappij MSC Cruises. Tijd om Britney Spears in te zetten.
Actievoerders van Fossielvrij NL delen flyers uit op de stoep bij reclamebureau Dentsu. “Oops, I did it again” schalt er uit een speaker, duidelijk hoorbaar voor de medewerkers in het kantoorpand. De hit van Britney Spears staat op repeat, niet alleen het origineel maar zo’n beetje alle coverversies die er te vinden zijn: metal, folk, in Smurfen-stijl, r&b en zelfs klassiek.
Nóg een keer
Dentsu, gevestigd in de Amsterdamse Houthavens, is het bureau achter de reclames van KLM. Fossielvrij NL en Reclame Fossielvrij stapten samen naar de rechter en eerder dit jaar oordeelde die dat 15 uitingen die KLM in reclames doet misleidend en dus onrechtmatig zijn. Maar Dentsu deed het gewoon nóg een keer, is de boodschap van vandaag: ditmaal voor cruisemaatschappij MSC Cruises. Die reclames werden onlangs bestempeld als greenwashing door de Reclame Code Commissie. Fossielvrij NL en hun medestanders willen dat Dentsu Fossiel No Deal ondertekent, een verdrag voor en door communicatieprofessionals waarin zij beloven geen promotiemateriaal meer te maken voor fossiel personenvervoer of fossiele industrie. “Als reclamebureaus niet meer willen werken voor de fossiele industrie, wordt het voor bedrijven als KLM heel lastig”, vertelt Hiske Arts, campaigner bij Fossielvrij NL. Maar zover is het nog lang niet.
Tot nu toe is Dentsu zelf na de greenwashing-uitspraken nauwelijks in het nieuws gekomen, op een uitgebreid artikel van Follow the Money na. Tegelijkertijd probeert het PR-bedrijf zijn eigen uitstoot te verminderen, dat wil zeggen: de uitstoot van het eigen kantoor en personeel. Wat er aan vluchten en cruises verkocht wordt door hun reclames, rekenen ze niet mee. “Die reclamevideo voor KLM hebben ze bijvoorbeeld proberen te maken zonder zelf met het vliegtuig te reizen, dat vind ik echt hilarisch”, zegt Hiske voordat de actie begint. Iedereen krijgt een papieren puntmuts met Britney Spears’ gezicht erop (“Geprint bij de Kruidvat, kan gewoon!”) en een stapeltje flyers. De jongste aanwezige, pakweg 4 jaar oud, wil als enige geen muts op. Wel wil ze Extinction Rebellion-stickers plakken, haar favoriete bezigheid, vertellen haar ouders. Ze hebben een tas vol bij zich.
“Ze vinden dit niet leuk”
Het is een kleine actie van een handjevol mensen, maar dat is ook de bedoeling. “We willen dat de medewerkers van Dentsu er onderling over gaan praten”, legt Hiske uit. “Meer bewustzijn bij hen creëren. We hebben al een keer eerder hier op de stoep gestaan, dat was ook een kleine, sympathieke actie. Ze vinden dat absoluut niet leuk: de medewerkers die met ons wilden praten, werden weggetrokken door hun collega’s. Toch hebben we een paar gesprekken kunnen voeren, zo weten we nu dat er een aantal medestanders zijn binnen Dentsu.”
Ook dit keer is de bewaker in ieder geval niet blij met de actie. Wanneer Hiske en twee anderen naar binnen lopen met een stapeltje flyers, worden ze door hem aangesproken. “Ik sommeer jullie te vertrekken. Ik sommeer jullie twee keer, drie keer. Als jullie nu niet gaan, bel ik de politie!” De groep is hier niet om opgepakt te worden, benadrukt Hiske, dus wordt er geluisterd naar de bewaking. Na een paar dansjes op Oops!… I Did It Again op de stoep aan de straatkant vertrekt het gezelschap naar de achterkant van het gebouw. Daar is de parkeerplaats en de fietsenstalling, onder elke ruitenwisser en op elke bagagedrager wordt een flyer achtergelaten.
Autoraampjes naar beneden
Het is einde werkdag en een voor een druppelen de medewerkers naar buiten. De actievoerders worden ook weggestuurd van de parkeerplaats, dus het groepje staat – nog steeds uitgelaten dansend op Oops!… I Did It Again – bij de slagboom waarlangs de auto’s vertrekken. Elke keer wordt er een flyer aangeboden, vaak gaan de autoraampjes naar beneden om hem aan te nemen. Maar tot een echt gesprek komt het niet. Soms wordt er een sprintje getrokken om een fietser aan te spreken. “Ze geven elke keer maar met één woord antwoord”, zegt een van de actievoerders, die overduidelijk alles uit de kast trekt om met mensen in contact te komen. “Als dat telt als een goed gesprek, dan heb ik veel goede gesprekken gehad vandaag!”
Andere Dentsu-werknemers zijn er minder van gediend. Eentje houdt zelfs zijn hand voor zijn gezicht terwijl hij wegfietst, bang om op de foto gezet te worden. Een man in een marineblauw pak loopt bruusk en hoofdschuddend langs, het gebouw weer in. De actievoerders worden gadegeslagen en gefotografeerd door de ramen van de eerste verdieping van het pand. “We hebben fans!” Nou, nog één keer ‘het origineel’ dan, wordt er na een uur besloten: “I think I did it again”, zingt Britney een laatste keer. Daarna houden de actievoerders het voor gezien.
Partners
Fossielvrij NL bestaat uit campagneteams die zich richten op verschillende bedrijven. Ze werken samen met andere organisaties, zoals Reclame Fossielvrij, met wie ze actievoeren tegen bijvoorbeeld Dentsu, KLM en MSC Cruises. Er is ook een partnergroep die ING aanpakt, waar onder andere Milieudefensie deel van uitmaakt. “Die groep is begin 2022 gestart”, vertelt Pieter Sellies, campaigner bij Fossielvrij NL, later aan de telefoon. “Wij begonnen toen met onze ING-campagne. We kenden de pensioenenwereld en de financiële sector goed, maar de bankenwereld minder. Andere organisaties in de groep waren al jaren met ING bezig. We komen samen om kennis uit te wisselen en strategieën te bespreken. En we denken na over welke organisatie welke rol heeft. Milieudefensie doet bijvoorbeeld in verband met zijn rechtszaak veel onderzoek, dat hoeven anderen dus minder te doen. Maar door de rechtszaak komt Milieudefensie aan een aantal dingen niet toe, die kunnen de andere organisaties juist weer heel goed oppakken. We organiseren ook samen acties, zoals het Tem de leeuw-protest bij de aandeelhoudersvergadering van ING afgelopen lente. En als ING nieuw beleid aankondigt, komen we ook altijd bij elkaar. Er zijn mensen met allerlei verschillende expertises, die kunnen verschillende aspecten van het beleid uitleggen. In het overleg stemmen we onze reacties op elkaar af. En er lopen nog projecten met Milieudefensie waar ik nu nog niks over mag zeggen, die zien jullie vanzelf!”
Drie keer ING
“ING promoot zich als groenste bank van Nederland, dat is totale bullshit”
Fossielvrij NL organiseert drie campagnes tegen ING, legt Pieter uit. “In de eerste zetten we grote zakelijke klanten van de bank onder druk om zich publiekelijk uit te spreken tegen ING’s beleid en bouwen we een coalitie met hen. Individuen zoals ik kunnen naar een andere bank overstappen, maar die voelt daar weinig van want zoveel spaargeld heb ik niet. Zelfs als er 100 duizend klanten zoals ik weggaan, zal het weinig indruk maken. En grote zakelijke klanten zoals FNV kúnnen niet overstappen naar een groene bank, want zij hebben een grotere dienstverlening nodig dan Triodos of ASN kan leveren. We willen hen een reden geven om zich met de bank te bemoeien waartoe ze veroordeeld zijn. Met de tweede campagne pakken we greenwashing aan. ING promoot zichzelf als groenste bank van Nederland, dat is natuurlijk totale bullshit. Wij maken dat graag belachelijk met memes en creatieve acties en reclamecampagnes. En we melden misleidende reclames bij de Reclame Code Commissie. Onze derde campagne draait om mensen die zich verzetten tegen de fossiele projecten die door ING gefinancierd worden, we hebben er veel om uit te kiezen. We laten de menselijke verhalen zien die schuilgaan achter beleid van banken.”
Geef een reactie