Soms lijkt het of we, als samenleving, permanent tot een feestje van Snollebollekes veroordeeld zijn. “Naar links … naar rechts … naar links … naar rechts…” Pleidooien voor een strenger natuur- en klimaatbeleid worden om de zoveel maanden afgewisseld met oproepen om een tandje minder te doen. En veel van de oplossingen die worden aangedragen, zijn in feite juist een deel van het probleem. Dat leidt tot verwarring en tot moedeloosheid. “In een wereld die worstelt met klimaatontwrichting, ecologische afbraak en verbijsterende ongelijkheid, verliezen steeds meer mensen hun houvast.”
Jeremy Lent, de auteur van Het Betekenisweb wijt dit alles aan het feit dat wij opgescheept zitten met een achterhaald en heel gevaarlijk wereldbeeld. “Een wereldbeeld is zo belangrijk, omdat het tot in vrijwel elk aspect doordringt van de manier waarop mensen denken, waar ze waarde aan hechten en hoe ze handelen – zonder zich dat zelfs maar te realiseren.”
In zijn boek onderzoekt hij het dominante wereldbeeld en laat zien dat de bouwstenen daarvan niet langer bruikbaar zijn. “Het dominante wereldbeeld voldoet niet langer, gebaseerd als het is op de scheiding tussen lichaam en geest, tussen mensen onderling en tussen mens en natuur.” De auteur stelt zelfs dat onze moderne maatschappij bewust is ontworpen om ons welzijn te ondergraven. “Zoals het verslavende gebruik van technologie gezinnen uiteen scheurt, zo scheurt de toename van extreme ongelijkheid samenlevingen uiteen.” Dat is geen pech, of een ongelukkige samenloop van omstandigheden, maar een bewust gecreëerde situatie waar bedrijven heel veel winst mee maken.
In Het Betekenisweb gaat Lent op zoek naar een alternatieve basis voor de toekomst. Het boek laat zich lezen als een reis langs moderne wetenschappelijke inzichten, oude wijsheden en inheemse culturen. Daarmee wil hij, zoals hij zelf zegt, “een nieuw verhaal van betekenis weven”. Een verhaal van verbondenheid, dat ons als plaatsvervangend wereldbeeld kan dienen.
Ik heb vaak moeite met al te grote verhalen – de geschiedenis leert dat deze ons meestal weinig goeds hebben gebracht – en heb dit boek daarom met enige terughoudendheid gelezen. Maar, eerlijk is eerlijk: het bevat een schat aan wijsheden en observaties, waar ieder voor zich veel inspiratie uit kan halen en waarmee tal van destructieve ‘vanzelfsprekendheden’ worden losgeweekt. “Net zoals de principes van het leven de basis kunnen vormen voor een gezonde beschaving, kunnen ze ook het proces van eigen transformatie voeden.”
Het Betekenisweb. Jeremy Lent. Uitgeverij 4eco, 2023. ISBN 9789062245604. 596 pagina’s, hardcover. Prijs € 29,90.
Recente reacties