De gemiddelde Nederlander stopt ruim
twee keer per week een was in de machine.
Minder vaak en minder heet wassen en je
trommel goed vol gooien is beter voor je
kleding, je portemonnee en de planeet. Ook
helpt het om minder wasmiddel te gebruiken
én een milieuvriendelijke variant te kiezen.
Maar welk wasmiddel wast het groenst? Down
to Earth wil het weten!
Poeder
Wasmiddel in poedervorm bestaat al meer dan 100 jaar.
Voordelen
Verpakking, meestal karton, is goed te recyclen. En poeder is goedkoper dan vloeibaar.
Nadelen
Poeder bestaat grotendeels uit bindmiddelen (zouten) die niets doen voor de was, maar wel zorgen voor grotere verpakkingen en dus meer transport. Het bevat ook
zeoliet, een schurend stofje dat er volgens Milieu Centraal voor zorgt dat bij het wassen van synthetische kleding meer microvezels (plastics!) loslaten dan bij het gebruik van vloeibaar wasmiddel.
Impact
Jaarlijks spoelt in Nederland 125 miljoen liter wasmiddel en wasverzachter het riool in. Hoewel wasmiddelen steeds milieuvriendelijker worden – zo is het gebruik van fosfaten sinds 2013 verboden – zijn fabrikanten niet verplicht op de verpakking te zetten welke ingrediënten er precies in zitten en kun je ongemerkt je kleding laten shinen met behulp van microplastics of dierlijke vetten. Ook ecopoeder is niet altijd vrij van onvriendelijke stofjes.
Wasbal/wasstrips
Wie zegt dat je wasmiddel nodig hebt voor een stralend resultaat? Een wasbal, was-ei of wasstrip doet het werk ook. Toch?
Voordelen
Geen wasmiddel nodig, dus minder schadelijke stoffen in het riool. Bijna geen verpakkingsmateriaal. Vaak van gerecyclede materialen gemaakt.
Nadelen
Voor vlekken is voorbehandeling nodig. Volgens meerdere onderzoeken kun je net zo goed met alleen water wassen. Sommige wasballen bevatten zilverionen die schadelijk zijn voor schimmels en andere micro-organismen in bodem en water. En wat te doen met wasbal of -ei als ze versleten zijn?
Impact
Relatief weinig effect op het klimaat of milieu, maar ook op het schoonhouden van je kleding dus.
Vloeibaar
Pas in de jaren 80 werd het was middelenassortiment in de winkels uitgebreid met vloeibaar wasmiddel.
Voordelen
Geeft betere resultaten dan poeder bij lagere temperaturen. Makkelijk te doseren.
Nadelen
Ook makkelijk te óverdoseren. Relatief duur in vergelijking met poeder. Komt in plastic verpakking.
Impact
Anders dan poeder bevat vloeibaar wasmiddel conserveermiddel en water (80 procent). Vanwege dat laatste bedachten wasmiddelenfabrikanten wascapsules: hoezee, want minder transport en o nee, omdat het laagje eromheen natuurlijk bestaat uit plastic dat uiteindelijk ook weer in miniscule stukjes in zee belandt. Ook sommige conserveermiddelen zorgen voor minder feestelijke taferelen in onze rivieren. Zo veroorzaakt methylisothiazolinone blindheid en epilepsie bij kikkervisjes.
Was- of zeepnoten
Was- of zeepnoten uit India en Nepal zijn al een poosje ingeburgerd in de schappen van de Nederlandse (biologische) supermarkt.
Voordelen
Afval is composteerbaar. Geen schadelijke stoffen. Hernieuwbare bron. Vrij van parfums en dus geschikt voor mensen met allergieën. De noten kunnen meerdere keren gebruikt worden.
Nadelen
Volgens de Duitse consumentenbond wast de wasnoot niet zo goed schoon als gewoon wasmiddel. Het transport vanuit India en Nepal zorgt voor veel CO2-uitstoot.
Impact
In wasnoten zit saponine, een stof die vet oplossend en bacteriedodend is. Wasnoten lijken een vriendelijk alternatief voor kleding, mens en planeet.
DIY
Vroeger maakte men kleding weer fris met (groene) zeep, soda, zand (werd als schuurmiddel gebruikt) en water. Tegenwoordig worden (bijna) al deze ingrediënten opnieuw gebruikt in huisgemaakte wasmiddelen. Ook met plantaardige producten uit je eigen tuin of het park schijn je weer blakende lakens te krijgen.
Voordelen
Goed voor je humeur, want leuk om uit te proberen. Je kan zelf bepalen wat erin gaat. Dierproefvrij (mits je je wasmiddel niet uitprobeert op het jasje van je poedel). Weinig verpakkingsmateriaal.
Nadelen
Zonde van al die grondstoffen als het niet werkt. Het kost tijd.
Impact
Zelfgemaakt wasmiddel heeft weinig impact op het milieu. In sommige zepen zitten wel dierlijke vetten. Ook bevat zeep vaak palmolie: niet zo tof als je houdt van bossen en biodiversiteit. Het zekere voor het onzekere? Ga aan de slag met plantaardige ingrediënten uit eigen tuin. Saponine is namelijk niet voorbehouden aan de wasnoot, maar ook te vinden op eigen bodem: in klimop en kastanje bijvoorbeeld!
Elizabeth van Pelt-Verkuil zegt
De walnoten uit India/Nepal zorgen ook voor werkgelegenheid in zeer arme regio’s en het planten van de bomen gaat ontbossing tegen. Sterker die bomen leggen extra CO2 vast. Dus het ligt genuanceerder dan het Duitse onderzoek dat jullie aanhalen.
Tineke Schoenmaker zegt
Wassen met kastanje en klimop? Lijkt me een leuk alternatief. Maar kun je dan ook uitleggen, hoe dát werkt en is toe te passen? Tineke
Christ zegt
Huishoudazijn voor de donkere/zwarte was.
Beter voor het milieu, kleurbeheer en de was ruikt neutraal (niet naar azijn).
M zegt
Ja.gebruik al azijn
Kristin Wijnja zegt
Azijngebruik is bedoeld voor schoon ( wasmiddelvrij) – en zachtspoelen van je was ( dus i.p.v. wasverzachter) . Het is geen wasmiddel.
Kristin Wijnja zegt
Vraag me af wat kastanjepoeder met je wasmachine doet.
Monique zegt
Ik was al decennia met Saponella naar grote tevredenheid. Heb altijd begrepen dat dat een zeer ecologisch verantwoorde manier is en ook goed voor gevoelige huid.
greet zegt
wel wat irritant dat ergeen conclusies bij staan, alles heeeft voor- en nadelen. Ik was al jaren met Klok, dat zou milieuvriendelijk zijn, en blijf dat dus maar doen want ik heb geen zin om dit allemaal door te lezen zonder conclusies tegen te komen.