Wil je je blik verbreden met goede documentaires? Wij hebben weer drie kijktips voor je. Met bijbehorend festival!
De illusie van vrijheid
Toen Artis in 1938 werd opgericht, was een leeuw net zoveel waard als een Rembrandt, vertelt een fondsenwerver van dierentuin Artis in de documentaire Het nieuwe Artis. Een Rembrandt is heden ten dage onbetaalbaar. En een leeuw? Tegenwoordig kopen dierentuinen geen dieren meer, maar schenken ze aan elkaar: de waarde van dieren is immers niet in geld uit te drukken. De verwachting dat er over een tijdje meer Rembrandts zijn dan in het wild levende leeuwen, zegt echter volgens hem genoeg. Blijkbaar hechten we meer waarde aan kunst dan aan de natuur.
Je kunt je afvragen wat de rol van dierentuinen hierin was. Dat doet Het nieuwe Artis niet. De film volgt een jaar lang het reilen en zeilen van de organisatie en de dieren van de oudste dierentuin van Nederland. Een dierentuin die een transformatie doormaakt, bijvoorbeeld door een aantal grote exotische dieren af te stoten.
Interessant is dat Artis zich ten doel heeft gesteld de afstand tussen de mens en de natuur te verkleinen. Soms letterlijk, door open hokken te maken waarin de bezoekers te gast zijn. Aaien of voeren is uit den boze, maar volgens directeur Haig Balian blijkt dat voor velen een onmogelijke opdracht. Op meerdere momenten laat hij zich ontvallen dat mensen te weinig weten van de natuur. Bij de leeuwen zetten ze hun kinderen gewoon op de muur, verzucht hij. Met behulp van experts kijken ze hoe ze de veiligheid kunnen garanderen zonder overal hekken omheen te zetten.
Even later zien we dat vogels worden gekortwiekt omdat ze anders wegvliegen. In een volière zouden ze meer hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen, toch is gekozen voor de illusie van vrijheid. Voor de perceptie van het publiek dan. In de film komt steeds terug dat niet alleen de mens worstelt met haar relatie tot de natuur, ook Artis zelf.
Bijvoorbeeld bij de geboorte van een olifantje. Die wordt liefdevol door het personeel begeleid, ontroerend om te zien. Ondertussen wordt er achter de schermen bedacht hoe dit nieuwe leven publicitair en commercieel kan worden uitgemolken. Wanneer is het verantwoord om het beestje aan publiek en pers te laten zien? Het welzijn van het dier staat voorop, maar veel media-aandacht en veel bezoekers zijn toch wel verdomde fijn. Wie staat er nou centraal: de mens of de natuur? Het pad dat Artis uitstippelt is duidelijk: de mens is gewoon onderdeel van de natuur.
Het nieuwe Artis, 22 juli om 20.25 uur op NPO2.
Bioscoop: ballingen van de draadloze wereld
De Zweedse ingenieur Per Segerback stond aan de wieg van de smartphone bij Ericsson. Nu leeft hij al achttien jaar in het bos, omdat hij ziek werd van de elektromagnetische straling. Ook Asaka in Tokio en Anouk in Weesp worden ziek van de onzichtbare pulsen van Wifi-routers, smartphones en zendmasten. Is er voor hen nog plek op deze planeet, als straks alles en iedereen door een draadloos web verbonden wordt? In Ubiquity toont regisseur Bregtje van der Haak (Tegenlicht) ons een ander perspectief dan de verrukkelijke beelden in reclames voor smartphones en slimme apparaten.
Ubiquity, draait nu in de bioscoop.
Dvd/festival: Earth Keepers
Al meer dan anderhalf jaar draait de film Down to Earth – die toevallig net zo heet als ons magazine – in de bioscoop. Daarmee is het de langst draaiende documentaire ooit. Binnenkort ook beschikbaar via dvd en video-on-demand. De film gaat over een gezin dat vijf jaar lang verschillende stammen op zes continenten bezoekt. Ze filmen hun ontmoetingen met de stamoudsten. In de film worden deze mensen Earth Keepers genoemd. In Nederland is er rond de film een beweging ontstaan van mensen die zelf ‘Earth Keepers’ willen worden. Het is de bedoeling dat er naast een verdiepende web-serie ook een platform waarmee de groeiende community van impact kan maken. De aftrap is op het Earth Keeper Festival.
Down to Earth, 29 juni op dvd en video on demand, Earth Keeper Festival op 30 juni, Landgoed Zonheuvel in Doorn, meer info op www.downtoearthfilm.com.
Recente reacties