Minister Kamp legt voorlopig amper restricties op aan het boren naar schaliegas in Nederland. Zo wordt boren en fracken in beschermde natuurmonumenten, op breuklijnen en onder waterwingebieden niet bij voorbaat uitgesloten. Dit blijkt uit de vandaag gepubliceerde onderzoeksopzet voor de structuurvisie schaliegas.
Minister Kamp zet met deze onderzoeksopzet een volgende stap in het mogelijk maken van schaliegaswinning, ondanks het huidige moratorium dat in september 2013 na hevige protesten tegen boringen werd verlengd, zo stelt Milieudefensie. De milieuorganisatie roept gemeenten, provincies, waterschappen en andere belanghebbende in verzet te komen tegen deze plannen.
Structuurvisie
De minister van Economische Zaken ontwikkelt, samen met de minister van Infrastructuur en Milieu, een structuurvisie schaliegas. De structuurvisie zal aangeven of en zo ja waar in Nederland mogelijk schaliegas gewonnen kan worden met zo min mogelijk overlast voor mens, milieu en natuur. Voordat de structuurvisie schaliegas kan worden geschreven, moet er eerst onderzoek worden gedaan naar de milieurisico’s en gevolgen van schaliegaswinning. Dit gebeurt met een zogeheten milieueffectrapport (plan-MER). Hoe de overheid dit onderzoek wil uitvoeren, staat in de concept ‘Notitie Reikwijdte en Detailniveau’ (NRD), die vandaag door minister Kamp naar de Kamer is gestuurd.
Breuklijnen
In de onderzoeksopzet maakt het ministerie van Economische Zaken een eerste selectie van gebieden die sowieso uitgesloten worden van schaliegasboringen.
Deze selectie is uiterst summier en beperkt zich alleen tot activiteit boven het maaiveld. Boringen en fracken onder bijvoorbeeld beschermde Natura 2000-gebieden of waterwingebieden wordt wel toegestaan. Dit is mogelijk omdat bij de winning van schaliegas gebruikt wordt gemaakt van horizontale boorgangen van enkele kilometers, die vervolgens gefrackt worden met een mengsel van chemicaliën, zand en water. Daarnaast worden beschermde natuurmonumenten en de ecologische hoofdstructuur (EHS), zones met breuklijnen en ‘verstedelijkt’ gebied niet uitgesloten van boringen.
Vitens
Ook volgens waterbedrijf Vitens is het onderzoeksplan daarom veel te mager en ontoereikend voor een veilige drinkwatervoorziening. In de conceptnotitie worden grondwaterbeschermingsgebieden uitgesloten van het onderzoek naar schaliegaswinning, maar dat is volgens Vitens slechts een deel van alle gebieden die zouden moeten worden uitgesloten. Behalve door grondwaterbeschermingsgebieden worden waterwinningen ook wel beschermd door de boringsvrije zones die niet worden uitgesloten voor schaliegaswinning. Ook strategische reserveringen, die de drinkwatervoorziening voor toekomstige generaties moet verzorgen, worden niet uitgesloten. Volgens Vitens moeten ook deze gebieden in het geheel, dus boven en onder de grond, hoe diep dan ook, worden uitgesloten van schaliegaswinning.
“We willen geen halve maatregelen” zegt Lieve Declercq, directievoorzitter van Vitens “Zoals het nu geformuleerd staat in de notitie kun je feitelijk overal schaliegas winnen, alleen komen er niet overal boortorens te staan. De risico’s moeten uitgesloten worden en daarom zijn activiteiten onder of rondom de waterwinningen, hoe diep of ondiep dan ook, niet wenselijk. Dit is nog veel te mager”
Niet realistisch
Volgens Milieudefensie is ook het scenario waarmee de milieu-impact van schaliegaswinning bepaald gaat worden niet realistisch. Het onderzoek gaat uit van een scenario van dertien boorlocaties, terwijl voor grootschalige winning van schaliegas honderden boorlocaties nodig zullen zijn. Als je alle schaliegas in de Nederlandse bodem zou willen winnen heb je zelfs duizenden boorlocaties nodig
“Kamp misleidt de Nederlanders met deze truc”, stelt Geert Ritsema van Milieudefensie. “Er zit al niet veel schaliegas in de grond en de hoeveelheid gas die je met dertien boorlocaties kan winnen is een druppel op een gloeiende plaat. De milieu-impact van commerciële schaliegaswinning zoals in de VS in vele maken groter. Meer boorlocaties betekent meer vrachtwagens, meer kans op vervuiling van het grondwater, hoger aardbevingsrisico, meer watergebruik en meer chemicaliën in de bodem”.
Volgens Ritsema verklaart Kamp heel Nederland vogelvrij voor schaliegasboringen en houdt bij voorbaat geen enkele rekening met natuur en milieu en de belangen van omwonenden. “De inwoners van de 167 schaliegasvrije gemeenten en 9 schaliegasvrije provincies worden totaal genegeerd. Kamp ligt duidelijk op schaliegas-ramkoers. Wij laten het er niet bij zitten en gaan iedereen die in actie wil komen ondersteunen in hun verzet”.
Zienswijze
Tot en met 9 juli kan iedereen reageren op de conceptnotitie reikwijdte en detailniveau voor het milieuonderzoek naar schaliegas. Milieudefensie laat weten zeker een zienswijze in te dienen en roept alle belanghebbenden op hetzelfde te doen. Ook gaat Milieudefensie samen met de schaliegasvrije gemeente en provincies een plan maken hoe schaliegasboringen in Nederland kunnen worden tegengehouden. Hiervoor wordt na de zomer een studiedag georganiseerd.
Hendrik Bos zegt
Wat je niet ziet is er niet” lijken Minister Kamp en alle voorstanders van de winning van schaliegas te denken.
In de USA is de bevolking er inmiddels wel achter gekomen welk een rampspoed hen is overkomen door de winning van schaliegas (Gasland) in hun omgeving.
Niet alleen blijvende schade aan de bodemstructuren door ongecontroleerde bodemscheuringen en het doorbreking van lagen die miljoenen jaren lang lagen van elkaar gescheiden waren, zijn het gevolg van de frackingtechniek. Maar ook de combinatie van grondwater (onder zeer hoge druk, diep in de grond) en de frackingvloeistof leveren een verradelijk mengsel op die door de talloze, door fracking veroorzaakte bodemscheuringen, hun weg vinden naar hoger gelegen grond- en waterlagen.
De bewering, dat de frackingtechniek inmiddels veilig is, kan onmiddellijk worden verwezen naar het rijk der fabelen. De praktijk heeft immers het tegenovergestelde uitgewezen, namelijk: Dat er geen betrouwbare afdichting van de boorschacht bestaat. En dat er dus altijd lekkage zal optreden. De vraag alleen nog is: Hoeveel?
In de US is de praktijkervaring aller bedroevendst en weinig hoopgevend voor Nederland.
Willen wij in Nederland overdoen wat in de US al is fout gegaan en nog steeds fout gaat, namelijk de toepassing van de frackingtechniek.
Laat één ding duidelijk zijn:
1.) Een milieu sparende of milieu schone en/of veilige frackingtechniek bestaat niet.
2.) De frackingtechniek zal een onherstelbare schade aan de grondlagen en derhalve aan de bodemstructuur veroorzaken.
3.) De gevolgen op korte, maar zeker op langere termijn zijn onzeker. Maar dat ze er zullen zijn; dat is zeker.
4.) De gevolgen van fracking zullen onomkeerbaar zijn.
5.) Afval in de vorm van de giftige frackingsvloeistof en de daarvan komende uitwasemingsgassen. Evenals de uit de bodem vrijkomende giftige en brandbare gassen.
De keuze is uiteindelijk aan ons, het volk. En niet aan een handje vol lieden, die alleen maar korte termijn winsten in hun hoofd hebben; ongeacht de gevolgen.