Niet alleen Nederland worstelt met PFAS. Ook het Amerikaanse congres discussieert over regulering van deze kankerverwekkende chemische stoffen.
Een van de sprekers bij een hoorzitting hierover was acteur en milieuactivist Mark Ruffalo. Dat zit zo. In januari 2016 las hij de indringende longread ‘De advocaat die DuPonts grootste nachtmerrie werd’ in de New York Times en besloot dat er een verfilming moest komen. Die is er nu: Dark Waters. Het waargebeurde verhaal begint bij een wanhopige boer uit West-Virginia die zich in 1998 meldt bij advocaat Rob Bilott (gespeeld door Ruffalo). De boer is ervan overtuigd dat al zijn koeien doodgaan door gif uit de verderop gelegen stortplaats van chemiebedrijf DuPont. Bilott is gespecialiseerd in het verdedigen van de belangen van bedrijven als DuPont en kent hun advocaten goed. Dit is niets voor hem. Maar omdat de boer Bilotts oma blijkt te kennen, besluit hij de zaak toch te bekijken. Wat volgt is een onthutsend onderzoek, dat vleugels krijgt als Bilott ergens in de honderden dozen vol DuPont-dossiers de afkorting PFOA tegenkomt. Dat blijkt te zijn gevonden in de stortplaats, maar wat het is? Niemand weet het.
Na veel speurwerk ontdekt Bilott dat PFOA, een handig chemisch stofje in onder andere anti-aanbakpannen, tapijten en ook blusschuim, schadelijk voor het milieu en kankerverwekkend is. Daaraan gaan de koeien dus dood. Nu weten we dat PFOA, een van de PFAS-stoffen, overal te vinden is, zeggen Ruffalo en de echte Rob Bilott steeds bij de publiciteit rondom de film. Het zit in 95 procent van de Amerikanen en is zelfs in eieren van adelaars gevonden, vertellen ze. Zoals we weten zit het ook hier overal in de grond. En in het bloed van omwonenden van de Chemours-fabriek in Dordrecht, waar PFOA werd geproduceerd.
Het tragische is dat het niet zover had hoeven komen als de veiligheid van dit soort stoffen beter gecontroleerd zou worden. Bilott ontdekt dat DuPont uit eigen onderzoeken al heel lang wist dat PFOA kankerverwekkend is en geboorteafwijkingen veroorzaakt, maar dat niet meldt bij het Amerikaanse milieuagentschap. Het systeem klopt niet, roept hij ergens getergd uit – ook heel duidelijk de boodschap van de makers. Zijn verbijstering over wat hij ontdekt en zijn worsteling om ondanks de financiële repercussies niet toe te geven aan de angst dat DuPont hem iets zal aandoen: het voelt zelfs voor de kijker soms bijna te zwaar om te dragen.
Dark Waters, vanaf 23 januari in de bioscopen.
Recente reacties