Een molen staat op instorten

In het dorpje Westerwijtwerd staat een molen op instorten. De fundering is aangetast door bodemdaling en aardbevingen als gevolg van gaswinning in het Groningenveld. Het is onduidelijk wanneer het opgestelde herstelplan ten uitvoer gebracht gaat worden. Bewoners van een nabijgelegen woning voelen zich al langere tijd niet veilig in hun huis.

Ik groeide op midden in het gaswingebied, in de buurt van Loppersum. Ik herinner me de onverwachte schrik van de bevingen. Alsof er een zware vrachtwagen voorbij rijdt, maar dan zonder geluid en met ‘liftgevoel’.

De scheuren in de muren van mijn ouderlijk huis, verticaal, vanaf het plafond naar beneden, in één lijn door alle naast elkaar gelegen muren in huis, werden steeds groter.

Dat er een relatie tussen gaswinning en deze aardbevingen kon zijn, werd ontkend door de Nederlandse Aardolie Maatschappij, afgekort NAM, eigendom van Royal Dutch Shell en ExxonMobil – twee van de vijf grootste oliemaatschappijen ter wereld.

Zo`n tien jaar geleden pas, kwam een expertisebureau de schade opnemen. Voor een scheur in de keuken kon een compensatiemaatregel getroffen worden, te weten precies genoeg geld voor het vervangen van de gebarsten rij tegeltjes. De schade in de woonkamer was ontstaan door een bouwkundige fout en niet aardbevingsgerelateerd, aldus de door de NAM gestuurde experts.

Een jaar of twee geleden, na ophef over een zware beving in 2012, werd dat toch anders ingeschat en kwam een aannemer op kosten van de NAM reparatiewerk uitvoeren. Ook eerder niet erkende, relatief lichte schade werd opgeknapt.

Bij moeilijke schadegevallen daarentegen wordt de afhandeling in veel gevallen eindeloos gerekt, uitgesteld, afgeschoven, zo wordt mij verteld door mensen uit de buurt. In de beoordelingen van de schade regeert willekeur en sommige compensatievoorstellen zijn ronduit schandalig te noemen. Om van de waardedaling van woningen, voor zover nog te verkopen, nog niet eens te spreken.

Sinds 1 januari wordt de schade afhandeling niet meer rechtstreeks in opdracht van de NAM, maar door Centrum Veilig Wonen gedaan. Een hele verbetering zou je denken, ware het niet dat de onafhankelijkheid van dit consortium voor het van start gaan ervan al in twijfel getrokken werd.

Ondertussen blijven er zich aardbevingen voordoen.

Ik ben vast de eerste niet die het zich afvraagt, maar wat voor ongeluk moet er plaatsvinden voordat er echt iets gaat gebeuren aan de versteviging van huizen en andere bebouwing in het gebied? Wanneer worden bewoners en huizenbezitters serieus genomen?

Dat er tot 2013 geen rekening gehouden werd met veiligheid, zoals uit het vrijdag uitgelekte conceptrapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid blijkt, is eigenlijk geen nieuws.
Opmerkelijk is wel de reactie van de NAM, waarin gewezen wordt op de strafbaarheid van het lekken van het rapport.

 

Noot: In een vorige versie van de column werd gemeld dat de bewoners die zich onveilig voelden hun huis verlaten hebben. Of dit zo was, was niet zeker. Dit is aangepast.