CO2 opslag in hout

Hout slaat koolstofdioxide op. Hoe werkt het, en is het een oplossing?

Het op grote schaal inzetten van hout als grondstof is volgens sommige studies een eenvoudige en doeltreffende methode om het CO2-gehalte in de atmosfeer te verlagen. De koolstof die door een boom tijdens zijn levensduur uit de atmosfeer werd gehaald, blijft ook opgeslagen gedurende de levensduur van het uit het hout vervaardigde product. De boom blijft dus de functie van koolstofreservoir vervullen, ook al bestaat het bos intussen niet meer.

Bovendien groeit er ondertussen een nieuw, jong bos aan dat opnieuw CO2 uit de atmosfeer opneemt, en besparen we ook nog eens op andere materialen zoals beton, metaal of plastic, waarvan de productie CO2-intensief is. Die driedubbele winst zorgt ervoor dat de natuurlijke opslagfunctie van een bos wordt uitgebreid. In een bos dat ongemoeid wordt gelaten, wordt de opname van koolstof na een tijd afgezwakt door de ontbinding van dode bomen – een proces waarbij CO2 wordt geproduceerd. Door het bos vroegtijdig om te hakken, kunnen we zo meer koolstof uit de atmosfeer houden.

Afhankelijk van de toepassingen kan koolstof decennia tot meer dan een eeuw in hout bewaard blijven. Houten gebouwen hebben een levensduur van 80 tot 100 jaar. Het hout kan daarna worden hergebruikt of gerecycleerd, waardoor de levensduur opnieuw met jaren of met decennia kan worden verlengd. Als het uiteindelijk op een stortplaats terechtkomt, kan het nog eens tientallen jaren duren eer alle CO2 is vrijgekomen. Zelfs producten zoals papier kunnen dankzij recyclage en de trage ontbinding op stortplaatsen decennialang koolstof vasthouden.

Bijna alles wat vandaag uit beton, metaal of plastic is gemaakt, kan ook uit hout worden vervaardigd. Moderne productiemethoden hebben de toepassingen en praktische voordelen van hout groter gemaakt. Recente voorbeelden zijn een appartementsgebouw van acht verdiepingen in Engeland, een windturbine van 1,5 megawatt in Duitsland, en twee viaducten in Friesland. Hout is trendy en de mogelijkheden lijken eindeloos.

Helaas geldt dat ook voor de gevaren. De kennis over de CO2-opslagcapaciteit van bossen vertoont nog flinke gaten. Een belangrijke vraag is in welke mate een regelmatige kap van het bos de bosbodem beïnvloedt. Er zit waarschijnlijk meer koolstof in bosbodems dan in levende biomassa en mogelijk komt er bij de houtkap meer koolstof vrij dan wat er door de houten producten kan wordt opgeslagen en bespaard.