Down To Earth Magazine

Milieu | Mensen | Meningen

Logo Down To Earth

Zoek op de site

  • Home
  • Onderwerpen
    • Uitgelicht
    • Energie & klimaat
    • Landbouw & voedsel
    • Mobiliteit
    • Bossen
    • Economie
    • Mensenrechten
  • Rubrieken
    • Interview
    • De Activist
    • Opinie
    • Boeken en films
    • Consument
    • Recept
    • Columns
  • Magazines
  • Nieuwsbrief
  • Over ons
Home > Boeken en films > Recensie > Klimaatfictie

Klimaatfictie

Thomas van Slobbe | 7 juni 2021 | Reageer

“Omdat de opwarming van de aarde nog veel meer mensen zal ontwortelen – ook degenen die de alarmerende voorspellingen afdoen als fictie – zal er een groot beroep worden gedaan op ons incasseringsvermogen”, schrijft Adriaan van Dis. “Zet de koffers maar klaar.”

Beeld: Atlas Contact

Die koffers spelen een belangrijke rol in het verhaal. De hoofdpersonen in het boek worden allemaal gedwongen op de vlucht te slaan, voor overstromingen, dictators, voor elkaar. Maar waarheen kan je gaan als een orkaan de boel doet overstromen? Van Dis concentreert zich op de sociale gevolgen van klimaatproblemen, op de onderlinge spanning die onmiddellijk de kop opsteekt als alles fout gaat. De zwakkeren worden geofferd. (“We zijn geen ziekenbroeders”, roepen de soldaten die orde op zaken komen stellen als half Nederland is overstroomd. “Ons land is geen gesticht. Opruimen die handel.”)

Jákob Hemmelbahn, zoon van Hongaarse vluchtelingen, ziet het gebeuren. Hij vindt het mensonwaardig en wil er tegenin gaan. Maar praten is riskant. “Er is een huiver in mijn pen gekropen en al jaag ik hem elke dag weg, mijn mond is óók een beetje bang geworden.”

“Bekaf van beheersing” besluit hij de slachtoffers zelf aan het woord te laten. Dit leidt tot kwetsbare portretten, tot pareltjes van onmacht, woede en verdriet. Een priester, een hoer, een buurman en een kunstenaar, ze zijn allemaal ontworteld en ze komen allen aan het woord. Ook de vluchtelingen uit het Oostblok, die geen Nederlands beheersen, in een situatie die aan elke taal ontsnapt. 

“‘Hoeveel talen spreekt u wel niet?’ vroeg Meryem.

‘Zes, zeven,’ zei Jákob zacht.

‘U zou een geweldige spion zijn.’ Ze lachte, haar tanden vlekten van de lippenstift.

Jákob legde haar omstandig uit hoeveel moderne talen je vroeger op school moest leren.

Meryem onderbrak hem: ‘Maar spreekt u ook de taal van deze tijd?‘“

Adriaan van Dis zoekt naar de juiste woorden. Hij speelt met ritme en met vorm, in wat hij zelf noemt “een bitter vrolijke vertelling”. Daarbij houdt hij ons – heel serieus – een spiegel voor. 

Waar gaat het heen, met Nederland? Juist nu de avondklok werd ingesteld in de strijd tegen corona, kunnen wij niet ontkennen dat rampen tot inperking van vrijheid leiden. 

En ook klimaatverandering leidt tot ontwrichting. 

Vooral als wij daar niets aan doen.

KLIFI, woede in de Republiek Nederland. Adriaan van Dis. Uitgeverij Atlas Contact, 2021. ISBN 9789025470869. 208 bladzijden, € 21,99.

Cal Flyn vertelt een verhaal van veerkracht: hoezeer de mensheid haar stempel ook heeft gedrukt op de aarde, de natuur herovert het terrein zodra de laatste mens vertrokken is. Flyn reist langs plekken die om diverse redenen – armoede, oorlog, natuurrampen, kernrampen – door de mens zijn verlaten, en doet verslag van hoe de natuur haar plaats weer inneemt tussen de ruïnes van onze beschaving. Ter illustratie: kijk naar pagina’s 2 en 3 van dit blad.

Verlaten oorden. Cal Flyn. Atlas Contact, april 2021. ISBN 9789045043036. 304 pagina’s, paperback. Prijs: € 22,99

Jagen en verzamelen is tegenwoordig wel heel gemakkelijk geworden, zeker met een bonuskaart. Van ‘wild’ voedsel kun je niet meer echt spreken. Gina Rae La Cerva opent de jacht op ‘wild’ langs vogelnestsoep uit Borneo en Zweeds elandenvlees tegen liefdesverdriet. Hoe is ons eetpatroon veranderd sinds de steentijd en wat kun je nog koken volgens tradities uit de wildernis?

Eten uit de natuur. Gina Rae La Cerva. De Arbeiderspers, juni 2021. ISBN 9789029540261. 320 pagina’s, paperback. Prijs: € 24,50

Iedere Maand van de Filosofie verschijnt ook een filosofisch kinderboek in het thema. Dit jaar over een wel heel bijzondere boom, door Bibi Dumon Tak (what’s in a name). De geliefde zomereik op de middenberm van de A58 bij Ulvenhout staat daar al 180 jaar. Maar nu moet de eik worden gekapt, zodat er nog meer auto’s langs kunnen razen. De eik doet zijn verhaal aan zijn vriend de gaai.

De eik was hier. Bibi Dumon Tak. Illustraties: Marije Tolman. Singel Uitgeverijen, april 2021. ISBN 9789045125329. 

Nieuwsbrief

Hoe vaak wil je mail van ons ontvangen?

Categorie: Recensie Tags: boeken, Recensie, thomas van slobbe Verschenen in: 2021

Thomas van Slobbe

Thomas van Slobbe

Schrijver

Thomas van Slobbe is directeur van Stichting Waarde en thrillerauteur.

  • Website van Thomas van Slobbehandvestantropoceen.nl
  • Alle artikelen van Thomas van Slobbe op Down To Earth Magazine

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Gerelateerde berichten

Recensie

Het bos heeft ons niet nodig (maar wij het bos wel)

Iedere Down to Earth recenseert Wendy Koops een groene film. Dit keer: The Hidden Life of Trees, een filmische weergave van het beroemde boek van de Duitse boswachter Peter Wohlleben.
Recensie, Kijktips

Techno-optimisme

Gaan innovatie en technologie de klimaatcrisis dan toch oplossen? Deze filmmakers, vader en dochter, denken van wel. (En meer kijktips!)
Recensie

De feitenfluisteraar

In Te waar om mooi te zijn richt Frank Westerman zich onder andere op de ijsbeer, het gezicht van de klimaatverandering.
Recensie, Thomas van Slobbe

De zacht kruipende zee

In Zee nu ziet schrijver Eva Meijer de waarheid onder ogen zonder zich te verliezen in doem en hopeloosheid, vertelt Thomas van Slobbe.
Milieudefensie

Down to Earth is het platform voor groene journalistiek en opinie. Een initiatief van Milieudefensie.

Ontvang ons magazine

Recente reacties

  • Lou op “Je beroepen op nationale vrijheid is een vorm van egoïsme”
  • Hannes op Waar komt al dat stikstof vandaan?
  • André op Bedreigde dorpen
  • Inouschka Vander Parren op Waar komt al dat stikstof vandaan?
  • Eric van den Berg op Verwarm je huis (niet) met een theelichtje
  • Eric van den Berg op Verwarm je huis (niet) met een theelichtje
  • CJT Baarslag op Voorkomen is beter dan genezen

Lees ons papieren magazine

Lees — Down to Earth 56

Contact

Redactieadres:
Nieuwe Looiersstraat 31
1017 VA Amsterdam
Tel: 020-5507433
redactie@downtoearthmagazine.nl

Over ons

  • Over ons
  • Auteurs
  • Nieuwsbrief
  • Blijf op de hoogte
  • Disclaimer
  • Privacy en cookies

Volg ons

We gebruiken diverse soorten cookies op deze website.

Bekijk welke cookies en zet ze aan of uit via de cookie-instellingen op deze site.

Met de hulp van  GDPR Cookie Compliance
Privacy Overview

Wij gebruiken cookies zodat we ervoor kunnen zorgen dat de site goed voor je werkt en dat we je kunnen bieden wat je interessant vindt. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser, bijvoorbeeld zodat de website herkent wanneer je ons opnieuw bezoekt. Ook helpt het ons als redactie om te begrijpen wat je op onze website het meest waardeert.

Je kunt je cookiesettings aanpassen in de tabs aan de linkerzijde.

Noodzakelijke cookies

Zonder deze cookies kunnen we je voorkeuren niet opslaan.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Cookies voor analytics

Op deze website gebruiken we Google Analytics om bezoekersstatistieken bij te houden. We laten geen IP-adressen opslaan en hebben de gegevens zoveel mogelijk geanonimiseerd.

Dankzij deze gegevens kunnen we de website beter maken.

We kunnen geen cookies plaatsen. Zonder cookies kunnen we je voorkeuren niet opslaan.