De wereldwijde voedselproductie is goed voor 30 procent van onze CO2-uitstoot. Dat kan minder. Dus kopen we geen plofkip meer en koken we onze maaltjes met de deksel op de pan. Maar wat als we geen thuiswedstrijd spelen, maar uit eten willen gaan? Down to Earth neemt een kijkje in vijf klimaatvriendelijke keukens.
Plantaardig
Van de totale CO2-uitstoot bji de voedselproductie wordt ongeveer de helft veroorzaakt door veeteelt. Vlees heeft, zoals iedereen inmiddels weet, een hoge milieubelasting. Een kilo rundvlees verorberen is te vergelijken met 180 kilometer autorijden. Duidelijk. Gefermenteerd, als bolletje ijs of in een botanische cocktail: beter eet je een plant voor de planeet. De veganist van tegenwoordig wordt niet meer afgescheept met een sojaburger!
Voordelen
Gezond. Vaak goedkoper. Plantaardige alternatieven ploppen als paddestoelen de grond uit. Er zijn meer eetbare planten, bloemen en bomen dan je denkt (vogelmuur, honingbes, wilgenbast!).
Nadelen
Niet iedere kok heeft evenveel zin om de botanische gastronoom in zichzelf te ontdekken. Vleeseters missen vaak een bite.
Impact
Volgens Milieu Centraal bespaar je 850 kilo CO2 per jaar door dagelijks plantaardig te eten. Makkelijke keuze, zou je denken. Maar niet alles wat plantaardig is, is duurzaam. Voor de productie van een kilo avocado is duizend liter water nodig en als de boontjes op je bord uit Kenia worden ingevlogen, dan is je groente niet zo groen meer.
Kop tot staart
Goed, die biefstuk op een bedje van rucola kan dus niet. Maar wat als je een carnivoor bent in hart en nieren? Het devies van kop-tot-staartkoks: eet niet alleen de billen van de koe, maar het hele dier. Nog een stapje verder gaat het consumeren van plaagdieren. Kraai, rat en gans bijvoorbeeld. Wie durft, kan een workshop Jagen op ongewone dieren of Duiven plukken volgen.
Voordelen
Meer voedsel voor dezelfde uitstoot, je kunt af en toe toch nog vlees eten. Nieuwe smaken. Herwaardering van ouderwetse recepten, zoals zult. Geen afval. Volgens kop-tot-staartkoks zorgt het eten van het hele dier voor meer respect voor dieren, vooral als je ze zelf doodt en bereidt.
Nadelen
Het vergt misschien wat lef om krokante lamshersenen of gestoofde muskusrat te bestellen of klaar te maken. Onbenut vlees wordt sowieso niet weggegooid, maar bijvoorbeeld voor kattenvoer gebruikt, dus de vraag is hoe groot het kop-tot-staartvoordeel eigenlijk is. En, wie bepaalt wat plaagdieren zijn?
Impact
De productie van 1 kilo rundvlees kost 25 kilo voer. Tweederde van alle landbouwgrond en een kwart van al ons water wordt gebruikt voor veeteelt – we kennen de cijfers. Minder verspilling is goed, minder vlees eten veel beter. Het principe is natuurlijk wel ten zeerste aan te raden, maar dat kan je ook toepassen op groenten. Geen kop tot staart, maar schil tot pit!
Waste
Over verspilling gesproken. Van producten die (bijna) over de datum zijn, kun je heerlijke maaltijden bereiden. In het hele land zijn initiatieven die dit bewijzen. Van buurtdiners van geredde gerechten en apps die aangeven waar en bij wie er nog wat over is, tot koks die in je eigen huis een ware no-waste feestmaaltijd komen bereiden.
Voordelen
Het is altijd fijn om iets of iemand te redden, het is goedkoper, verrassend, er zit een verhaal achter je eten.
Nadelen
Geen of minder keus in wat je te eten krijgt.
Impact
Een derde van de wereldwijde voedselproductie belandt niet op een bord, maar bij het afval. Daarbij gaan niet alleen voedingsstoffen verloren, maar ook de energie die het kost om het voedsel te maken. Volgens de FAO is die verspilling goed voor 6 tot 10 procent van de broeikasuitstoot.
Lokaal en seizoensgebonden
Voedsel van ver is om verschillende redenen niet duurzaam. Transport, ontbossing en het gebruik van pesticiden zijn er een aantal van. Daarom kun je op steeds meer plekken lokaal en seizoensgebonden eten. Farm-to-tablekoks, wildplukcateraars of slow foodies, ze hebben één ding gemeen. Ze koken allemaal niet verder dan hun neus lang is.
Voordelen
Goed voor de plaatselijke economie. Herwaardering van oude en vergeten groenten, gerechten en kennis. Meer band met wat er op je bord ligt. Het eten is verser, dus voedingsstoffen blijven beter behouden. Ingrediënten en gerechten zijn niet altijd verkrijgbaar en dus bijzonder.
Nadelen
Geen aardbeien in december.
Impact
Gerechten die compleet bestaan uit wildpluk zitten bomvol CO2-besparing. Een pannacotta van kamille en lavendel in plaats van een mangomousse, het is een wereld(deel!) van verschil aan transportkilometers.
Circulair
Als je het helemaal goed wil doen, ga dan circulair uit eten of doe een workshop circulair koken. Wat heb je zoal nodig? Een dakkas, voedselbos of zomaar een rondslingerend stuk natuur, een wildplukkende keukenprins(es), energie van de zon, een picknicktafel van hergebruikte materialen en een wormenhotel bijvoorbeeld. Duurzaam dineren 2.0.
Voordelen
Inspiratie opdoen. Avontuurlijk. Uit eten met een brandschoon geweten. Creativiteit op en om je bord verzekerd.
Nadelen
Zoiets zit (nog) niet bij iedereen om de hoek. Je moet niet bang zijn nieuwe dingen uit te proberen.
Impact
Afhankelijk van je eigen vervoer, zo goed als geen. Groener dan dit krijg je het niet. Voorlopig althans. Want er wordt volop geëxperimenteerd. Ook door kunstenaars. Neem India Rose Klap. Bij haar kun je aanschuiven voor een utopisch driegangendiner. Voorgerecht: eetbare plastic soep!
Geef een reactie