Zonder aardgas komen we er nooit! Gas, zegt Shell, is nodig als transitiebrandstof. Maar er valt heel wat af te dingen op het idee van gas als partner van hernieuwbare energie. Hier vijf redenen waarom dat verhaal te mooi is om waar te zijn. Want gebruik jij steenkool in je CV?
Gas is de beste transitiebrandstof, zegt Shell, maar is dat wel zo? Het verhaal van Shell gaat als volgt. We hebben twee grote problemen: de energievraag neemt sterk toe, zeker nu miljarden mensen in de rest van de wereld dezelfde welvaart die wij in het Westen gewoon vinden, binnen handbereik hebben. En we hebben een fors klimaatprobleem. Natuurlijk betekent dit dat we het aandeel duurzame energie moeten opvoeren, maar we moeten ook realistisch zijn. We kunnen dat niet van de ene op de andere dag doen, dus zullen we nog heel lang fossiele brandstoffen nodig hebben. En van alle fossiele brandstoffen is aardgas de schoonste, met de minste uitstoot van fijnstof en CO2. Dus laten we proberen steenkool en olie te vervangen door aardgas, daarmee helpen we het klimaat. Aardgas werkt als partner van duurzaam als de wind niet waait en de zon niet schijnt. Wat we dan nog te veel uitstoten aan CO2 vangen we af en stoppen we onder de grond.
Klinkt te mooi om waar te zijn, en dat is het ook.
1. Aardgas is toch echt een fossiele brandstof
We zullen 50 procent van de nu bekende voorraden aardgas onder de grond moeten laten om onder de twee graden te blijven. Dat is ons carbon budget. Wetenschappers rekenden uit hoeveel CO2 er nog uitgestoten kan worden voordat je kritische grenzen in het klimaatsysteem overschrijdt. En ze vertaalden dat naar hoeveelheden nog te verbranden steenkool, aardgas en olie. Het grootste deel van de bekende fossiele reserves moeten onder de grond blijven. Wees realistisch, we zullen dus niet meer, maar minder aardgas moeten verstoken.
2. Gebruik jij steenkool in je CV? Nee?
Steenkool vervangen door aardgas klinkt mooi, maar kan alleen in elektriciteitcentrales, en dat is maar een beperkt deel van ons fossiele energiegebruik in Nederland. Slechts 15 procent van ons aardgas gebruiken we voor het maken van elektriciteit. En als we al onze kolencentrales uitzetten en niets daarvan vervangen door duurzame stroom stijgt dat naar max 34 procent. De helft van ons gas gaat op aan het verwarmen van gebouwen. En daar is steenkool op geen enkele manier een concurrent. Voor verwarming is het duurzamer en goedkoper om direct over te stappen op een fossielvrij alternatief.
3. Energiearmoede oplossen betekent niet automatisch meer fossiel.
Ja, miljarden mensen in opkomende economieën willen de levensstandaard die wij nu ook hebben. En terecht. En dat kan ook. Het arme deel van de bevolking een flinke stap in energiewelvaart laten nemen, is ook niet het probleem. De helft van alle uitstoot staat op het conto van de tien procent rijksten op deze wereld, en die kunnen best wat inleveren. In heel veel gevallen is in opkomende economieen als India, Nigeria en Brazilie duurzame energie het goedkope, betere alternatief. Of wil dat je dat ze overal, net als wij in de jaren ’60, een nieuw gasnetwerk gaan aanleggen?
4. CO2-opslag voor gas is niet realistisch
CO2 opslag om honderd procent van de uitstoot uit gascentrales op te slaan bestaat nog nergens en is waarschijnlijk peperduur. De vraag is, gaat het dan niet definitief de concurrentie met duurzaam verliezen? Of gaat de belastingbetaler voor CO2-opslag betalen? Los daarvan zijn er serieuze bedenkingen rond de veiligheid van CO2-opslag. En laten we echt realistisch zijn: het werkt zeker weten niet op uw CV thuis, of in de aardgasauto die Shell u probeert te verkopen.
4. De echte partner van hernieuwbare energie is duurzame opslag
Duurzame energie heeft aardgas steeds minder nodig als partner. Gascentrales zijn op steeds meer plaatsen duurder dan wind en zon, en hun rendement wordt nog lager als ze vaak aan en uit moeten. De echte partner van duurzaam is duurzame energieopslag, en ook dat wordt met de dag goedkoper en beter. Tesla, van de elektrische auto’s, heeft na het openen van een mega batterijenfabriek in Nevada aangekondigd het zelfde te gaan in Duitsland. Technische doorbraken volgen elkaar in snel tempo op. De toekomst is honderd procent duurzaam.
roland zegt
@: “duurzame energieopslag wordt met de dag goedkoper en beter. Tesla heeft na een mega batterijenfabriek in Nevada aangekondigd het zelfde te gaan in Duitsland”
– Is daarmee de duurzame seizoensopslag mogelijk en krijgt een land zonder betrouwbaar stroomnet dezelfde betaalbare mogelijkheden als wij?
@: “wil je overal, net als wij in de jaren ’60, een nieuw gasnetwerk gaan aanleggen?”
– Waarschijnlijk wel een stroomnet, net als ons fors groeiende stroomnet, want ook bij ons ontbreekt zicht op voldoende duurzame opslag
@: “Steenkool vervangen door aardgas klinkt mooi, maar kan alleen in elektriciteitscentrales”
– Zelfs dat gebeurt niet, integendeel met de afschaffing van de kolenheffing is kolenstroom nog aantrekkelijker geworden zelfs in ons land.
@: “Aardgas is toch echt een fossiele brandstof”
– niet bij het gesubsidieerde “groengas”. Ook kan ene overschot aan zon-windstroom i.p.v bijna gratis dumpen zoals nu, worden omgezet in waterstof en zondig in aardgas. Dan is het benutten van het bestaande gasnet heel handig.
Voor industrieel hoge temperatuur warmte is nog geen duurzaam alternatief voorhanden, evenmin als voor luchtvaart en goederen transport over water en weg.
Chris zegt
Eigenlijk heeft Europa een nieuw klimaat Marshall plan nodig. Vereist is dan dat het hogere publiekrecht dwingende aanwijzingen geeft aan het verantwoordelijk gestelde lagere publiekrecht. In feite is dat dus het vastgestelde politieke probleem, net zoals na de Tweede Wereldoorlog. Bestemmingsplannen van Gemeenten en streekplannen van Provinciale Staten worden dan direct dwingend bestuurlijk aangepast aan het klimaatverdrag. Zover is het dus nog steeds niet gekomen. Daarbij speelt de opslag van windenergie en vooral opslag bij zonne-energie een cruciale rol, omdat je anders geen jaarseizoenen energie buffers verkrijgt in de decentrale overheden gebieden. In de toekomst zullen er dan groene waterstof gashouders, ammoniak gashouders en grote accubatterijen locaties aangewezen moeten worden binnen die bestemmingsplannen en streekplannen. Tot nu toe is daar nog geen enkel initiatief toe genomen.
Wil men werkelijk de grensoverschrijdende milieuvervuilende mobiliteit m.n. vanuit de oude Oostbloklanden en de grote internationale drugscriminaliteit met vluchtelingen mensenhandel effectief aanpakken, dan behoort het Schengenverdrag drastisch herzien te worden t.a.v. milieu verantwoording grensoverschrijdende mobiliteit en grensoverschrijdende ernstige misdrijven. Dus rekeningrijden begint aan de lidstaat landgrenzen met strenge wering controle op milieuvervuilende mobiliteit en grensoverschrijdende misdrijven bestrijding.
Het belastingstelsel behoort ook effectief hervormd te worden, zodat er zeer energiezuinig vastgoed ontstaat, dat zichzelf van energie voorziet. Stapsgewijze minder renteaftrek voor energieverslindend vastgoed en sterke stimulering tot effectief vastgoedbeleid met energie milieulabels geeft een dwingende richting aan tot energiezuinig en zichzelf energie voorzienend vastgoed. Daarnaast behoort het vastgoedbezit boven b.v. vanaf 3 ton belast te worden in box 3.
Helaas heeft het vorige kabinet tot nu toe hier helemaal niets aan gedaan en dus alleen maar de factor arbeid nog zwaarder belast en de BTW verder verhoogd.
Zelf de Multinationals uiten hun bezorgdheid over de toekomst van deze kleine lidstaat Nederland, het arrogante publiekrechtelijke beleid zonder enige klimaat voorbereidende energie transactie veiligheid vereisten en het volledig uitblijven van belastinghervormingen.
Het gevaar van een doorgeslagen geglobaliseerde neoliberale marktwerking economie realiseert dan een samenhang met hun eigen liberale overhebzucht en met zichzelf verrijkende toppolitici, de ondergang van kwetsbare lidstaten.
In feite is het lot van de Nederlandse bevolking alreeds dus bepaald, alleen zijn we er nog niet van bewust. De onverantwoordelijke politieke wijze waarop ze de bewoners in de Provincie Groningen behandelen wat betreft veiligheid met hun vastgoed zegt meer dan voldoende. De gedupeerden aldaar zijn hun bezit kwijt en hun geld kwijt en leven in onveilig geworden vastgoed door een veel te snelle en omvangrijke gaswinning. Rampspoed is dus voorspelbaar met een aan gasopbrengsten verslaafd gecentraliseerd publiekrecht.