Down To Earth Magazine

Milieu | Mensen | Meningen

Logo Down To Earth

Zoek op de site

  • Home
  • Onderwerpen
    • Uitgelicht
    • Energie & klimaat
    • Landbouw & voedsel
    • Mobiliteit
    • Bossen
    • Economie
    • Mensenrechten
  • Rubrieken
    • Interview
    • De Activist
    • Opinie
    • Boeken en films
    • Consument
    • Recept
    • Columns
  • Magazines
  • Nieuwsbrief
  • Over ons
Home > Landbouw & voedsel > Visserij > Wie is hier de crimineel?

Wie is hier de crimineel?

Carolien Ceton en Daniel Gomez | 6 januari 2020 | 1 Reactie

Ilha de Maré, het getijdeneiland, ligt in een bocht van de Braziliaanse Baía de Todos os Santos (Baai van Allerheiligen). De mensen leven er van de visserij. Maar het water, de lucht, de grond en de bomen raken steeds erger vervuild door de petrochemische industrie die zich op een steenworp afstand heeft gevestigd.

Op Ilha de Maré wonen ongeveer tienduizend mensen, verdeeld over twaalf gemeenschappen. Zes daarvan zijn Quilombola’s, gemeenschappen met hun eigen cultuur en tradities, gevestigd door nazaten van gevluchte ‘vrije slaven’. De bevolking leeft bijna uitsluitend van de visserij.

Ilha de Maré

Ook elders op het continent worden vissers in hun bestaan bedreigd. Eind september 2019 kwamen vertegenwoordigers van vissersgemeenschappen uit Brazilië en Colombia samen met afgevaardigden van maatschappelijke organisaties uit acht Latijns-Amerikaanse landen op het eiland om ervaringen uit te wisselen.

Vissersvrouw

Eliete Paraguaçú is een Quilombola vissersvrouw, lid van de vissersbond en een van de leiders van de gemeenschap. Ze is geboren in een dorp in het noorden van het eiland, dat van nature beschermd lijkt door een vegetatie waarin een geheel eigen universum schuilgaat: de mangrove.

De mangrovebossen herbergen een rijk ecosysteem. De bevolking vangt en verzamelt er allerlei soorten vis en zeevruchten, om te eten en te kunnen verkopen op de lokale markt. Het is een wonderbaarlijke wereld, omringd door zand en water. Als Eliete het over de mangrove heeft, lijkt het alsof ze over een geliefde spreekt.

Raffinaderij Landulpho Alves, van Petrobrás
In de jaren 60 en 70 kwamen de eerste investeerders naar de baai, zoals de raffinaderij Landulpho Alves van staatsoliebedrijf Petrobrás en de Aratú haven. Later vestigden meer – internationale – bedrijven zich in de grootste haven van de regio: Ford, Dow Chemical, Moinhos Días Branco, Proquigel en het Nederlandse Vopak. Projecten als de raffinaderij en de haven, die het gebied zouden helpen ‘ontwikkelen’, werden aanleiding tot regelmatige conflicten tussen de bedrijven en de Quilombola’s.

In 2018 lekte een gebroken pijplijn van Petrobrás olie in de rivier. 13 kilometer mangrovegebied raakte vervuild. Tijdens de Toxic tour voert Mariselha Lopes de deelnemers aan de internationale bijeenkomst langs de diverse tekenen van schade die Petrobrás op verschillende plekken heeft aangericht.
De Quilombola’s hebben niets overgehouden aan 60 jaar olie-exploitatie, behalve vervuild water, ernstige gezondheidsklachten, uitgestorven vissoorten en oude oliepijplijnen en olieputten die verspreid liggen over het hele eiland, de wateren en de zandbanken. “Onze strijd is om te zorgen dat Petrobrás niet meer groeit,” vertelt Lopes, “met niet één olieput.”

Om de oliemaatschappij te dwingen het vervuilde gebied schoon te maken, bezetten de vissers een van Petrobrás’ boten. Daags na de actie stonden vijf politieagenten voor Eliete’s deur. Maar wie is de crimineel hier, vraagt ze zich af. “Een bedrijf dat ervoor zorgt dat mensen honger lijden en dat zijn troep niet opruimt, of een zwarte vrouw die eist dat het bedrijf schoonmaakt wat het vuil heeft gemaakt?” De actievoerders hangt een boete van 100.000 reais per dag boven het hoofd als zij opnieuw actievoeren. Het is een bedrag dat de vissers onmogelijk kunnen betalen. Maar als ze niet betalen, loopt Eliete het risico de cel in te gaan.
Hun rechten worden op meerdere vlakken geschonden, concluderen de oudere bewoners tijdens de bijeenkomst. Natuurlijke bronnen worden hen afgenomen, de gemeenschap wordt nergens bij betrokken. “Maar dit gebied is van ons,” besluit Eliete, “we geven de strijd niet op.”

Nieuwsbrief

Hoe vaak wil je mail van ons ontvangen?

Categorie: Visserij, Milieu Tags: visserij, Brazilië Verschenen in: — Down to Earth 56

Carolien Ceton

Carolien Ceton

Redactie

  • Alle artikelen van Carolien Ceton op Down To Earth Magazine

Daniel Gomez

Fotograaf

  • Alle artikelen van Daniel Gomez op Down To Earth Magazine

Reacties

  1. Peter Sonderman zegt

    11 januari 2020 om 23:19

    Bedankt voor dit artikel.Kijk ook de film op YouTube van mijnbouw-leerling Floor Koomen ‘No rio, no mar’’! En verzoek Greenpeace Brazilië om hen te steunen!

    Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Gerelateerde berichten

Klimaatrechtvaardigheid

Met een spandoek naar het strand

Er zijn plannen om op het strand van Jaconé een nieuwe haven te bouwen. 30 verschillende organisaties trokken er in een protestkaravaan naartoe. “We hebben niet nóg een olieput en nóg een haven nodig.”
Mensenrechten

Democratie op pauze

Zwaarbevochten groen beleid wordt door corona van tafel geveegd. Omdat duurzaamheid moet wijken voor economische belangen, maar ook omdat het sommige regeringen wel erg goed uitkomt...
Milieu, Mensenrechten

“Het zijn de rotte appels die dit doen”

Multinationals spannen steeds vaker smaadrechtszaken aan tegen klokkenluiders en ngo's. Zolang nationale wetten geen bescherming bieden tegen deze SLAPPs, is nog luider campagne voeren de beste verdediging.
Biodiversiteit, Natuur, Milieu

Plantjes turven voor de wetenschap

Het aantal wilde plantensoorten in Nederland neemt af. Vrijwilligers van Floron brengen de stand van zaken in kaart, maar die vrijwilligers worden schaars.
Milieudefensie

Down to Earth is het platform voor groene journalistiek en opinie. Een initiatief van Milieudefensie.

Ontvang ons magazine

Recente reacties

  • Ingeborg Breuers op “Weg met het patentrecht op planten en zaden!”
  • Marjolein Tiemens op “Weg met het patentrecht op planten en zaden!”
  • lo op Tien lessen van Rosa Parks
  • Miki Notenboom op “Dít is het moment om shit te veranderen”
  • Anna Van Daele op “Dít is het moment om shit te veranderen”
  • A.H. Kiers op Renske is een angsthaas die een stap verder zet
  • Werner von Scheibler op Portugees paradijs wordt mijnafgraving

Lees ons papieren magazine

Lees — Down to Earth 56

Contact

Redactieadres:
Nieuwe Looiersstraat 31
1017 VA Amsterdam
Tel: 020-5507433
redactie@downtoearthmagazine.nl

Over ons

  • Over ons
  • Auteurs
  • Nieuwsbrief
  • Blijf op de hoogte
  • Disclaimer
  • Privacy en cookies

Volg ons

We gebruiken diverse soorten cookies op deze website.

Bekijk welke cookies en zet ze aan of uit via de cookie-instellingen op deze site.

Met de hulp van  GDPR Cookie Compliance
Privacy Overview

Wij gebruiken cookies zodat we ervoor kunnen zorgen dat de site goed voor je werkt en dat we je kunnen bieden wat je interessant vindt. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser, bijvoorbeeld zodat de website herkent wanneer je ons opnieuw bezoekt. Ook helpt het ons als redactie om te begrijpen wat je op onze website het meest waardeert.

Je kunt je cookiesettings aanpassen in de tabs aan de linkerzijde.

Noodzakelijke cookies

Zonder deze cookies kunnen we je voorkeuren niet opslaan.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Cookies voor analytics

Op deze website gebruiken we Google Analytics om bezoekersstatistieken bij te houden. We laten geen IP-adressen opslaan en hebben de gegevens zoveel mogelijk geanonimiseerd.

Dankzij deze gegevens kunnen we de website beter maken.

We kunnen geen cookies plaatsen. Zonder cookies kunnen we je voorkeuren niet opslaan.