UBO’s: raadsels uit zee

Vind jij wel eens iets op het strand waarvan je geen idee hebt wat het is? Je bent niet de enige. Stichting De Noordzee roept via social media de hulp in van mensen om deze raadselachtige objecten te identificeren.

‘Is dat geen dopje van het touwtje van de luxaflex?’, zegt iemand. ‘Worden die dingetjes niet gebruikt voor het monteren van elektriciteitsleidingen?’, vraagt een tweede. Een ander weet het zeker: ‘Monopoly hotel’. Stichting De Noordzee heeft de hulp ingeroepen van hun volgers op Facebook en Instagram. Want tijdens hun ‘strandmonitoringen’ vinden ze regelmatig dingen waarvan ze niet weten wat het is, zogenaamde UBO’s: Unidentified Beached Objects. Marijke Boonstra, projectleider Schone Zee, neemt ze mee naar kantoor. Daar start de analyse.

Het klinkt grappig, maar het identificeren van de gevonden voorwerpen is een serieuze zaak. “Om afval in zee bij de bron aan te pakken, moet je wel weten wat het precies is”, zegt Boonstra. “En soms hebben we echt geen idee.” Elk kwartaal monitort Stichting De Noordzee vier niet-toeristische Nederlandse stranden – telkens dezelfde – over een lengte van 100 meter, in opdracht van Rijkswaterstaat. “We verzamelen dan al het afval dat we vinden. We registreren dat op een turflijst die internationaal toegepast wordt.” De turflijst wordt gebruikt door elf landen in de Noordoost-Atlantische regio. Zo ontstaat er een goed beeld van de hoeveelheid, samenstelling en herkomst van het afval. De resultaten en expertise worden gedeeld via een online platform. En er worden regionale acties gehouden om zwerfafval in zee te verminderen.

Vispluis

Op nummer 1 van gevonden strandafval staat iets waarvan de organisatie heel goed weet wat het is: ‘vispluis’. “Dat zijn klossen nylon die onder visnetten hangen om ze te beschermen als ze over de bodem slepen. Kleine stukjes daarvan vind je overal terug.” Daarom is de stichting een vispluisproject gestart om een alternatief te vinden. “Dat kan afbreekbaar plastic zijn of natuurlijk materiaal. Op dit moment wordt een aantal opties op zee getest.”

Ondertussen spoelt er genoeg aan dat een raadsel is voor de onderzoekers. Iedere maand plaatst Boonstra een foto op Facebook en Instagram om mensen mee te laten denken. En vaak helpt dat. “Dat plastic blokje, de UBO van januari, werd door mensen op facebook herkend als onderdeel van een touwladder. Men plaatste in de reacties zelfs foto’s van ladders waar het aan bevestigd zat. Echt geweldig.” Kunnen mensen ook zelf UBO’s insturen? “Ja, dat kan, en dat gebeurt ook al!” Zegt Boonstra enthousiast. Na een uitzending over UBO’s in het radioprogramma Vroege Vogels kwam er van alles binnen; een halve schoenzool, dobbers en plastic elastiekjes. “Sommigen mensen hadden zelfs al contact gezocht met de veroorzaker, toen ze wisten wat ze hadden gevonden.”

Benieuwd naar de UBO van deze maand? Kijk op facebook.com/Stichting.De.Noordzee