Al meer dan een jaar blijven we zo veel mogelijk thuis en raken elkaar zo min mogelijk aan. We kunnen niet dansen in de club, niet werken op kantoor en niet uit eten met onze vrienden. De nieuwe regels hebben ruimte vrijgemaakt voor nieuwe gewoonten, met goede én slechte gevolgen voor milieu en klimaat. Welke zijn eigenlijk zo gek nog niet? En waar moeten we zo snel mogelijk weer vanaf?
Goede gewoonten
- We zijn goed geworden in telecommunicatie.
Het afgelopen jaar hebben we een hele hoop Zoom-feestjes, Teams-vergaderingen en koffie- afspraken via Skype gehad. We leerden het belang van je microfoontje aan en uit kunnen zetten, weten nu hoe we onze achtergrond veranderen in iets leukers dan de slaapkamer en begrijpen dat een virtuele hand opsteken beter werkt dan door elkaar heen praten. Vrienden en familie zien we natuurlijk het liefst gewoon in levenden lijve, maar we weten nu dat op afstand communiceren voor zakelijke afspraken een prima alternatief is. We zijn het gewoon gaan vinden. Minder vliegen en autorijden bespaart niet alleen veel reiskosten, werknemers houden ook heel wat extra tijd en energie over voor ander werk als ze niet constant onderweg zijn. En bovenal: zakelijke reizen zijn voor internationale bedrijven een fikse bron van CO2-uitstoot. - We gaan op vakantie in Nederland.
Omdat we niet naar het buitenland kunnen, bezoeken we een schapenboerderij in de Achterhoek, kamperen we op een waddeneiland of verblijven we in een huisje in Zeeland. Dat leidt niet alleen tot een flinke daling van onze CO2-uitstoot, we ontdekken zo ook hoeken van ons eigen land die we nooit eerder hebben gezien. En de waarde van al die plekken: Nederland heeft prachtige en veelzijdige natuur te bieden die goede zorg verdient. - We ontdeken jomo (the joy of missing out)
Corona toont hoe een leven zonder fomo (the fear of missing out) eruit ziet: we staan later op, douchen gemiddeld later en hebben zeeën van tijd om te besteden aan alternatieve activiteiten nu we niet meer naar het café, de bioscoop, sportschool of buurthuis kunnen. We bakken ons eigen zuurdesembrood, zoeken vegan recepten op, koken met lokale en seizoensgroenten, en hebben eindelijk het geduld om eens wat stekjes te planten en een moestuintje bij te houden. - We kopen massaal (elektrische) fietsen.
Nog nooit kochten we zo veel fietsen als in het afgelopen jaar. Dat is niet alleen goed
voor het klimaat en milieu, maar ook voor onze gezondheid. De verkoop van elektrische fietsen gaat ook keihard: maar liefst een derde van de nieuw aangekochte fietsen is elektrisch. Elektrische fietsen kunnen in veel gevallen een goed alternatief zijn voor de auto. En nog een voordeel: je hoeft nooit meer in de file te staan!
Slechte gewoonten
- We leven met minder structuur en zorgen minder goed voor onszelf.
Nu de grens tussen slaapkamer en kantoor vervaagd, lopen werk en privé (soms letterlijk, als iemand op de achtergrond door je Zoom-call loopt) in elkaar over. We eten niet meer met dezelfde regelmaat als op kantoor, we werken minder op vaste uren en niet meer op een afgekaderde plek. Dat we de werkdag minder goed kunnen afsluiten zorgt voor stress. Terwijl we activiteiten waardoor we kunnen opladen en die ons ontspannen, zoals een sport- of schilderklasje, vaker moeten missen. Een goede gezondheid heeft natuurlijk veel voordelen, maar dit is er eentje die vaak over het hoofd wordt gezien: we kunnen niet zorgen voor de planeet als we niet goed voor onszelf zorgen. - We laten veel meer afval liggen.
Na een zonnige weekenddag liggen de bossen en parken vol met plastic en verdwaaldemondkapjes, tot frustratie van de boswachters. Dat plastic niet goed is voor de natuur wisten we al, maar tot overmaat van ramp raken dieren nu ook nog eens verstrikt in de zwerfkapjes. Dat we het bos met z’n allen hebben (her)ontdekt is natuurlijk prachtig, maar het zou niet ten koste mogen gaan van de natuur. - We staan minder in contact met de buitenwereld.
We ontmoeten minder nieuwe mensen en hebben weinig spontane praatjes met vreemden. Maar juist die spontane ontmoetingen zijn een belangrijke bouwsteen voor een solidaire maatschappij: wanneer je wordt blootgesteld aan andere perspectieven en nieuwe inzichten, is het makkelijker om sommige thema’s in een ander daglicht te zien en begrip op te brengen voor andersdenkenden. Zonder solidariteit en saamhorigheid wordt het wel heel moeilijk om het klimaatprobleem op te lossen. - We gaan minder vaak en minder massaal de straat op om te protesteren.
We hebben minder middelen om machthebbers te bereiken met onze boodschap. We leerden te protesteren via sociale media en staan met allerlei hashtags en selfies in de aanslag. Toch werkt het nog altijd beter om machthebbers ter verantwoording te roepen met duizenden mensen op de straat. Via sociale media staan we vooral in contact met het bekende en blijven we binnen onze bubbel: een omgeving die vooral bevestigt wat we al weten en wat we willen zien. Op straat bestaat die filter gelukkig niet. Laten we dus, zodra het weer kan, zo snel mogelijk de openbare ruimtes weer opzoeken. - We zijn gestopt met openbaar vervoer en pakken in plaats daarvan de auto.
Moet je toch een keer de grens over of wil je bij je oma op bezoek? Dan is de auto nu wel een heel handig vervoersmiddel. Het openbaar vervoer is er door corona niet aantrekkelijker op geworden: sommige mensen zijn bang om besmet te raken in de bus, trein of tram, voor anderen is het openbaar vervoer vooral onhandig geworden omdat treinen en bussen minder vaak rijden en minder goed op elkaar aansluiten. Van de daling in luchtvervuiling die we zagen aan het begin van de lockdown is al bijna geen sprake meer. Mensen die normaal het openbaar vervoer namen, hebben nu toch een auto gekocht. Anderen raken eraan gewend om altijd de auto te pakken en overwegen het openbaar vervoer daardoor minder. Als dit niet verandert in de komende maanden, kunnen we post-corona weleens met meer ongezonde uitlaatgassen zitten dan ervoor.
Zo pakken we die gewoonten aan:
- Neem de tijd en aandacht om goed voor jezelf te zorgen: probeer regelmatig te eten, werk
als het kan niet in je slaapkamer (of in de buurt van je bed), sport regelmatig en eet gezond.
Het kan helpen om je dit voor te nemen samen met iemand anders, zodat je elkaar eraan kan houden. - Neem voortaan altijd een afvalzak en een prikstok mee als je in de natuur op stap gaat. Die zijn niet duur en kun je gemakkelijk online bestellen. Zo kan je je eigen en andermans afval
opruimen. - Met NLvoorelkaar.nl sla je twee vliegen in één klap: deze organisatie zoekt mensen die tijdens de pandemie (video)bellen met mensen die een praatje goed kunnen gebruiken. Ook vind je er mensen uit de buurt, die je kunt helpen door eens boodschappen voor ze te doen of een keertje te koken.
- Houd een lijstje bij met al je ideeën voor goede protestborden, gebruik deze tijd om (online) te mobiliseren en te organiseren. Zo sta je sterker dan ooit in de startblokken en kun je meteen massaal de straat op als het weer mag!
- Raak niet te veel gewend aan (het comfort van) de auto. In plaats van een auto te kopen, kun je ook lid worden van een autodeelsysteem: zo kan je straks zonder gedoe meteen weer overstappen op het openbaar vervoer.
Geef een reactie