Down To Earth Magazine

Milieu | Mensen | Meningen

Logo Down To Earth

Zoek op de site

  • Home
  • Onderwerpen
    • Uitgelicht
    • Energie & klimaat
    • Landbouw & voedsel
    • Mobiliteit
    • Bossen
    • Economie
    • Mensenrechten
  • Rubrieken
    • Interview
    • De Activist
    • Opinie
    • Boeken en films
    • Consument
    • Recept
    • Columns
  • Magazines
  • Nieuwsbrief
  • Over ons
Home > Boeken en films > Leestips > Landgenoten, consumeer!

Landgenoten, consumeer!

Freek Kallenberg | 14 oktober 2010 |

Doorgaan met ongebreideld consumeren wordt onze ondergang omdat we oplopen tegen de ecologische grenzen van onze planeet, aldus Tim Jackson in Welvaart zonder groei.

Begin september kregen 2 miljoen Nederlanders gezamenlijk zo’n 4 miljard euro aan spaarloon op hun rekening gestort met de bedoeling dit geld zo snel mogelijk te besteden aan een nieuwe i-phone, vaatwasser, auto of zithoek. De economie verkeert immers in zwaar weer en meer consumeren is dé oplossing, zo meende demissionair minister De Jager.

Niet dus, betoogt de Britse hoogleraar duurzaamheid Tim Jackson overtuigend in Welvaart zonder groei. Doorgaan met ongebreideld consumeren wordt onze ondergang omdat we oplopen tegen de ecologische grenzen van onze planeet.

Consumptie oorzaak huidige crisis

Bovendien is het streven naar steeds maar weer nieuwe en meer consumptiegoederen juist een belangrijkste oorzaak van de huidige crises. Sinds de jaren negentig hebben consumenten massaal hun bankrekeningen geplunderd en op krediet geleefd. We kochten er driftig op los en de economie groeide als een tierelier. Totdat eind 2008 de zeepbel uiteenspatte en het slagveld zichtbaar werd. Leeggeroofde banken, schaarste aan grondstoffen, maar broeikasgassen in overvloed.

Nog meer economische groei is daarom volgens Jackson geen realistische optie. Maar, zo waarschuwt hij, onder de huidige omstandigheden is een afname van de economische groei of zelfs krimp dat evenmin. In de westerse wereld leidt dit tot werkloosheid en sociale uitsluiting. In de zuidelijke landen is economische groei nog steeds noodzakelijk om armoede en gebrek de baas te worden.

Hoop en vooruitgang

Wat dan wel? Om een antwoord te vinden op deze vraag moeten we volgens Jackson eerst begrijpen waarom materiële consumptie zo aanlokkelijk is. Uiteraard voorziet consumptie in onze eerste levensbehoeften, en biedt het middelen om ons te ontplooien. Maar er is meer. Middels consumptie laten we zien wie we zijn, het geeft ons een sociale status of zorgt voor schaamte als we ons bepaalde producten niet kunnen veroorloven. Het ontwikkelen en kopen van steeds weer nieuwe producten geeft ons bovendien een gevoel van hoop, van vooruitgang.

Elk alternatief voor de huidige economie zal ook aan ons verlangen naar identiteit, ontplooiing, participatie en vooruitgang moeten voldoen. Jackson heeft zelf geen alternatief model. Zijn boek is vooral een uitnodiging om hier gezamenlijk over na te denken.

Wel geeft hij enkele denkrichtingen aan. Centraal staat dat we moeten breken met het neo-liberale groeimodel dat gebaseerd is op de privatisering van ons leven en onze omgeving. In plaats daarvan moeten we weer leren delen en meer investeren in voor iedereen toegankelijke openbare ruimten en publieke voorzieningen. Alleen zo kunnen we breken met de sociale logica die ons opsluit in een voortdurend verlangen naar meer consumeren.

Tim Jackson. Welvaart zonder groei. Economie voor een eindige planeet. Uitgeverij Jan van Arkel, 2010. 259 pag, € 14,95. www.hitte.nu

Kom op de mailinglijst

Schrijf je in voor de D2E nieuwsbrief

Categorie: Leestips Verschenen in: Down to Earth 01 (okt 2010)

Freek Kallenberg

Freek Kallenberg

Freek Kallenberg is redacteur van Down to Earth.

  • Volg Freek Kallenberg op Twitter @FreekD2E
  • freek.kallenberg@downtoearthmagazine.nl
  • Alle artikelen van Freek Kallenberg op Down To Earth Magazine

Gerelateerde berichten

Leestips

Leestips: red de mini-rijkjes, de grondstoffenvloek en Jurassic Park

Leestips van de redactie: De Insectencrisis, De vloek van de nootmuskaat en een geïllustreerde geschiedenis van de paleontologie.
Leestips

Leestips: boos op de wereld, beestjes in de stad en rechten voor de Wadden

Leestips: een activistische young adult-roman, beestjes in de stad en de snel groeiende beweging die de natuur rechten wil geven.
Leestips

Uitwaaien onder zeeniveau, een natuurhistorische reis en een alternatief voor het kapitalisme

Drie leestips: uitwaaien in het vlakke Nederlandse landschap, een natuurhistorische reis door de geschiedenis van de zoogdieren en een alternatieve toekomstvisie.
Leestips

Staalwoestijn, belaagde vogels en klimaatbestendige kunst

Leestips: De staalwoestijn van Tata, een geschiedenis van de pinguïn en klimaatbestendige kunst.
Ontvang ons magazine

Recente reacties

  • Alexa op Fluweelzachte muren zonder latex
  • Loek Beukman op Protesteren met een smiley
  • Ingrid Staal op Gek van insecten: Paul Beuk
  • Ronaldo op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”
  • Loek Beukman op “Het probleem ligt bij de machine”
  • Loek Beukman op Kaas zonder koe
  • Ad op “De tijd van het ecopopulisme is aangebroken”

Lees ons papieren magazine

Lees — Down to Earth 56

Contact

Redactieadres:
Nieuwe Looiersstraat 31
1017 VA Amsterdam
Tel: 020-5507433
redactie@downtoearthmagazine.nl

Over ons

  • Over ons
  • Auteurs
  • Word abonnee
  • Disclaimer
  • Privacy en cookies

Volg ons