Deze films, televisieprogramma’s, sites en streams moet je niet missen deze maand.
Milieufilms eindigen vaak met een call-to-action. Meestal wordt er dan precies voorgekauwd wat kijkers moeten doen. Het gevaar is dat sommigen dat al lang hebben gedaan, terwijl het voor anderen (nog) teveel gevraagd is. In beide gevallen een gemiste kans; de intentie om te veranderen was er immers. Dan de oproep van verteller en producer Jeff ‘The Dude’ Bridges aan het einde van Living in the Future’s Past! Hij vraagt de kijker bij zichzelf te rade te gaan: hoe wil jij dat de toekomst eruitziet? En hoe kun jij daaraan bijdragen?
Ga je niet vrijblijvend schuldig zitten voelen over de klimaatcrisis, het verlies van biodiversiteit en al die andere problemen waarvoor de wereld staat, zegt hij. Zoek iets wat bij je past en waar je goed in bent. Ga iets doen wat voor jou haalbaar is. Zo aangesproken worden, dwingt kijkers te reflecteren. Op de toekomst, hun eigen positie in de wereld, hun eigen gedrag, hun eigen verantwoordelijkheid.
Als verteller biedt Bridges context aan een hele rits talking heads uit verschillende wetenschappelijke hoeken. De documentaire laat zien hoe we in deze penibele situatie verzeild zijn geraakt zonder daarbij met een beschuldigende vinger te wijzen. Collectieve handelingen en beslissingen hebben de mensheid gebracht waar die nu is. Omstandigheden en de menselijke psyche hebben ons deze kant op gestuurd. Goedkope energie heeft het mogelijk gemaakt dat een deel van de wereldburgers op veel te grote voet ging leven. Op zwart-witbeelden van de Amerikaanse oliewinning uit de jaren dertig spuit de olie spontaan uit de grond. De makers zetten hier geen beelden van teerzandwinning tegenover, maar vertrouwen erop dat de kijker begrijpt: die tijd is voorbij. Dat onze samenleving moet veranderen, is evident. De vraag is alleen hoe.
Een belangrijk punt dat meerdere keren terugkomt is dat mensen, net als mieren of bijen, onderdeel zijn van een superorganisme. Onze hele geglobaliseerde samenleving is een ingewikkeld en lastig te doorgronden netwerk, waarin iedereen en alles een rol heeft en waarvan we allemaal afhankelijk zijn. Ooit dachten we dat de Aarde het centrum van het universum was, of dat we superieur waren aan andere dieren, vertellen verschillende experts. Onderdeel van de oplossing is een bescheidener zelfbeeld en gelijkwaardigheid tussen mens, dier en natuur. Maar ook dat we ons bewust worden van onze rol: ook als klein radartje kunnen we een bijdrage leveren.
Wendy Koops
Living in the Future’s Past, vanaf 27 augustus in de bioscoop.
Televisie – Brandschoon Canada?
Klopt het beeld dat we van Canada hebben? Een beschaafd en tolerant land waar we zonder knipogen een handelsverdrag mee kunnen sluiten? Schrijver Emy Koopman onderzoekt in de driedelige serie Paradijs Canada enkele problemen die onder de oppervlakte broeien. De eerste aflevering gaat over het geweld tegen inheemse vrouwen en het beschadigende koloniale beleid, de tweede over de woekerende vrouwenhaat in het algemeen. In het laatste deel reist Koopman naar de extreem vervuilende en verwoestende teerzanden in Alberta. Hoe houdbaar is deze industrie in tijden van klimaatverandering? Een aanrader, helemaal als je de zorgen over handelsverdrag CETA niet helemaal begrijpt. Niet de insteek van de serie, maar wel actueel: een meerderheid in de Eerste Kamer kan deze herfst het verdrag tegenhouden.
Paradijs Canada, vanaf 30 augustus om 20.35 uur op NPO2.
Televisie – Zomergast Carola Schouten
Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten is de vijfde Zomergast. In 2011 werd de ChristenUnie-politica door de parlementaire pers gekozen tot ‘Politiek talent van het jaar’. Als enige vrouw speelde ze een grote rol aan de onderhandelingstafel van het huidige kabinet. Er vallen een paar ongelofelijk belangrijke en gevoelige dossiers onder haar portefeuille, die door de stikstof- en de coronacrisis alleen maar urgenter zijn geworden. Daardoor ligt ze voortdurend onder vuur. Op het gebied van onze voedselproductie en het milieu is het bittere noodzaak dat we veranderen, beseft ze. Tijdens Zomergasten belooft ze een inkijkje te geven in haar denkwereld.
Zomergasten, 16 augustus om 20:15 uur op NPO2.
Online – Natuurbeeldenjukebox
Wat 25 jaar geleden met korte natuurfilms begon, is uitgegroeid tot een interactieve website met 350 korte films van ruim zes uur in totaal. Vanaf 1990 zijn er in Nederland ’nieuwe natuurgebieden’ ontstaan: ruige robuuste gebieden waar de natuur zoveel mogelijk haar gang kon gaan. Waar runderen en paarden ’s zomers en ’s winters het gebied begraasden, waar bevers, steuren en otters werden uitgezet. Vanaf die tijd heeft Monique Moors gefilmd. Steeds met de camera op die plekken waar het landschap het meest veranderde. Uit al die kleine observaties en belevenissen is Dwaalfilm ontstaan, een beeldenjukebox op internet die de rijkdom en veerkracht van de natuur viert.
Recente reacties