Dus wat gaan wij doen?

Wie zijn WIJ?

Nienke Binnendijk, spreker en workshopgever

Nienke Binnendijk (31) is directeur van Blue City lab, een biolab voor ‘bioneers’, die ‘circulaire dromen concreet maken’. Iemand werkt er bijvoorbeeld met meelwormen die plastic eten en een en ander experimenteert met organische meststoffen. Binnendijk: “Het zijn mensen die hun verantwoordelijkheid willen nemen in plaats van alleen artikelen liken op Facebook. Doeners. Net als de mensen op het festival.”

Berend van Zanten, organisator van het festival

Berend van Zanten (28) organiseert met zijn bureau Groenemorgen onder meer het festival DAK, op het dak van een Rotterdamse parkeergarage. Daar wordt een vooral inhoudelijk programma versterkt met theater en muziek. Dezelfde combinatie gebruikt hij voor Dus Wat Gaan Wij Doen. “Kunst en cultuur horen bij een festival”, zegt Van Zanten. “Als we anders om willen gaan met de planeet is ook een culturele transitie nodig.”

Hoe groen zijn de bezoekers van dit festival eigenlijk al? En hoeveel groener kunnen zij nog worden? Oftewel: doet het festival niet vooral aan preaching to the choir?

“Dat is niet de intentie”, zegt Van Zanten. Ook al zag hij dat dit keer misschien wel gebeuren, vanwege de digitale editie op een stralend zonnige, vrije dag. “Het is de bedoeling om ook andere mensen te betrekken, door de boodschap te verpakken in muziek en bier. We maken alles toegankelijk en leuk in plaats van moeilijk en stoffig. Maar het moet tegelijkertijd ook een beetje voelen als clubhuis. Tegen het eenzame gevoel dat ik soms ook heb: ‘ben ik hier nou in mijn eentje mee bezig?’” 

Binnendijk: “En juist the choir kan denken: ‘Ah, tof! Met sommige facetten van dit festival kan ik ook wel wat in mijn dorp of op mijn voetbaltoernooi.’ Je krijgt handvatten die je ook kunt gebruiken voor je moeders 50ste verjaardag of om je teamuitje vorm te geven. Zulke handvatten hebben we nog amper, dus het is fijn om die met elkaar te delen.”

Volgende editie: digitaal of op locatie?

Terwijl het festival vorig jaar nog werd gevierd in het Rotterdamse BlueCity, zaten afgelopen Hemelvaartsdag alle bezoekers noodgedwongen achter hun laptop thuis.

Digitaal kwamen er méér mensen, achthonderd in plaats van zeshonderd. Zelfs spreker Jan Terlouw haakte aan, die voor een live bezoek waarschijnlijk moeilijk te strikken was geweest. Op een gekke manier voelde het soms juist intiem om vanaf je bank vragen te kunnen stellen aan de sprekers. Maar de echte festivalsfeer schoot er online toch wel een beetje bij in, vindt ook Binnendijk: “Op het eerste festival, vorig jaar,liep vijftig man die mijn wormenhotel-workshop hadden gevolgd rond met drie knalgele mayo-emmers. Mensen vroegen elkaar waar hun wormen waren en wat ze hadden geleerd. Na een kledingruil hoorde je mensen tegen elkaar zeggen: ‘Euh, sorry, maar dat was mijn hoed!’ Dan krijg je wel echt een festivalgevoel.”

Het is nog de vraag welke vorm het festival in september gaat krijgen. Berend van Zanten hoopt het te mogen organiseren vanaf verschillende locaties door het hele land. “En dan mét een entreeprijs. Want hoe leuk het ook is om te organiseren, op alleen maar leuk gaan we de planeet niet fiksen.

Hennep door heel Nederland

“De vezelhennep heeft een imagoprobleem: iedereen denkt aan marihuana.” In de pionierslounge houden Nienke Binnendijk van BlueCity Lab en Joost van der Waal van Hempowerment een presentatie over hun campagne Hollandse Hennie, de comeback van een oude held. Door heel Nederland willen ze honderdduizend Hennie’s laten groeien. De vezelhennepplant was vroeger een belangrijke grondstof voor touw en textiel en kan ook ná het fossiele tijdperk een grote rol gaan spelen. De plant slurpt immers CO2, geeft een positieve boost aan biodiversiteit en schoont de grond op. Bovendien kan álles van de plant kan gebruikt worden, ook als je de top niet oprookt maar gebruikt voor medicinale cbd-olie.g. Bezoekers typen meteen in de chat dat ze ook wel een Hennie willen. Er worden er die dag nog dertig verkocht. In zo’n pakketje zitten hennepzaad, instructies en een uitleg-bordje met QR-code voor naast de plant, een zakje hennepthee en een stevige zak om de geoogste Hennie straks terug te sturen in ruil voor korting op een hennepproduct. Dat kan thee zijn, een T-shirt, of een nieuw product dat Van der Waal nog gaat uitvinden in het biolab van Binnendijk. 

Festival als campagne

De eerste editie van het festival Dus Wat Gaan Wij Doen was een afsluiter van een campagne met documentaires, podcasts, artikelen en strips over groene oplossingen. Een jaar later werd de online editie op Hemelvaartsdag juist een kick-off van verschillende campagnes). Op het hoofdpodium startte het NK Tegelwippen. De campagne daagt Amsterdammers en Rotterdammers uit om tegels uit hun tuin te halen. Het aantal gewipte tegels tikt live door op de website in een telling van Amsterdam versus Rotterdam. Van Zanten: “Rotterdam staat vandaag erg voor, maar dat kan morgen weer totaal anders zijn. Het competitieve element heeft goed gewerkt. Afgelopen weekend gingen er weer 10.000 tegels uit!” Wegens succes wordt deze eerste ‘test’ op het volgende festival uitvergroot tot een écht NK, waaraan meerdere steden meedoen.

Een wormenhotel van mayo-emmers

In het keukenkastje van Nienke Binnendijk staat een wormenhotel. Die levert geen stank, maar wel compost en pokon. Op het festival helpt ze bezoekers er in een halfuur ook een in elkaar te zetten. De belangrijkste benodigdheden zijn drie mayo-emmers. “Je kunt ook nieuwe emmers bij de Praxis halen, maar dat is vaak verder fietsen dan de snackbar op de hoek. Die heeft er elke dag wel drie of vier over en dat is hartstikke mooi plastic! Je moet het alleen wel twintig minuten schoonmaken. Dan snap je waarom zo’n oplossing op grote schaal lastig wordt.” 

De workshop was met twintig deelnemers uitverkocht. Dat gold voor bijna alle workshops, met steeds een limiet op het aantal deelnemers, om de interactie kwalitatief hoog te houden. Dat lukte kant goed: mensen durfden volgens Van Zanten online meer te vragen. Toch vond Binnendijk het als spreker een stuk minder gezellig. “Je kijkt toch in het zwarte gat van je webcam en houdt je verhaal voor het wereldwijde web.” In een digitale terugkombijeenkomst en in de appgroep voor wormenhotelhouders hoopt ze nog te horen hoeveel nieuwe wormenhotels er uit de workshop zijn voortgekomen. 

Collectieve actie

Met zijn allen tegelijk iets doen. Maar dan wel iets dat verder gaat dan een petitie tekenen. Dat is het idee van CollAction, een van de partners van Dus Wat Gaan Wij Doen. In de transformatietunnel op het festival kun je makkelijk overstappen van bank, verzekeraar of pensioen. Berend van Zanten: “Dan heb je samen impact.”

Een transformatietunnel stond al eerder op festivals, ook op de eerste editie van Dus Wat Gaan Wij Doen. Bezoekers tekenden toen ter plekke voor heel wat overstappen. Helaas was er in de digitale editie van de tunnel dit jaar minder actie. Van Zanten: “Misschien is meer één-op-één overredingskracht nodig. Of záten de bezoekers die deze Hemelvaartsdag – met 30 graden! – naar ons digitale festival kwamen allemaal al bij de Triodossen van deze wereld.”