Hoop doet voortleven

De hoop ligt voor het oprapen, nu zoeken we nog naar daadkracht en moed. Laat deze boeken een duwtje in je rug zijn.

2025 is alweer een paar maanden oud. Hoe staat het met je goede voornemens? Laat het een geruststelling zijn: je kunt ieder moment van het jaar beginnen met iets goeds. Een betere koers inslaan is niet tijdgebonden! Hoe mooi is het als boeken je een duwtje in de juiste richting kunnen geven? We kijken dit keer naar non-fictieboeken die een kanteling kunnen stimuleren in jouw doen en denken.

Duurzaam geluk

Ernst-Jan Pfauths Intentioneel Leven (2024) is een praktische gids die tot actie uitnodigt. We worden voortdurend overrompeld door afleidingen. De consumptiemaatschappij vol bedrijven dringt van alles aan je op om te kopen, en een omgeving vol goedbedoelende mensen vertellen je hoe je je moet voelen of moet leven. De ‘gelukmakers’ die gepresenteerd worden, dragen bij aan de afleidingen. Maar de weg naar écht duurzaam geluk loopt anders.

In zijn boek noemt Ernst-Jan bijvoorbeeld werken aan iets waarin je gelooft, iets betekenen voor anderen en dankbaar zijn. Hij praat de lezer moed in: “Het kan heel krachtig voelen om toch aan een waardevolle activiteit te beginnen, terwijl je hoofd er in eerste instantie niet naar staat. Je ergens voor willen inzetten, je ergens hard voor maken, geeft het leven betekenis. Je verzetten tegen de afleiding die bedrijven ons opdringen, zorgt ervoor dat je ontdekt wat jou echt voldoening geeft. Wat van waarde is. Bepaal daarom zelf waar je aandacht heen gaat. Dat gaat moeilijk zijn, dat gaat niet altijd lukken, maar tijdens die worsteling leren we iets over onszelf en vinden we betekenis.”

Intentioneel Leven kan verankerend werken. Bewuster leven en op basis daarvan keuzes maken, leidt tot duurzaam geluk. Iets waar we allemaal beter van worden. Hoe mooi zou het zijn om samen steeds dichter te komen bij een intentionele samenleving!

Feminien leiderschap

Rond 2010, toen op Twitter de dialoog nog centraal stond, volgde ik toenmalige jongerenvertegenwoordigers zoals Mirte van Loenen en Ralien Bekkers. Zij, vooral Ralien, zochten actief de interactie met andere jongeren. Van de voorbereidingen voor een klimaattop tot frustraties die verwerkt moesten worden.

Raliens stem is door de jaren heen steeds krachtiger geworden. Na interessante studies en een hoop werkervaring kwam ze met het boek Zo kan het niet langer (2023). Daarin deelt ze haar visie om de klimaatcrisis aan te pakken: daar hebben we meer vrouwelijk leiderschap, gendergelijkheid en klimaatrechtvaardigheid voor nodig. Er moeten meer vrouwen op leiderschapsposities komen en feminien leiderschap moeten omarmd worden. Het huidige systeem heeft een patriarchale basis, vrouwen zitten vaak op achtergestelde posities. Dit systeem laten kantelen is mogelijk wanneer iedereen – niet alleen vrouwen – meer feminiene kwaliteiten ontwikkelt en uitdraagt.

In sommige passages richt ze zich nadrukkelijk tot vrouwen: “Om authentiek, vrouwelijk leiderschap te kunnen uitdragen, zullen we allereerst meer op onszelf moeten vertrouwen. Het kan helpen om een goed netwerk van sterke vrouwen en constructief-kritische mensen om je heen te verzamelen, waarmee je jezelf scherp kunt houden, die je een spiegel kunnen voorhouden, en waarmee je goede gesprekken kunt voeren, zoals over je angsten en ongemakkelijke gevoelens. Mensen van wie jij ook veel over jezelf kunt leren, en andersom.”

De klimaatcrisis is deels ontstaan doordat onze wereld een mannelijk bolwerk is. Er is een gebrek op het gebied van inclusie, verbinding, empathie en intuïtie. Het boek is vlot geschreven en toont nieuwe dimensies die we niet langer kunnen negeren.

Jane is hoop

De woorden in Het Boek van Hoop (2021) van Jane Goodall en auteur Douglas Abrams, zijn doordrenkt van pure hoop. Jane geeft vier redenen om toch hoopvol te blijven in tijden van oorlogen en crises, gebaseerd op haar visie en ervaring. De eerste is het ongelofelijke menselijke intellect waarmee we erkennen dat de intelligentie van de natuur nog groter is. Nummer twee is de veerkracht van de natuur. Drie is de kracht van jongeren en vier de onverwoestbare menselijke geest.

Het boek is als een persoonlijk gesprek tussen de auteurs. Jane spreekt vrijuit en kijkt oprecht hoopvol uit naar onze toekomst, het welzijn van onze planeet, onze samenlevingen en toekomstige generaties. We kunnen het alleen als we de handen ineenslaan en onze krachten bundelen. Ze spreekt ons toe: “Blijf erin geloven dat we het kunnen winnen, hoe we er nu ook voor staan, want als je daar niet meer in gelooft, dan verlies je alle hoop, dan zak je weg in apathie en wanhoop en komt er helemaal niets meer uit je handen. Als we het samen doen, ons intellect gebruiken en allemaal ons steentje bijdragen, iedereen, dan kunnen we manieren vinden om de klimaatverandering tegen te gaan en diersoorten te behoeden voor uitsterven.”

Jane heeft veel voor de duurzame bescherming van chimpansees betekend. Ze blijft kritisch kijken naar de invloed van de mens op de natuur en het klimaat. Voor dit boek stroopte ze haar mouwen nogmaals op, dit keer voor ons, om ons mee te geven dat hoop voor het oprapen ligt, we hebben alleen nog daadkracht en moed nodig. Zullen we de weg van hoop samen bewandelen met een rugzak vol met de opbeurende woorden van Jane, intenties voor duurzaam geluk en meer feminien leiderschap?

Boekenliefhebber Rakesh Kalloe verdiept zich in de wereld van de literatuur. Ga mee op reis en zie hoe de natuurlijke wereld en boeken samenkomen.