Beschermde gebieden Noordzee

De Doggersbank, de Klaverbank en het Friese Front zijn door Staatssecretaris Dijksma aangewezen als zeereservaten. Dankzij deze beschermde status worden de onderwaternatuur en de vogels beschermd en mag er in delen niet meer gevist worden met sleepnetten. De gebieden zijn unieke plekken die tussen de 80 en de 270 kilometer vanaf Den Helder liggen.

Nederland heeft 160 beschermde natuurgebieden. Al deze gebieden liggen binnen het Natuurnetwerk Nederland. Dit is een netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden om de biodiversiteit op land en in de zee te behouden.

Sinds het aantreden van dit kabinet heeft de staatssecretaris 93 natuurgebieden formeel aangewezen als beschermd gebied. Dijksma: “Deze unieke zeereservaten zijn belangrijk voor de biodiversiteit in ons land. Kwetsbare vissen, vogels en het bodemleven in de zee kunnen nu beter beschermd worden.”

Goed nieuws voor onderwaternatuur

“Het aanwijzen van de Doggersbank als beschermd zeegebied is goed nieuws voor onze Noordzee”, aldus Johan van de Gronden, directeur van het Wereld Natuurfonds in een persbericht van die organisatie. “Ongeveer eenderde van de onderwaternatuur op de Doggersbank zal worden beschermd. Voor een Noordzee die weer bruist van het leven en rijk is aan vele soorten vis hebben we een netwerk van grotere waardevolle beschermde gebieden nodig. We zijn er nog niet, maar het besluit van de staatssecretaris bevat belangrijke bouwstenen.”

Pim Visser van VisNed, de spreekbuis van de Nederlandse kottervissers, is minder enthousiast.  “Wij begrijpen dat de beschermde status eraan komt, maar willen graag overleg over wat en hoe en waarom er beschermd wordt, en wat dit oplevert. En of dit opweegt tegen de economische schade.” Het “botweg sluiten van een gebied” geeft volgens hem een “verdringingseffect”, dat zorgt er  voor “dat er elders intensiever gevist wordt, met alle gevolgen van dien” aldus Visser.

Doggersbank, klaverbank en het Friese Front

Doggersbank is een zandbank die zich uitstrekt over het Britse, Nederlandse, Duitse continentaal plat. De bank wordt gekenmerkt door overstroomde zandbanken die tussen de 20 en 100 meter diep liggen. De waterdiepte boven het Nederlandse deel varieert van ongeveer 20 tot 40 meter. Bij de bescherming van de Doggersbank werkt Nederland nauw samen met Groot-Brittannië en Duitsland.

Klaverbank heeft een bodem van (grof) grind en grotere stenen afgewisseld met grof zand en schelpen. Dit zorgt voor een specifieke leefomgeving voor onder andere aan dit harde substraat gebonden organismen. Het water is zo helder, dat het licht kan doordringen tot een diepte van wel 40 meter. Bepaalde soorten vissen zetten op deze bodem hun eieren af.

Het Friese Front is een zeegebied ten noorden van de Waddeneilanden op een afstand van ongeveer 80 kilometer uit de kust. Het gebied vormt een overgangszone tussen de ondiepe zuidelijke en de diepe centrale Noordzee. Door dit gegeven is het een voedselrijk gebied en daardoor belangrijk foerageergebied voor vogels, met name de zeekoet.

Onderhandelingen

Er is jaren onderhandeld tussen de betrokken Europese lidstaten, visserij- en natuurorganisaties over het beschermingsregime voor dit  onderwatergebied. De beschermde status betekent overigens niet dat het gebied niet meer toegankelijk is voor visserij. Zo’n eenderde van de Doggersbank zal worden gesloten voor de bodemberoerende visserij, zoals bijvoorbeeld de scholvisserij.