Down to earth sprak drie activisten uit Liberia, Oeganda en Indonesië over de wantoestanden in hun land, de bedreigingen die zij ontvangen en hun boodschap aan de Nederlandse banken. De tweede is Joan Akiiza, Friends of the Earth Uganda: “We zijn continu waakzaam. Alles wat je doet kan gevolgen hebben voor je eigen veiligheid.”
In het Oost-Afrikaanse Oeganda is de palmoliesector nog niet zo groot, maar er staat een flinke uitbreiding op stapel. Die gaat gepaard met een steeds strenger beleid van de overheid tegenover milieuorganisaties. Joan Akiiza is campagneleider van NAPE; Friends of the Earth Uganda.
Tijdens haar studie rechten raakte Akiiza betrokken bij het werk van NAPE op Kalangala, een district op het eiland Bugala in het Victoriameer. Op Kalangala worden boeren gedwongen hun land af te staan aan palmolieproducenten. Een gedegen informatievoorziening vanuit de producenten over de rechten van boeren, bleef uit. Zo ook de beloofde financiële compensaties. “Dat betekent dat ze geen inkomstenbron meer hebben en dus geen eten, geen pensioen en geen toekomstperspectief. Ik wil voor deze boeren opkomen.”
Akiiza neemt de risico’s voor lief. “Sinds ik voor NAPE werk en het vernietigende effect van de palmolieindustrie elke dag weer zie, begrijp ik dat dit over iets groters gaat dan alleen mijn eigen stukje aarde. Iedereen heeft daar zijn verantwoordelijkheid in; elk handelen heeft effect. Het handelen van de palmoliesector is destructief. Ik hoop dat mijn handelen een positief effect op de wereld en de mensenrechten heeft. Dat wil ik de Nederlandse bevolking ook meegeven. Maak de juiste keuze. Kies niet voor een bank die investeert in palmolie en betrokken is bij de misstanden in ons land.”
Mabira en Bujagali
NAPE, de National Association of Professional Environmentalists, zet zich in voor duurzaam en verantwoord omgaan met natuurlijke hulpbronnen. Zij strijden tegen landroof voor palmolie en CO2-compensatiebossen en tegen oliewinning. Ze maken zich hard voor waterrechten, een betere omgang met chemicaliën en het herstellen van ecosystemen. NAPE en collega-organisaties voerden onder de naam Save Mabira Crusade meerdere malen actie tegen ontbossing van een derde van het Mabira bosreservaat voor suikerrietplantages. Een massademonstratie in 2007 werd met geweld neergeslagen, waarbij drie mensen omkwamen. De weerstand zorgde desondanks voor uitstel van het plan.
De Bujagali-dam was het doelwit van een andere grote campagne. Het plan voor deze waterkrachtcentrale, in de Nijl bij de Bujagali watervallen, werd ondanks een scala aan problemen goedgekeurd door de Wereldbank. Dankzij protest werd het plan vijf jaar stilgelegd en trok de eerste bouwer zich terug. Uiteindelijk is de dam, ondanks vier inspecties door verschillende financiële instituten, in 2012 toch afgebouwd. Tegen veel te hoge kosten en met de voorziene problemen als gevolg.
[…] Joan Akiiza strijdt tegen palmolie in Oeganda: “Elk handelen heeft effect” […]