Red de boeren uit het bos

De boerendemonstraties worden steeds groter − en soms zelfs gevaarlijk. Met het blokkeren van snelwegen en het bezoeken van bestuurders op hun privéadres houdt een groep boeren het land in zijn greep. Allemaal vanwege de stikstofproblematiek. Om de doelstelling van 30 procent stikstofreductie te halen, moet de veestapel worden gehalveerd. Ik kan me voorstellen dat dit door de milieubeweging als een overwinning wordt gezien. Leuke bonus: minder vee helpt ook nog eens bij het terugdringen van de CO2-uitstoot.

50 duizend veeboeren produceren 46 procent van de stikstof in Nederland, met alle gevolgen van dien. Terwijl de lusten voor de rest van de wereld zijn − meer dan 70 procent van het voedsel wordt geëxporteerd − blijven wij met de lasten zitten. Het aantal boeren neemt wel af, maar het landbouwareaal blijft gelijk. Het landbouwareaal pér boer groeit dus enorm, om het hoofd boven water te houden. Maar als dat lukt, wordt er goed verdiend. Eén op de vijf boeren is miljonair.

Toch schuurt het. Want diezelfde overheid die nu de strenge stikstofregels oplegt, heeft boeren decennialang gestimuleerd en gesubsidieerd om te blijven groeien. Om een voedselexportland te blijven zonder rekening te houden met de gevolgen voor natuur, mens en dier. Keer op keer heeft de Nederlandse staat allerlei geitenpaadjes bedacht om de productie draaiende te houden. De boeren zijn het bos in gestuurd om het kapitalistische systeem in stand te houden. Door ze te subsidiëren omdat de marges flinterdun zijn, door vergunningen te verlenen toen dat wettelijk niet mocht, door ze een plek te geven in de waterschappen en op allerlei andere manieren te bevoordelen. En nu zitten de boeren in de shit, omdat de realiteit ze heeft ingehaald.

Juist de milieubeweging moet deze boeren uit dat bos halen, zodat we ze kunnen laten zien dat een andere wereld mogelijk is. Een wereld waarin het boerenleven niet langer om een zo hoog mogelijke productie draait, maar om het beschermen van de natuur, en het welzijn van hun dieren en hunzelf. Een wereld waar consumenten een eerlijke prijs betalen voor het voedsel, zodat boeren kunnen rondkomen van een ander soort bedrijf, met een (veel) kleinere veestapel. Juist nu moeten we solidair zijn met de boeren. Ze zijn ook het slachtoffer van het kapitalistische systeem. Hetzelfde systeem dat klimaatverandering heeft veroorzaakt. Laat operatie ‘Red de boeren uit het bos’ beginnen.

Lawrence Cheuk was jarenlang actief als jongere klimaatactivist. Hij was voorzitter van JMA en lid van het Europees jongerenbestuur. Hij zet zich in voor een rechtvaardig klimaatbeleid, inclusiviteit en antiracisme.