Nederland is altijd in beweging, en dat kan nadelen hebben voor bewoners en natuur. Dan springen milieuorganisaties in de bres. Advocate Bondine Kloostra laat zien hoe dat juridisch gaat. Deze keer: de ontwikkeling van De Veluwse Poort in Ede.
De zaak
De gemeenteraad van de gemeente Ede wil de ‘Veluwse Poort’ ontwikkelen, een nieuwe woonwijk met een nieuwe ontsluitingsweg, de Parklaan. Er zal daardoor nogal wat verkeer bijkomen in Ede-Oost. Dit baart de Gelderse Milieufederatie en de lokale Milieuwerkgroep Ede zorgen, vanwege de nabijgelegen Veluwe, strikt beschermd Natura 2000-gebied. Zij stellen beroep in en vragen de rechter om het plan voor de Parklaan voorlopig te schorsen.
De argumenten
Meer verkeer zorgt voor meer vervuiling. Voor de natuur is stikstofdepositie door verkeer een groot probleem. Ook het loofbos van de Veluwe is gevoelig voor stikstof en kan door uitstoot van verkeer worden aangetast. Voordat definitief over een project of ontwikkeling wordt besloten, moet passend worden beoordeeld of schade aan beschermde natuur van een Natura 2000-gebied kan optreden en hoe groot die schade is. De milieuorganisaties voeren aan dat de gevolgen van extra verkeersuitstoot op het Veluwse bos door de gemeenteraad van Ede niet passend zijn beoordeeld.
Wat heeft de gemeenteraad dan wel gedaan? Zij heeft verwezen naar het Programma Aanpak Stikstof (PAS) en de Gebiedsanalyse PAS die voor de Veluwe is opgesteld. Het PAS is een landelijk programma dat er op termijn voor moet zorgen dat de stikstof in Nederland daalt. Of dat gaat lukken is zeer de vraag. De stikstofniveaus zijn in Nederland al jaren te hoog en veel natuurgebieden in Nederland staan hierdoor onder druk. Een deel van de maatregelen is boterzacht (bijvoorbeeld de vrijwillige overstap van boeren naar stikstofarm veevoer).
Het PAS moet ook voorkomen dat Nederland ‘op slot’ gaat en dat er waar nodig ‘ontwikkelingsruimte’ wordt gecreëerd. Per Natura 2000-gebied met stikstofgevoelige natuur is een Gebiedsanalyse PAS gemaakt. Daarin staan natuurmaatregelen beschreven die de natuur, ondanks doorgaande stikstofbelasting, moeten verbeteren. De ‘ontwikkelingsruimte’ die door het PAS ontstaat, kan door provincies aan projecten worden toegekend. De nieuwe Parklaan bij de Veluwse Poort in Ede is zo’n project waarvoor ontwikkelruimte is voorzien.
De PAS staat op gespannen voet met de Europese Habitatrichtlijn. Die schrijft voor dat het zeker moet zijn dat geen natuurschade ontstaat. Het PAS zorgt niet voor onmiddellijke stikstofdaling: de stikstof blijft nog jaren te hoog en toch wordt aan nieuwe projecten ontwikkelruimte uitgegeven. De milieuorganisaties voeren in deze zaak aan dat de PAS-maatregelen niet effectief zijn en dat dus niet vaststaat dat er extra stikstof bij kan.
De uitspraak
De rechter stelt dat het beroep van de milieuorganisaties mogelijk in november/december 2016 zal worden behandeld, gelijktijdig met andere zaken waarin de rechter principiële rechtsvragen over het PAS zal beantwoorden. Het plan voor de Parklaan in de Veluwse Poort wordt geschorst.
Het belang van de milieuorganisaties om onherstelbare natuurschade te voorkomen weegt zwaarder dan het belang van de gemeente om met de aanleg van de weg te kunnen beginnen. Het PAS is nog geen gelopen race voor de overheid en projectontwikkelaars. Wordt vervolgd!
Loes zegt
Waar zijn gemeenten toch zo bang voor, als het gaat om verminderen/stoppen met asfalt leggen, wat nu heel erg belangrijk is ??!! Bang voor hun hachie, hun status, hun baan ???? De autorijder is de eerste die zijn verantwoordelijkheid moet nemen, die doet dat niet, dus moet de overheid die nemen. Dan wordt er niet gezegd: er zijn te veel auto.s, maar: te weinig wegen ! Schande ! En wij maar smerige lucht inademen.