Zijn naam is Andri Snær Magnason. Hij leeft, woont en werkt in IJsland. En dit is wat hij schrijft: “Wanneer systemen instorten, maakt de taal zich van al haar ketenen los. Woorden die de realiteit moesten weergeven, zweven ineens vrij in de lucht en zijn niet langer van toepassing, schoolboeken zijn in één klap achterhaald en rangen en standen verschuiven van hun plaats. Opeens kunnen mensen nog moeilijk woorden of begrippen vinden die met de realiteit overeenkomen.”
Misschien moet je hier even voor gaan zitten. Neem de tijd om deze woorden op je in te laten werken. “Wij vinden dat woorden begrijpelijk zijn, dat wij ze van nature begrijpen en dat de wereld die in kranten en boeken onder woorden wordt gebracht, de wereld is zoals wij die ervaren en snappen, maar zo eenvoudig ligt dat helemaal niet. Wij zijn er bijvoorbeeld aan gewend woorden als ‘opwarming van de aarde’ aan ons voorbij te laten gaan, terwijl we op termen met een veel zwakkere lading direct reageren.”
Dit, en meer, schrijft de schrijver/documentairemaker in zijn boek over klimaatverandering. Hoe komt het toch, vraagt hij zich af, dat we alle feiten over klimaatverandering horen, en dan doorleven alsof er weinig aan de hand is?
Neem de verzuring van de oceanen.
“‘Verzuring van de oceanen’ heeft een lading die even groot en diep is als die oceanen zelf; net zo groot als alle haringscholen en zeedonderpadden, alle schelvissen en bruinvissen, oesters, plankton en potvissen en net zo groot als alle prachtige koraalriffen met hun zeeschildpadden, steenkoralen en anemoonvissen bij elkaar.”
“Het is alsof onze hersenen de omvang van het onderwerp niet kunnen bevatten.”
Hij vergelijkt dit met een zwart gat, dat je alleen kunt onderscheiden door erlangs te kijken, naar nabij gesitueerde nevels en sterren.
“Als we het over een thema hebben dat al het water op aarde, het gehele aardoppervlak en de gehele atmosfeer omvat, praten we over een dimensie die zo groot is dat elke betekenis erdoor opgezogen wordt.” “Je kunt er alleen over schrijven als je erachter, ernaast en eronder kijkt; als je terug- en vooruitblikt in de tijd.”
Daarom schrijft hij over gletsjers. Over de bergen en kale vlakten in zijn vaderland. Over zijn grootouders. Zijn kinderen. Over walvissen en vliegtuigen. Hij heeft het over de weemoed die in IJsland verdriet-stilte genoemd wordt: angurværd. Hij schrijft over schoonheid, over leven, over hoop.
Over tijd en over water.
Over tijd en water.
Andri Snær Magnason.
Uitgeverij De Geus, februari 2022.
ISBN 9789044543537. 336 pagina’s.
Prijs € 22,50.
Recente reacties