De Goldman Environmental Prize is dé prijs voor grassroots milieuactivisten. De prijs wordt sinds 1990 elk jaar op de Dag van de Aarde uitgereikt aan zes mensen. Zij krijgen internationale erkenning, een geldbedrag en een bronzen beeld voor hun inspanningen en opofferingen voor een wereld die groener en rechtvaardiger is. De geschiedenis van de prijs weerspiegelt een wereldwijde, niet aflatende strijd – en successen. Dit zijn de winnaars van dit jaar.
Lees komende week uitgebreide interviews met alle prijswinnaars op downtoearthmagazine.nl.
Azië
Prafulla Samantara
Mensenrechtenactivist in Odisha India
In het mineraalrijke Nyamgara heuvelgebied in India leven de Dongria Kondh. De bauxietmijnbouw nam toe, zonder dat de Dongria Kondh hier een stem in kregen. Zij spreken namelijk geen Engels en gebruiken geen internet. Prafulla Samantara reisde fietsend en lopend van dorp naar dorp om mensen te mobiliseren en hij was de eerste burger die de juridische strijd aanbond met een door de staat geleid winningsproject; een strijd die al twaalf jaar duurt. Ondanks intimidatie en tegenwerking kreeg hij voor elkaar dat dorpsraden beslisbevoegdheid kregen over mijnbouw in hun regio. Bauxietmijnbouw is nu definitief van de baan.
Australië en Oceanië
Wendy Bowman
Zesde generatie boer in de Hunter River Valley, New South Wales, Australië
In de Hunter River Valley, een van de vruchtbaarste en traditionele landbouwgebieden van Australië, rukt kolenmijnbouw op. Families worden verdeeld over het verkopen van land, en de mijnen vervuilen de lucht en het water. Ze startte Minewatch New South Wales en begon met voorlichting van de bewoners en testen van de gevolgen. Bowman heeft twee keer land moeten verkopen en is vastberaden dat niet nog een keer doen. Toen haar land precies op de plek van een open mijn lag, weigerde ze mee te werken. Dit heeft tot nu toe de winning van 16,5 ton kolen voorkomen.
Zuid Amerika
Rodrigo Tot
Leider van de Q’eqchi, Guatemala
Toen de prijs van nikkel steeg, wilden mijnbouwbedrijven aan de slag in de regio Agua Caliente in El Estor, Guatemala, een gebied dat het grootste zoetwatermeer van het land bevat en waar veel dorpen zijn van de Q’eqchi, afstammelingen van de Mayas. Dit gebeurde met veel geweld. Rodrigo Tot, die zichzelf Spaans heeft geleerd, zette zich in om de rechten van de Q’eqchi veilig te stellen. Tot ontdekte daarbij dat iemand de pagina’s met de landrechten van de Q’eqchi uit het nationale landregister had gescheurd. Hij kreeg van de rechter gelijk, maar de uitvoering laat op zich wachten, en de prijs is hoog: Tot verloor een zoon aan het geweld.
Noord Amerika
Mark Lopez
Milieukundige in Los Angeles
Mark Lopez groeide op in Oost Los Angeles, waar de grootste Latinogemeenschap van de VS woont. Midden in zijn woonwijk stond een batterijsmelter. Lopez ontdekte dat de smelter nabijgelegen buurten blootstelde aan zware metalen. Hij lichtte mensen voor en spoorde mensen aan om het loodgehalte te laten testen, toen bleek dat een enorme cirkel om de fabriek vervuild was met lood. Dankzij Lopez is er een batterijbelasting ingevoerd die het opruimen moet financieren van deze smelter en andere gesloten smelters zonder verantwoordelijke partij.
Europa
Uros Macerl
Boer in Trblovje, Slovenië
Trblovlje, een stadje in centraal Slovenië, zucht al jaren onder zware industrie. Een van de grote vervuilers was een cementfabriek. Die mocht, met goedkeuring van de Europese Unie, afval en petcoke bijstoken, wat zorgde voor ernstige overschrijdinge van de luchtkwaliteit. Uros Macerl’s boerderij viel bij toeval in de ‘invloedszone’ van 500 meter rondom de hoofdschoorsteen van de cementfabriek, waardoor hij bezwaar mocht maken. Macerl stelde alles in het werk om de lokale overheid te bewegen de fabriek aan te pakken, maar die stelde banen boven milieu. Uiteindelijk stapte Macerl naar de Europese Commissie om de overschrijdingen aan te kaarten. Dat werkte, de lucht is eindelijk schoner en langzaam herstelt de natuur zich.
Afrika
Rodrigue Katembo
Parkwacht in Virunga National Park, Congo DRC
Het is de gevaarlijkste baan in natuurbescherming: parkwacht in Virunga National Park, thuis van de laatste berggorillas, rijk aan mineralen, en midden in het door oorlog verscheurde Congo DRC. Parkwacht Rodrigo Katembo ontdekte dat een Britse oliemaatschappij illegaal toegang wilde krijgen om te gaan boren in het kwetsbare gebied. Om dit bloot te leggen ging hij undercover. Hij filmde met verborgen camera’s terwijl medewerkers van het bedrijf en Congolese officieren hem omkochten. Hiervoor werd hij gearresteerd en gemarteld. Dankzij toenemende internationale verontwaardiging en terugtrekken van financiers, heeft het bedrijf zich teruggetrokken. Katembo is voor zijn eigen veiligheid overgeplaatst naar een ander park, waar hij probeert te voorkomen dat een mijnbouwbedrijf er coltan gaat winnen.
Recente reacties