Energie krijgen of energie vreten?

Fitness

Sinds een jaar of 20 is fitness de meest beoefende sport. De meeste mensen gaan ervoor naar de sportschool, maar ook in openbare beweegtuinen, op bootcampveldjes of slingerend aan je eigen rekstok kun je je spieren laten rollen.

Voordelen

Om te fitnessen heb je in principe helemaal geen apparaat met een stekker nodig (wel discipline). Er zijn loopbanden en crosstrainers waarmee je energie kunt opwekken in plaats van verbruiken.

Nadelen

Helaas wordt daar nog niet veel in geïnvesteerd en is het nu nog niet mogelijk met door beweging opgewekte energie een sportschool draaiende te houden. Met zonnepanelen uiteraard wel! Spotify op of Netflix aan en gáán op die loopband: je helpt jezelf ermee, maar het klimaat is niet gebaat bij al dat stroomverbruik.

Impact

Airco’s, fitnessapparatuur, tv’s en koelkasten, de bijna vierduizend fitnesscentra en ruim tweeduizend sportscholen in Nederland slurpen samen nogal wat energie. Verduurzaming is nog niet zo booming in de fitnesswereld: gerecyclede vloeren en tweedehands apparatuur zijn bijna nergens te vinden. Wie klimaatvriendelijk wil fitnessen, kiest dus beter voor de beweegtuin. Of stap in je eigen (moes)tuin: anderhalf uur tuinieren verbrandt net zo veel calorieën als een uurtje sportschool. Win-win en klimaatkarmapunten!

Lopen

Hardlopen of wandelen: leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker.

Voordelen

Je hebt er weinig voor nodig. Je kunt ook afval rapen onderweg: dan ben je een plogger of plandelaar, hoe leuk is dat?!

Nadelen

Hardloopschoenen slijten snel, zijn moeilijk te recyclen en laten bij elke hardloopsessie microplastics los: 2 gram per paar per jaar! Om dat goed te maken, móét je er wel op los ploggen of plandelen.

Impact

Jaarlijks maken fabrikanten volgens Trouw wereldwijd meer dan 12,5 miljard paar hardloopschoenen. De productie van een paar kost 14 kilo CO2. Kan dat ook anders? Voorlopig niet echt. Er bestaan duurzamere schoenen, maar daar ren je langzamer op dan op de gangbare exemplaren, dus erin investeren is niet aanlokkelijk. Pech voor de planeet…

Zwemmen

Van vlinderslag tot waterrat, een op de vijf mensen zwemt maandelijks.

Voordelen

Koudwaterzwemmen is hip, gezond en er is geen zwembadverwarming voor nodig.

Nadelen

Voor warm water is die dus wél nodig en dat kost grote hoeveelheden gas. In warm water wordt bovendien chloor gebruikt, sowieso geen vriend van het milieu. Ook verandert het in combinatie met urine in de stofjes stikstoftrichloride en cyanogeenchloride die schadelijk zijn voor met name de longen.

Impact

Zwembaden gebruiken bakken met energie: lang leve zonnepanelen! Als die er zijn tenminste… Wat betreft chloor gloort er hoop in de vorm van natuurzwembaden die gefilterd worden door planten en de opening van het eerste chloorvrije binnenbad dat werkt met ultrafiltratie en UV-desinfectie. Hoezee! Ja, dat kan ook nog: zwemmen in zee. Geen impact Hoewel: 25 procent van de zonnebrand op je lijf (inclusief nanoplastics) verdwijnt in het water. De meeste zonnebrandmerken bevatten UV-filters en parabenen die schadelijk zijn voor koraal, maar er zijn ook oceaanvriendelijke varianten op de markt.

Wielrennen

Iedereen is inmiddels weleens van de sokken gereden door een te enthousiaste wielrenner: de hoeveelheid mensen die wekelijks op een racefiets stapt om door het land te zoeven, is de laatste jaren geëxplodeerd.

Voordelen

Geen stroom vereist.

Nadelen

Behalve als je een elektrische(!) racefiets gebruikt. Je hebt het een en ander aan materiaal nodig: fiets, helm, schoenen, speciale fietskleding. Fietstoerisme zorgt voor overlast in natuurgebieden en meer autokilometers naar het buitenland.

Impact

Aan grondstoffen geen gebrek, zo lijkt het: de gemiddelde wielrenner besteedt 400 euro per jaar aan nieuwe fietsen en accessoires. Fietsframes worden tegenwoordig vaak gemaakt van koolstofvezel (carbon). De productie daarvan kost meer energie dan die van staal en carbon is ook nog eens moeilijk te recyclen. Elektrische racefietsen doen bovendien een schepje bovenop de groeiende berg e-waste.

Voetbal

Een procent van Nederland is sportveld. Een aanzienlijk oppervlak wordt gebruikt voor voetbal: ruim 7200 velden. Ongeveer een vijfde daarvan bestaat uit kunstgras.

Voordelen

Gras is groen, toch?

Nadelen

Elk voordeel heb z’n nadeel: om gras zo groen te houden worden bestrijdingsmiddelen en massa’s water gebruikt. Om de eigenschappen van echt gras na te bootsen, wordt kunstgras bestrooid met rubbergranulaatkorrels die in het milieu terechtkomen en te veel zink in ons drinkwater brengen. Kunstgras is niet goed recyclebaar én heeft een relatief korte levensduur.

Impact

Behalve uit gras met pesticiden of plastic bestaat de impact van voetbal uit kantines vol dampende frikandellen, shirts van polyester en autoverkeer van voetballers en hun publiek. Gelukkig is het gras groener bij de buren: in Engeland is een klimaatneutrale voetbalclub, Forest Green Rovers, waar gespeeld wordt op een biologisch grasveld en het kantinevoedsel volledig veganistisch is. We want more!