Thomas van Slobbe buigt zich iedere Down to Earth over een boek. Deze keer: Griend, door Laura Govers en Valérie Reijers.
Het is bijna te mooi om waar te zijn. Pure poëzie, in eigen land. Een eiland aan de wandel, ten zuiden van Terschelling. De golven dragen zand aan, de stroming sleept het zand juist weg. Het eiland voegt zich naar de golven. Zie je het voor je? De zandplaat groeit en krimpt en wandelt met een gemiddelde snelheid van 7 meter per jaar over de aarde.
Een bewogen eiland.
Onbewoond.
Nou ja, onbewoond door mensen. Bij eb, als de Waddenzee een beetje droog valt, maakt het vaak een verlaten indruk. De vogels hebben dan voldoende plek om elders te gaan foerageren. Maar met vloed is het een drukte van jewelste. Wadvogels uit alle windstreken weten het eiland goed te vinden. Grote sterns. Drieteenstrandlopers. Kanoeten.
“Zo is Griend – via zijn tijdelijke bewoners – verbonden met tropische wadplaten, arctische toendra’s, Schotse rotskusten, Parijse straten en zelfs met het zuidelijke halfrond.”
De vogels zitten hutje mutje, zij aan zij met grijze zeehonden, onder een stille, indrukwekkende sterrenlucht. Met niets dan zand en wind en golven.
Het is een plek om van te dromen.
Tijdloos.
Ongerept.
Hier in ons eigen Nederland.
Deze begroeide zandplaat kan niet zonder mensen, en dat is dan wel weer jammer. Door de aanleg van de Afsluitdijk is het water in de Waddenzee anders gaan stromen, waardoor het eiland te veel dreigde af te kalven. Sindsdien wordt er regelmatig ingrepen, met door mensen opgespoten zand en aangelegde schelpenbanken.
En dan klopt ook de wetenschap snel aan de deur. Wij mensen willen weten. Snappen. Bestuderen.
Er staat een vogelwachtershuisje waar biologen af en toe kunnen verblijven, maar dat is niet genoeg. “Een glanzend oog begluurt de grote-sternenkolonie. 24/7 worden de grote sterns gefilmd in het broedseizoen.”
Vogels krijgen zenders opgeplakt, vanuit de ruimte worden satellietbeelden gemaakt en “een drone vliegt in keurige banen, als een grasmaaier, over het eiland heen en weer en verzamelt zo gigabytes aan data.”
Dit alles wordt beschreven in het boek Griend, een bewogen eiland van de ecologen Laura Govers en Valérie Reijers. Het is een vreemd verhaal over een onwaarschijnlijk huwelijk tussen ongerepte, onbegrepen wildheid en modern onderzoek, tussen feiten en verwondering, tussen mensheid en natuur. Een prachtig boek, met mooie foto’s. Over een eiland dat altijd in beweging is.
Thomas van Slobbe
Griend, een bewogen eiland. Laura Govers en Valérie Reijers.
KNNV Uitgeverij, 2021. ISBN 9789050118125. 196 pagina’s, paperback. Prijs: € 24,50.
Recente reacties