Hoe is het om als door de aardbevingen gedupeerde Groninger overgeleverd te zijn aan de grillen van de NAM? Een regelrechte hel, laat De stille beving zien. Twee jaar lang volgde deze documentaire het leven van Annemarie Heite en haar gezin, dat meer en meer wordt gedomineerd door de onder hun voeten trillende grond. In en rond het huis legden 20 camera’s alle lief en leed 24 uur lang vast.
Zij en haar man Albert zijn mondig, slim en samen sterk, wonen in hun droomhuis – een monumentale boerderij uit 1837 – in een idyllische omgeving. Er wordt gebarbecued, gespeeld en gelachen. ’s Nachts schieten uilen en marters door de schuur. Dit geluk wordt echter overschaduwd door de zichtbaar groter wordende scheuren en kieren, onder andere in de slaapkamer van de twee dochters. Is het er nog wel veilig?
Op de dag dat Annemarie te gast is in de talkshow RTL Late Night, hangt de NAM plotseling aan de lijn: ze willen per se langskomen. Aan de keukentafel beloven ze voor het oog van de camera dat de problemen gewoon opgelost moeten worden en de kosten géén rol spelen. Die avond zegt Humberto Tan terecht dat Annemarie de spreekbuis van de Groningers moet worden. Terwijl de seizoenen verspringen, zien we dat ook steeds meer gebeuren. Annemarie verwelkomt Lodewijk Asscher en zegt hem beleefd maar beslist de waarheid. “De NAM, Shell en ExonMobil mogen zich opstellen als verzekeraar terwijl zij de schade veroorzaakt hebben. De overheid staat erbij en kijkt ernaar.”
Ondertussen staan veel mensen in de kou, blijkt uit bezoeken die Annemarie brengt. Als de schuur van de buren plotseling instort en ze huis en haard moeten verlaten, wordt er niets voor ze gedaan. Verderop slaapt een jonge vrouw in een piepklein schuurtje omdat haar huis onveilig is. “Mijn bestaan heeft blijkbaar geen enkele waarde”, snikt ze. Deze mensen zitten gevangen, ze kunnen geen kant uit en worden door iedereen in de steek gelaten. Ook als je deze verhalen al wel kent, grijpt de onrechtvaardigheid van deze benarde situatie je als kijker naar de strot. De bekende verdeel-en-heers-tactieken en pogingen om een geheimhoudingsplicht af te dwingen, het komt allemaal voorbij. De aanvankelijke mooie beloften aan Annemarie en Albert worden later, weer op camera, weer door de NAM afgezwakt.
Wie zich nog niet solidair voelde met de Groninger, zal dat door deze mooie, ingetogen ode zeker gaan voelen.
De stille beving gaat in première in het Groninger Forum op zondag 29 januari, kaarten 9,50, aanvang 17:00. RTV Noord zendt de docu op 12 februari uit om 19:00 en 21:00 uur. Op de nationale tv te zien op 4 maart, om 20.20 uur op NPO2.
Recente reacties