Van opbergbox naar egelbistro

Een beter milieu, waar begin je? Bij de grote vervuilers, natuurlijk. Maar je kunt ook zelf aan de bak! Doe-het-groener Hilde Wijnen helpt de egel de winter door en begint een egelrestaurant.

Het gaat al tijden niet goed met de egel, maar dit jaar schijnt het wel heel erg te zijn. Egelopvangcentra zitten vol ondervoede egeltjes en de laatste Egeltelling leverde een stuk minder egels op dan het jaar ervoor. Naast auto’s (jaarlijks 135 duizend slachtoffers!), robotmaaiers en bestrijdingsmiddelen, is voedselschaarste de grootste bedreiging voor het diertje. Ze eten voornamelijk insecten en daar zijn er, zoals iedereen weet, ieder jaar weer schrikbarend veel minder van. Niet gek dat de egel het zwaar heeft. En dan moet de echte winter nog beginnen!

Dol op kattenbrokjes

Bijvoeren dus, die handel. Nu schijnen egels dol te zijn op kattenbrokjes, dus als je ’s avonds een gevuld bakje in de tuin zet, is het zo opgelost, zou je denken. Probleem is alleen dat er ongeveer drie keer zo veel katten als egels in de Nederlandse tuinen leven. Ook in mijn buurt wemelt het ervan. De egel heeft geen schijn van kans zijn buikje rond te eten! Gelukkig zijn er mensen die al hebben nagedacht over deze uitdaging en het duurt dan ook niet lang of ik heb een instructie voor een katbestendig DIY-egelrestaurant in handen, hoera.

Alles voor de egel

Bij nadere inspectie is juichen misschien overdreven, want het is niet bepaald mooi. Het egelrestaurant bestaat uit een doorzichtige kunststof opbergbox met twee uitstekende pvc-buizen. In een grote tuin kun je zo’n gevaarte wegmoffelen achter een struik, maar in mijn stadstuintje is dat een stuk lastiger. Maar goed, alles voor de egel, mensen! Allereerst die box. Plastic nieuw aanschaffen kan ik niet over mijn hart verkrijgen. Daarom ga ik op zoek naar een tweedehandse. Hoe moeilijk kan het zijn? De kringloopwinkel staat vol met plastic meuk, toch? Klopt, maar niet in de vorm die ik nodig heb. Ik bezoek elke tweedehandswinkel in de stad, maar er staan nul toekomstige egelrestaurants te koop. Hetzelfde geldt voor Marktplaats-advertenties in de buurt. Pas als ik mijn vraag in een paar buurtapps heb gegooid, komt er een geschikt exemplaar bovendrijven.

Een soepele entree

Nu volgt stap twee: een in- en uitgang maken door een rondje uit de box te snijden of branden. In die twee openingen komen de pvc-buizen. Hiervoor heb ik een buis met een hoek nodig. Zo kunnen katten zich er niet toch doorheen wurmen. Hmm, ik maak eerst maar eens één gat en kijk daarna of ik niet een leukere oplossing weet. Het uitsnijden van kunststof doe je, zo lees ik, met een soldeerbout of graveerpen, die ik allebei niet heb. Maar een scherp mes dat verhit is, doet de truc ook. Ik pak een kaars en een schilmes en maak met een stift een omtrek. Dertien centimeter is wat een egel minstens nodig heeft om een soepele entree te maken. Ik houd mijn mes in de kaars en maak de eerste inkeping. Erg snel gaat het niet. Bovendien walmen er dampen die ongetwijfeld kwalijk zijn mijn neusgaten binnen. Ik neem me voor om dit de volgende keer overdag te doen, zodat ik naar buiten kan. Met de deur wagenwijd open steek ik in een kwartier een opening uit. De randjes zijn niet strak, die werk ik af met tape.

Een bocht te ver

Dan de pvc-buis. Eigenlijk heb ik geen zin in nog meer plastic. Online vind ik een beschrijving van een egelhuis dat is gemaakt van bakstenen. Leuk idee! Ik heb nog een bergje klinkers in de tuin, daar kan ik toch een gangetje naar het egelrestaurant van maken? De volgende dag plaats ik de box, inclusief schaaltje kattenbrokjes met kipsmaak, tussen de plantjes en stapel de bakstenen zo dat er een gangetje ontstaat dat groot genoeg is voor egels en een bocht te ver voor alle buurtkatten. Boven op het gangetje leg ik een plank met een steen erop, zodat er ook van boven niemand bij kan. Het grote afwachten is begonnen.

Houdini

De volgende ochtend ren ik naar de tuin. Het voelt alsof ik mijn schoen heb gezet! Jammer genoeg is het bakje onaangeroerd. Niemand heeft ons een bezoek gebracht in de donk’re nacht. Ik laat de brokjes staan en besteed de ochtend aan het toegankelijker maken van de tuin. Egels houden van rommelig, dat heb ik alvast in de pocket. Ik hark de bladeren op een weldadige hoop en zet een schaaltje water neer. Ik knip gaas weg, ruim de mini-vijver op, zodat er geen langverwachte gasten in verdrinken, en maak poortjes naar de buurtuin, waardoor het restaurant via meerdere wegen te bereiken is. De volgende ochtend zijn de brokjes ver- dwenen, het schaaltje is leeg! Ook zijn er pootafdrukken te zien. Van katten welteverstaan. Welke Houdini heeft dit voor elkaar gekregen? Grmbl, op naar de bouwmarkt dan maar, voor twee pvc-­ buizen.

Doe het lekker zelf (en nu jij)!

1 Scoor een opbergbox. De minimale maat moet ongeveer 52 bij 36 bij 26 centimeter zijn.

2 Koop twee pvc-buizen met een hoek van 90 graden en een doorsnede van 125 millimeter, met aan één uiteinde een mof (verdikte rand).

3 Snijd of brand twee ronde gaten in de zijkanten van de box. Bedenk of je het deksel aan de boven- of onderkant wil hebben (kan allebei) en teken afhankelijk daarvan een omtrek dicht bij de rand van de box, zodat de egel straks makkelijk naar binnen kan klimmen.

4 Zet de onverdikte kant van de pvc- buis tegen de box aan en teken de omtrek na met een stift. De dikke kant (met ‘mof’) komt aan de buitenkant van de box.

5 Klaar? Leg een krant in de box, zet er een schaaltje brokjes op, vind een beschutte plek en afwachten maar!