De Goldman Environmental Prize is dé prijs voor grassroots milieuactivisten. De prijs wordt sinds 1990 elk jaar op de Dag van de Aarde uitgereikt aan zes mensen. Zij krijgen internationale erkenning, een geldbedrag en een bronzen beeld voor hun inspanningen en opofferingen voor een wereld die groener en rechtvaardiger is. De geschiedenis van de prijs weerspiegelt een wereldwijde, niet aflatende strijd – en successen. Dit is de winnaar voor Zuid Amerika
Rodrigo Tot
Leider van de Q’eqchi
Strijdt voor de landrechten van de Q’eqchi en tegen uitbreiding van een nikkelmijn
De Q’eqchi in Guatemala stammen af van de Maya’s. Veel Q’eqchi wonen in de oostelijke regio El Estor. Daar ligt het grootste meer van het land, het Izakabalmeer. Ook komen er grote nikkelertsafzettingen voor. Mijnbouw heeft het meer vervuild met giftige metalen zoals chroom en cadmium.
Rodrigo Tot (57) is nooit naar school geweest. Hij heeft zichzelf Spaans geleerd en vertegenwoordigt de Q’eqchi bij de Guatemalteekse staat en de mijnbouwbedrijven. De Q’eqchi verzetten zich al jaren tegen de uitbreiding van een nikkelmijn, die eerst geëxploiteerd werd door de overheid en later door een Canadees bedrijf.
Nikkelmijnen
Toen in 2006 de prijs van nikkel hoog was, wilden mijnbouwbedrijven hun activiteiten in El Estor uitbreiden naar Agua Caliente, een gebied dat meerdere Q’eqchidorpen omvat. Private beveiligingsbedrijven van de mijnen worden ervan beschuldigd dat ze families met geweld ontruimden, huizen verbrandden en vrouwen verkrachtten. De Q’echi werden niet geïnformeerd over de plannen, milieueffectrapportages ontbraken.
Tot is sinds 1972 bezig om landrechten voor de Q’eqchi in Agua Caliente te verkrijgen. In een poging zich tegen de ontruimingen te verdedigen, verwees hij in 2006 naar het nationale landregister. Toen ontdekte hij dat iemand de pagina’s met de landrechten van de Q’eqchi uit het register had gescheurd. Samen met het Indian Law Resource Center en Defensoría Q’eqchi startte Tot een rechtszaak voor officiële erkenning van hun grondgebied door heruitgave van de landrechten en het herstellen van de verdwenen pagina’s uit het nationale landregister. Hij won.
Helaas heeft de overheid de uitspraak niet uitgevoerd. Tot heeft een gemeenschapswacht opgezet die de troepen vooralsnog op afstand weet te houden. De mijnbouw in Agua Caliente is voor onbepaalde tijd vertraagd, maar de prijs ervoor is hoog. Twee van Tots zoons werden in 2012 beschoten, een van hen stierf. De aanval werd afgedaan als een roofoverval, en werd nooit onderzocht.
Geef een reactie